In deze samenvatting komen alle notities van de hoorcolleges aan bod. Het bevat dus alle leerstof te kennen voor het examen van het vak Jeugdcriminologie, gedoceerd aan de Vrije Universiteit Brussel, academiejaar . Geslaagd eerste zit: 13/20
JEUGDCRIMINOLOGIE
HOC 1 - GESCHIEDENIS JEUGDBESCHERMINGSWET
GESCHIEDENIS VAN HET HEDEN
Het historisch perspectief is van belang ‘het in vraag stellen van de evidentie van zo een apart
jeugdrechtsysteem’.
Een bepaalde ontwikkeling, namelijk minderjarigen uit het strafrechtsysteem halen.
Deze juridische apartzetting moeten we durven in vraag stellen.
Er wordt nog weinig gerelfecteerd over die specificiteit, dat jongeren een specifieke aanpak nodig hebben →
anders dan volwassenen.
Het anders zijn dan volwassenen is gemaakt in de maatschappij → dit is niet natuurlijk!
De constructie van volwassenen vs. niet-volwassenen is een belangrijke element op de wijze waarop de
samenleving geconstrueerd is.
Er kan een discussie plaatsvinden over de leeftijdsgrens (vb. tot ver in de 20ste eeuw was je pas meerderjarig als
je 21 jaar werd → wij zijn nu volwassen geworden op 18 jaar)
De internationale vergelijking laat zien (zeker de vervolging van jongeren) dat de leeftijdgrens steeds anders is
(verschillende domeinen).
> het hanteert niet dezelfde natuurlijke standaarden om minderjarige van de meerderjarige te scheiden.
> vb. in de UK wordt je vanaf 12 jaar vervolgd als een volwassene, tenzij uitzondering (op dit domein)
Als criminoloog mag je discussie zoals de leeftijdgrens niet zomaar aannemen, je moet dit altijd in vraag stellen.
Het beschouwen van de aparte categorie is een zeer belangrijk element binnen deze opleiding.
IS ONS APART JEUGDRECHT EVIDENT?
Een apart rechtssysteem is wat we hebben voor minderjarigen tot de leeftijd van 18 jaar.
> feiten plegen voor je 18 en je wordt gevat na je 18 = dit systeem zal je vervolgen als een minderjarigen.
Het apart systeem en het strafrechtssysteem voor volwassenen moet op elkaar inspelen.
NAAR HET BEGIN?
Het hedendaags jeugdrecht zit ingebed in een lange
voorgeschiedenis
> het legt uit waarom we vandaag die apartzetting hebben en wat
de logica er van is.
Foto John Wadleigh: Wat valt op?
> ‘een mini-volwassene’ (19de eeuw)
De samenleving is veranderd.
Het kind (of de minderjarige hierin) is veranderd. 2122 Jeugdrecht en jeugdcriminologie 5
> duidelijk niet meer die miniatuur van een volwassene.
We zitten met een verschuiving, waardoor de persoon waarover we spreken ook niet meer hetzelfde is.
> het is belangrijk om dit mee te nemen in de ontwikkeling.
De 19de eeuw is van belang – de intrede van de moderniteit (van de samenleving die wij kennen)
Er worden stappen onderzet die een verandering sturen die tot vandaag doorwerken.
Er zijn breed-maatschappelijke evoluties die bijdrage tot de conclusie/resultaat van ‘een apart rechtssysteem
voor minderjarige’ (conclusie binnen deze cursus).
1912: Eerste wet op Kinderbescherming
1965: Hervorming Wet op Jeugdbescherming
Vandaag: …
> tussen 1965 en vandaag: zijn geen fundamentele veranderingen voor dit systeem.
Vb. 15-jarige neergestoken op verjaardagfeest door andere minderjarigen (16 jaar)
> Zij gaan anders behandeld en vervolgd worden.
19de eeuw (grote bewegingen): aandacht hebben voor de groep minderjarigen die betrokken zijn in de
criminaliteit
a) Industrialisering: in volle ontplooiing in de 19de eeuw
Er is nog geen leerplicht op dat moment.
De ontwikkeling van de industrie.
Op dit moment werken volwassenen en kinderen in de industrie samen (ze leven samen – vooral in de
werkende klassen)
> nog geen apartzetting van minderjarigen.
b) Opkomst burgerij – proletarisering: het gaat over een proletarisering
De inkomststructuur van de gezinnen gaan veranderen.
Ze halen hun inkomen uitsluitend uit de arbeid – men gaat werken en men krijgt een loon.
Het gezin werd al een team gezien – vader, moeder en kind gaan samen werken.
De wijze waarop gezinnen overleven zit vast aan die arbeid.
Armoede is de schaduw van die industrialisering
c) Kindbeeld
d) Armoede en kinderarbeid
De kinderen vanuit de burgerij worden onderwezen (in het onderwijs).
19de eeuw: onderwijs stap voor stap uitgebouwd.
Kinderen in armoede zitten beter op de schoolbanken dan vb. in een fabriek, op café met de ouders …
e) Filantropische bewegingen (child save movement)
Lokaal inzetten om gezinnen bij te staan op diverse domeinen (gezondheid, scholing …)
Gericht op het redden van de kinderen (leefomstandigheden)
f) Politieke en sociale bewegingen (tweede helft van 19 de eeuw)
Discussie over kinderarbeid en regulering van kinderarbeid is een belangrijke inzet.
Kinderen inzetten voor arbeid zorgt voor druk op de loonmarkt.
> dit zijn goedkope arbeidskrachten = discussie op de loonmarkt.
THE MAKING OF 1912
Vanuit de maatschappelijke grote bewegeging worden er stappen gezet van ‘het ontdekking van het probleem
van jeugdcriminaliteit’ naar de juridsche apartstelling.
Wetenschappelijke en politieke aandacht
> deze aandacht is de motor.
-2-
,19DE EEUWSE APARTSTELLING MINDERJARIGE DADERS
De ontdekking komt door:
- statistieken & sociale enquêtes (= pre-sociologische studies)
Men gaat traktaten schrijven over de maatschappelijke kwesties.
Dit zijn twee instrumenten die men gebruikt om dit op de politieke agenda te zetten.
- verzachting strafklimaat
1850: politiek debat: Er is geen efficiënt antwoord.
Men heeft de straffen gecorrectionaliseerd (vb. misdaad naar wanbedrijf)
Vanuit het beleid heeft men gecorretionaliseerd – men gaat een efficiënte straf opleggen.
Dit lijkt tot een verhoogde bestraffing voor kinderen. Er worden meer kinderen vervolgd met een
effectieve gevangenisstraf.
De groep ‘vrijspraak’ verdwijnt in de natuur. En door de correctionaliseren wordt de
gecorrectionaliseerde groep groter en meer zichtbaarder wordt.
- hervorming penitentiair systeem
Ducpectiaux: grondlegger van penitentiair systeem.
Gestraften en niet-gestraften scheiden van elkaar, mannen en vrouwen scheiden van elkaar.
Hij richt de eerste jeugdgevangenis op (Saint-Hubert).
Penitentiair = het apart zetten van de jongeren.
→ Deze drie hervomingen maken dat die groep zichtbaarder wordt.
Er ontstaat een vroege connectie tussen het plegen van criminaliteit en de omstandigheden/opvoeding van
jongeren en kinderen.
De werkende mens = de gevaarlijke crimineel
Zij zijn ‘sociaal at risk’.
Child-saving beweging (filantropie …)
Zij zetten zich in voor de ‘moeilijke en gevaarlijke’ kinderen.
Zij hebben een impact op politiek-niveau.
De aanpak van die kinderen begint te verschuiven van discours.
a) de zoektocht naar de straf op maat
Hoe lang, hoe zwaar moet iemand gestraft worden?
Wat is de doelstelling van de straf?
Oordeel des onderscheids: De rechter moet nagaan of het kind/minderjarige (-16) of de
betrokkene beschikt of niet over het oordeel des onderscheids (schuldinzicht?)
Ja: strafbaar gesteld, schuldig
Nee: niet schuldig, geen eigen verantwoordelijk.
→ naar huis sturen
→ rechter beslist om jongeren in penitentiaire inrichting te plaatsen
(efficiënter antwoord)
LOMBROSO: onderzoek naar oorzaak van criminaliteit – uiterlijke kenmerken
In functie van het individu.
b) pedagogisering van bestraffing
Men gaat naar de praktijk – men spreekt van de school.
Er is een sterke indiviualisering – gericht op het individu.
Heropvoedingsscholen (weldadigheid).
- proportionaliteit (strafmaat in verhouding ernst misdrijf)
- gelijkheid (degene die zelfde misdrijven plegen, krijgen zelfde straf)
- oordeel des onderscheids (heeft de betrokkene die vrije wil?)
Sociaal verweer: (principes in vraag stellen)
- gevaarsnotie (vrije wil in vraag stellen – de burger vertegenwoordigt een gevaar)
- straf = bescherming van de maatschappij (klassiek retritbutiedenken – voor wat, hoort wat denken)
- individualisering van de straf (introductie van de individualisering van de maatschappelijke reactie)
WET OP DE KINDERBESCHERMING 1912
Dit is een typisch product van het Sociaal Verweer (EXAMEN)
De kenmerken/de wijze waarvan men dit heeft uitgelegd, passen helemaal binnen
het Sociaal Verweer.
Dit is een systeem waar een aparte/andere juridische weg voor kinderen wordt
uitgelegd
Ius sui generis = een andere weg.
WET VAN 15 MEI 1912 - CARTON DE WIART
• Wetsvoorstel Lejeune
• Kind in gevaar
• Schuldig versus onschuldig
• Straf van onbepaalde duur
• (geen sociale bescherming?)
• Defensieve hulpverlening
• Patronnagecomités
• Premie-voor-het delict-mechanisme
Het centrale begrip dat heel het systeem draagt = het voorkomen dat kinderen volwassene misdadigers
worden.
Dit systeem heeft een preventief idee.
Ze stonden voor hun eigen kinderrechten.
Specifieke kenmerken dat het om een typisch sociaal verweer product gaat (= ius sui generis)
> eigensoortige en specifieke dat naar voor wordt gebracht.
Centrale notie: alles gebeurt in het belang/rond het kind
→ algemeen belang: het voorkomen dat …
Ingrijpen via een gerechtelijke bescherming.
Verschuivingen van woorden is ook een belangrijk notie.
Er is een gerechtelijke bescherming in de Wet van 1912, maar geen sociale bescherming!
-4-
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur marthayoginismet. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
