Een gedetailleerde samenvatting van het luik personen-en familierecht (met tijdlijnen) bij het deel intern recht van het vak Europese en Belgische privaatrechtsgeschiedenis.
Inleiding ............................................................................................................................................................ 24
Romeinen .......................................................................................................................................................... 24
Germanen ......................................................................................................................................................... 24
Kerkelijk huwelijksrecht..................................................................................................................................... 25
Opkomst en doorbraak ................................................................................................................................. 25
Het contract .................................................................................................................................................. 25
Het verzet van de familie .............................................................................................................................. 27
Burgerlijk huwelijk............................................................................................................................................. 27
Voor de Verlichting ....................................................................................................................................... 27
Verlichting en Jozef II .................................................................................................................................... 27
1
, Franse Revolutie ........................................................................................................................................... 28
Burgerlijk Wetboek van 1804........................................................................................................................ 28
Na 1804 ......................................................................................................................................................... 28
Echtscheiding ............................................................................................................................................... 30
Romeinen .......................................................................................................................................................... 30
Germanen ......................................................................................................................................................... 30
Kerk ................................................................................................................................................................... 30
De onontbindbaarheid van het huwelijk ...................................................................................................... 30
Omzeilen van het echtscheidingsverbod ...................................................................................................... 31
Subsituten voor de echtscheiding ................................................................................................................. 31
Franse Revolutie ................................................................................................................................................ 31
Burgerlijk Wetboek van 1804 ............................................................................................................................ 31
Evolutie na 1804................................................................................................................................................ 32
Nood aan verdere hervormingen ...................................................................................................................... 32
Conclusie ........................................................................................................................................................... 32
Mogelijke oplossing ...................................................................................................................................... 33
2
,INLEIDING
Personen- en familierecht
• Enge zin: het geheel van rechtsregels die de rechtspositie van de persoon als zodanig en in relatie met
de echtgenoot en verwanten regelt
• Ruime zin: definitie in enge zin + het patrimoniaal familierecht (huwelijksvermogens- en erfrecht)
o Patrimoniaal familierecht = tussencategorie van pf-recht en vermogensrecht
• Niet vervreemdbaar
• Weinig invloed van Romeins recht, eerder middeleeuwse oorsprong
Vermogensrecht
= Het geheel van rechtsregels die overdraagbare en in geld waardeerbare rechten regelt
• Vervreemdbaar
• Grote invloed van Romeins recht
Rechtssubjecten
= Het onderwerp van recht
• Mensen hebben rechten en plichten
Rechtsobjecten
= Het voorwerp van recht
• Dingen, hebben zelf geen rechten of verplichtingen
Rechtspersonen
= Een afgezonderd vermogen of groep personen die het recht als rechtssubject ziet
• Beschouwd als ‘persoon’, die rechten en plichten heeft
Dierenrechten
• Art. 3.39 BW
Juridische persoonlijkheid
= het geheel van rechten en verplichtingen
• Rechtsbekwaamheid = het hebben van rechten
• Handelingsbekwaamheid = het uitoefenen van rechten via rechtshandelingen
Feiten
= Bepaalde gebeurtenissen
• Gewone feiten (geen belang voor het recht)
• Rechtsfeiten (feiten waaraan het recht gevolgen koppelt)
o Rechtsgevolgen komen niet-gewild tot stand
o Rechtshandeling
3
, RECHTSBEKWAAMHEID
Rechtsbekwaamheid
= De bekwaamheid om rechten en plichten te bezitten
• Wordt bepaald door de staat van personen (= het rechtsverstand van personen)
• Voor 1795
o Geen vrijheid, geen gelijkheid
o Verschil in rechtsbekwaamheid
§ Geen of minder rechten
• Vrij 1 onvrij
• Burger 1 vreemdeling
§ Voorrechten
• Nu
o Geen juridische verschillen meer
o Sociale verschillen zijn mogelijk
o Iedereen is rechtsbekwaam
VRIJ/ONVRIJ
Romeinen Middeleeuwen Vandaag
Slavernij Horigheid
ROMEINEN: SLAVERNIJ
Juridische betekenis: Slaven zijn rechtsobjecten
Juridische betekenis is niet houdbaar:
• Opkomst beschermingsmaatregelen
• Peculium = deel vermogen van meester afsplitsen zodat slaaf kan deelnemen aan economische
maatregelen
• Vrijlating: overgang rechtsobject naar rechtssubject, maar nog steeds andere status dan vrije
MIDDELEEUWEN: HORIGHEID
Ontstaan horigheid: verbeteren van het statuut als slaaf
Horige = een halfvrije, met rechten (niet zoveel als vrije)
Inperking vrijheid:
• Formariage: taks voor huwen buiten horigheid
• Chevage: jaarlijkse taks voor horige
• Mortemain: taks bij overlijden horige
Statuut horige wordt doorgegeven via moeder
Verdwijnen horigheid:
• In steden: vrij
• Nieuw ontgonnen gebieden: weinig beperkende lasten
• Gevolg: Heren moeten de situaties van horigen verbeteren, als ze willen vermijden dat hun horigen
wegvluchten
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur KLBG. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
