Notes de cours
Lesnotities IBRM
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Dit document omvat de lesnotities van het vak IBRM aan de VUB gedoceerd door Prof. Smis. Ik behaalde 17/20 voor dit vak.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
IBRMLes 1 - 12/02/2021
1. Introductie
Lessen worden opgenomen. Voor diegene die er niet zouden kunnen bijzijn en dan later kunnen
herbekijken. We gaan gebruik maken van het CANVAS platform.
Prof gaat toch een interactieve lessen geven zodat er toch ruimte is voor debat of ruimte is voor
discussie. Er kan daaromtrent bijkomend materiaal gegeven worden en zo terugkoppelen naar de les.
Er kan via de chat worden tussengekomen en een tweede manier is de micro.
Vandaag zal er eerst een introductie zijn over zichzelf en de cursus. Dit is een keuzevak en gezien de
hoeveelheid studenten zien we toch dat mensenrechten en de bescherming ervan toch belang krijgt.
We gaan eerst de structuur van de lessen bespreken en dan hoe er zal geëxamineerd worden. Daarna
zal er al een kleine inleiding worden gegeven in de materie. Hoe zijn die ontstaan, hoe weet je dat iets
behoort tot deze categorie, wat zijn de gevolgen ervan, etc. Eens we die grote inleiding hebben gehad
dan kunnen we overgaan tot een meer filosofischer kijken naar hoe deze rechten eigenlijk zijn
geëvolueerd. Het is een recent verhaal en dateert eigenlijk van na de WOII. Men gaat dan de VN
creëren als reactie op de WOII.
1.1. Cursus
Het is een vak van 26 uur, dus we zullen met snelheid door de cursus gaan. Hij wil eventueel wel meer
tijd vrijmaken voor debat en minder voor de leerstof. Een semester heeft doorgaans 13 weken,
vrijdagen in dit geval, waar hij les kan geven. Er zijn 1 a 2 vrijdagen waarbij hij de VUB zal moeten
vertegenwoordigen dus die vrijdagen zullen al wegvallen. De lessen duren 3u omdat je dan echt vooruit
kan gaan en rustig je rode draad uitleggen. Hij zal elke 50 min een pauze geven zodat hij rond 12u kan
afronden. Soms blijft hij iets langer omdat we momenteel opgesloten zien en niet meer de contacten
hebben, omdat hij voelt dat we gewoon eens een babbel, vraag hebben met elkaar zoals in een
normale les zou gebeuren.
1
, 1.2. Materiaal
Het zal zeker niet alle lessen zijn dat we ons voorbereidend moeten inlezen. Maar dit kan af en toe wel
gebeuren. Hij zal dat dan op CANVAS plaatsen maar dat moet organisch groeien.
De essentie wordt verteld tijdens de HOC. Hij verwacht niet dat we van alles gaan lezen. Wat we
moeten kennen, wordt toegelicht tijdens de HOC. Er is ook een handboek gebaseerd op zijn nota’s.
Ernaast is ook een bronnenboek, waar de nodige bronnen instaan. Dat is het materiaal. Maak steeds
gebruik uw bronnen.
1.3. Examen
Dit vak leent zich ertoe om bepaalde en mooie reflectievragen te stellen. Bijvoorbeeld een quote en
daar moet je dan over reflecteren en dan een casus waarbij je de feiten moest uithalen en de vragen
oplossen met de bronnen. Echter, het is corona.
Heden, zou het een schriftelijk stuk te maken rond een fictieve case en een amicus courae te schrijven.
Doen alsof je specialist bent en een analyse maken rond de problematiek en een steun voor de rechters
indienen. Het examen zelf zou dan de verdediging hiervan zijn.
Hij wil dit jaar ook werken met een opdracht, een policy brief. Een advies van experten die een brief
schrijven en waar je een bepaalde visie verdedigd en duidelijkheid, sturing wil geven maar ook
aantonen dat er een mensenrechtenprobleem is en dat je dit ter kennis wil brengen. We zullen een
maand voor de examens deze opdracht krijgen in de vorm van een casus waar zowel pro als contra
kan gebruikt worden, interpretatie en kritiek mag. Je mag alle soorten bronnen gebruiken. Hij zal wel
polsen naar onze redeneervaardigheden en schrijfvaardigheden om origineel te zijn. We moeten dan
ook naar rechtsleer, rechtspraak en primaire bronnen van het IBRM op zoek gaan. De verdere info zal
hij nog verder tijdens de cursus geven. Het zal ongeveer een 5 à 10 pagina’s zijn.
1.4. Inhoud van het vak
De inleiding van dit vak zal een tweetal lessen beslagen.
Een eerste deel zijn de grondslagen die we nodig hebben om de mensenrechten te begrijpen. Daarna
zullen we ook het VN-mensenrechtensysteem onder de loep nemen. Ook andere standaarden gaan
we bekijken en dan gaan we kijken hoe hier toezicht op zal gehouden worden. Hoe kunnen die staten
2
,aansprakelijk gesteld worden. We gaan dit kritisch bekijken want toezicht is zeer zwak wel met zijn
redenen.
