Dit is een samenvatting van de belangrijkste onderdelen van demografie. Het kan zijn dat de lector in de komende jaren extra theorie gaat toevoegen in zijn zelfgeschreven cursus, dus check dit zekerweten!
1. STRUCTUUR & VERLOOP BEVOLKING
1.1. ENKELE BEGRIPPEN
Demografie = Studie van de grootte, samenstelling, ruimtelijke verdeling & verloop van de bevolking
Sociale demografie = Studie van verloop, samenstelling & grootte van huishoudens & beroepsbevolking
• In sociale wetenschappen neemt studie van bevolking en haar evolutie een belangrijke plaats in omdat die de duurzame en
taaie grondstof vormt voor alle sociale verschijnselen
• Veranderingen in de bevolkingsstructuur laten gedurende lange tijd en op onontwijkbare wijze hun invloed gelden
• De verandering in samenstelling van de bevolking heeft grote gevolgen op de welvaartstaat
o Bv. opkomst eenoudergezinnen à verhoogd armoederisico
• Maar ook de welvaartstaat zorgt voor veranderingen in de samenstelling van de bevolking
o Bv. introductie ziekteverzekering à langere levensverwachting
1.2. WAAR HALEN DEMOGRAFEN HUN GEGEVENS
• Rijksregisters
o Belangrijke levensgebeurtenissen
o Geboorte kinderen & Overlijdens
o Migratie
• De volkstelling
o = Oudere vorm van gegevensverzameling
o Om een zicht te krijgen van bevolking à Frequentie & uitgebreidheid verschilt van land tot land
• Enquêtes
o Meerderheid gegevens komen hieruit
o Door onderzoeksgroepen aan universiteiten & statistische bureaus (Statbel)
• Microdata
o Individueel verzamelde gegevens
o Dit onderzoek is gekoppeld aan 1 probleem en niet gekoppeld aan databanken
o Hoe komt het dat bepaalde demografische evoluties plaatsvinden
à Eenmaal afgenomen en verwerkt à Cijferboeken & websites gegevens publiceren
1.3. BELANGRIJKE DEMOGRAFISCHE DATABRONNEN
• Eurostat à Gegevens Europa
• Statbel à Gegevens over België
• Statistiek Vlaanderen à Gegevens over Vlaanderen
• Provincies in cijfers à Gegevens over gemeenten & provincies
1.4. FORMULES
Inzake bevolkingsverloop is volgende belangrijk:
• Demografische indicator
o Aantal demografische gebeurtenissen in een jaar: geboortes, sterftes
o De meeste indicatoren worden uitgedrukt in promille
§ Per 1000 inwoners x aantal geboortes
o Totale bevolking van dat jaar
§ Soms bevolking op 1 januari
§ Soms bevolking op 1 juni
§ Soms gemiddelde bevolking van een jaar
o Wanneer wijkt men af van de 1000?
§ Als er fenomenen voorkomen in de samenleving die niet normaal zijn 100 000
§ Als iets heel vaak voorkomt in de samenleving is het per 100
• Geboortecijfer (nataliteit) = geeft het aantal geboorten per duizend inwoners weer en dit over een bepaalde periode,
doorgaans een jaar
• Sterftecijfer (mortaliteit) = toont het aantal sterfgevallen per duizend inwoners
, • Met Natuurlijke verloop leest men de bevolking af uit het saldo van geboorten en sterftes
• Nuptialiteit geeft aantal huwelijken per duizend inwoners weer
• Immigratie en emigratie slaan op de verandering van woning vanuit buitenland naar België en omgekeerd (Kan ook mensen zijn
die in een andere gemeente gaan wonen à Verandering van geografische situatie)
o à Immigratie = Aantal mensen dat in een land, regio, gemeente,... komt wonen
o Emigratie = Aantal mensen dat uit een land, gemeente,...vertrekt
• Totale verloop van een bevolking maakt de som van het natuurlijke verloop en migratiesaldo
o à Hoe berekenen?
§ = Natuurlijk verloop + migratiesaldo
§ Uitgedrukt per 1000 inwoners
• Totale vruchtbaarheidscijfer (TVC) geeft gemiddelde aantal kinderen per vrouw weer
o à Bij ons bestaande sterftepatroon wordt aangenomen dat een totaal vruchtbaarheidscijfer van 2,1 (België 1,7)
kinderen per vrouw voldoende is om de vervanging van generaties te voorzien
• Leeftijdsstructuur à Bevolkingspiramide
à Bevolking op actieve leeftijd = leeftijdsgroepen van 15 tot en met 64 jaar
à Nog-niet-actieven zijn jonger dan 15 jaar
à Niet-meer-actieven zijn ouder dan 64 jaar
• Dubbele vergrijzing: de oudere bevolking wordt ook ouder
• Levensverwachting = gemiddeld aantal jaren dat je mag verwachten te leven op een bepaalde leeftijd.
o Mannen zijn het zwakke geslacht volgens biologie (XY chromosoom à Vatbaarder voor ziektes
o Mannen doen over t algemeen zwaarder werk
o Mannen hebben doorgaans een gevaarlijkere leefstijl dan vrouwen (roken, roekeloos gedrag,.)
o Verschil wordt kleiner want vrouwen halen dit in
o Suïcide is hoger bij mannen dan bij vrouwen
§ Seniliteitcoëfficiënt = De verhouding van de niet-meer-actieven ten opzichte van de nog-niet-actieven
§ Dependentiecijfer = Geeft weer hoeveel niet-meer- en nog-niet-actieven gedragen worden door 100
actieven
o Afhankelijkheidsratio: ((niet-meer + nog-niet-actieven) / actieven) * 100
- 2 kenmerken waaraan een demografische indicator moet voldoen om te kunnen gebruiken in vergelijkingen (internationale
vergelijkingen, vergelijkingen over de tijd, vergelijkingen over bestuursniveaus).
à Moet internationaal gedefinieerd ( ook al klopt niet met wetgeving & realiteit ) zijn & de basisformule
- Hoe kan je verklaren dat je op de website van Statbel en Statistiek Vlaanderen lichtjes andere gegevens kan vinden, terwijl
beide websites zich baseren op dezelfde gegevens uit het rijksregister? à Omdat ze een andere invulling hebben gegeven aan
die totale bevolking
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur SarahLansens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.