Dan een hoofdstuk over het Europees systeem. Het is niet altijd zo dat het altijd het Europees-systeem
is waarvan we gebruik maken. Je moet voor ogen houden wat je wil bereiken. Je hebt het oudere
systeem van de Raad van Europa met het EVRM en het handvest met als belangrijkste toezichtsorgaan
het EHRM. Er zijn nog twee andere systemen, de EU want dit was enkel economisch maar ze hebben
zich doorheen de tijd ook mensenrechtensysteem moeten ontwikkelen. Een eigen goed ontwikkeld
systeem en toezicht. Een derde systeem van de OESE met haar eigen toezicht. Je ziet er is een globaal
systeem met enkele subsystemen.
Inter-Amerikaans regionaal mensenrechtensysteem is ook goed werkend en dan ook het Afrikaans
regionaal mensenrechtensysteem. Beide zijn hier ook een volwaardig systeem. Merkwaardig aan het
Afrikaans systeem is dat je ook subregionale organisaties hebt, die zichzelf ook
mensenrechtenbevoegdheden heeft gegeven met eigen verdragen en instrumenten op subregionaal
niveau waarbij er wisselwerking is tussen het subregionale en het continentale. Hier ontstaat dan een
nieuwe dynamiek waarbij je zowel op continentaal niveau als op subregionaal niveau gaan interageren.
Je kan dus een keuze maken hiertussen. Het Afrikaans is het jongste systeem met als gevolg dat er
originele en vooruitstrevende zaken zijn die we niet terugvinden in andere systemen.
Belangrijk om andere systemen te bekijken omdat we dan ook kritiek kunnen hebben op ons eigen
systeem. Want dat van ons is erg log, formalistisch en staat het minder open voor originele systemen
en manieren van interpretatie. Dat kan naar mensenrechten toe een beperking zijn omdat het systeem
traag evolueert.
2. Inleiding en eerste kennismaking cursus
2.1. Definitie mensenrechten
Welke kenmerken kunnen we linken aan de definitie van mensenrechten. Er komen verschillende
kenmerken naar boven:
- Absoluut
- Fundamenteel
- Natuurlijke rechten
- Verschillende generatie
- Bescherming
- Hoven en rechtbanken ter controle
- Nog zeer actueel want nog steeds schendingen in bepaalde gebieden
3
, - Kan men niet verliezen, afstand van nemen.
- Individuen zijn door deze rechten subjecten van het Internationaal Recht.
Het zijn fundamentele rechten, het gaat om iets speciaals, iets dat we hoger plaatsen dan gewone
rechten die we zouden hebben. (1) De rechten die wij als individu over beschikken, die toekomen aan
iedereen, aan alle mensen. We beschikken over deze fundamentele rechten omdat we mens zijn. Dat
is gebaseerd op onze menselijke natuur, dat is voldoende om over de rechten te beschikken. (2) Deze
gaan ons beschermen tegen de overheid. Deze gelden tegenover een overheid tegenover een staat,
autoriteit. (3) Eventueel kunnen we deze rechten ook inroepen tegenover andere subjecten of andere
actoren die ook verplichtingen hebben om de mensenrechten te hanteren waar ze actief zijn. Heden,
heel wat discussie over bedrijven, multinationals deze ook moeten naleven. (4) de mensenrechten zijn
er opdat ze ons een mogelijkheid zouden geven om ons te ontplooien als mens en om een
menswaardig leven te kunnen leiden. Dat is de doelstelling van de mensenrechten. Om willekeur en
onderdrukking tegen te gaan. (5)
In deze omschrijving zien we de verticale omschrijving van de mensenrechten. De overheid die plichten
heeft en dan de individuen die rechten hebben. Maar ook steeds meer een horizontale visie ook dat
individuen naar anderen toe ook de verplichtingen heeft.
Het gaat dus vooral een ruimte te creëren om onszelf te ontplooien zonder dat autoriteiten en
overheden ons daarin kunnen tegenhouden of misbruiken. Grondrechten wordt ook wel eens gebruikt
vanuit het nationaal publiekrecht. Maar doorgaans worden deze grondrechten geïnterpreteerd vanuit
het internationaal recht en invulling geven vanuit de mensenrechten. Er is een duidelijke wisselwerking
tussen beide, dus weinig zin dat hier een strikt onderscheid in moet gemaakt worden.
2.2. Belangrijke kenmerken van mensenrechten
2.2.1. Plichtsrelatie overheid en individu
Mensenrechten zijn beschermingsmaatregelen waarover het individu beschikt tegenover de staat. We
gaan later de meer filosofische kijk hierover bespreken. Maar dat misbruik van de overheid is een
tedens, ze zijn daar vaak toe geneigd. De mensenrechten die kunnen vertaald worden zijnde de
limieten waarbinnen een staat functioneert om legitiem te zijn. Het geeft aan dat wanneer een staat
handelt, waar de grens is waarbinnen dat handelen moet blijven. De grenzen van het legitiem
uitoefenen van het staatsgezag. Interessante analyse dat als je het bekijkt vanuit de overheid dat zij
weten tot waar zij kunnen handelen tegenover de individuen. Als je die niet respecteert, handel je niet
legitiem.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur RechtenStudente96. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €0,00. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
62890 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans