Moeilijke opvoedingssituaties inherent aan opvoeden: er is dan sprake van
een specifiek aandachtspunt. Het opvoedingsproces stagneert niet, maar er moet
wel tijdelijk met extra zorg en bewuster pedagogisch worden gehandeld.
Opvoeden betreft steeds een interactie tussen opvoeders en kind
Vb.: ouders verontrust omdat hun zoon met cannabis experimenteerde
Problematische opvoedingssituatie: sprake van stagnerend opvoedingsproces
waarbij de zelfontplooiing van de mens-in-wording in gevaar is.
Orthopedagogische vraagstelling: vraag die kind stelt aan zijn opvoeders.
Hulpverleners worden ingeschakeld om het natuurlijke, maar vastgelopen
opvoedingsproces te ondersteunen. Een afstemming tussen pedagogische vraag en
aanbod is van belang.
De theorie van Kok!! (1997) analyseert enkele punten:
» Ontwikkelingsverloop van het kind: feit dat er een vraag wordt gesteld, toont al
aan dat het aanbod de noden van het kind niet tegemoet komt =signaalfunctie
» Opvoeden van de opvoeder
» Bijkomende omstandigheden die dit proces beïnvloeden
» Onderlinge wisselwerking en aansluiting
Opvoeding is een wisselwerking tussen kind en ouder, maar ook met de context.
1 Analyse van ontwikkelingsverloop van het kind
Kok bekijkt 3 ontwikkelingsaspecten:
» Affectief: de aard en het niveau van de relationele en emotionele ontwikkeling
» Cognitief: de aard en het niveau van de ontwikkeling van het kennen en
kennis verwerven
» Conatief: de aard en het niveau van de ontwikkeling van het streven naar
ontplooiing van zijn eigenheid
Ontwikkeling van een ontwikkelingsaspect ondervindt invloed van opvoeding, het
kind zelf, de aanleg, culturele1 invloeden en elk van de andere aspecten.
2 Analyse van het opvoeden
Opvoedingsproces: Het in relatie staan van opvoeder(s) en opvoedeling(en),
waarin de opvoeder zich als persoon presenteert (…), een klimaat creëert dat
persoonlijkheidsgroei bevordert en leefsituaties zo hanteert dat deze optimale
kansen bieden op zelfontplooiing.
1
ons opvoedingsmodel richt zich op het opvoeden van kinderen als kritische burgers andere
gemeenschappen: emoties tonen wordt vermeden
1
, Een opvoedingsproces is dynamisch2 en functioneel3. Er zijn 3 aspecten die jij kan
doen als opvoeder die normale opvoeders ook doen:
» relatie aangaan/ onderhouden
» klimaat scheppen/ aanpassen
» situatie hanteren
2.1 Relatie aangaan/ onderhouden
Relatie aangaan/ onderhouden: relatie bestaat uit verantwoordelijkheid van
opvoeders en afhankelijkheid van kind. Het veronderstelt sensitiviteit en
responsiviteit van de opvoeders (dynamisch karakter).
Sensitiviteit: sensitief zijn voor de signalen die het kind uitstuurt. Je leert je kind zo
goed kennen dat je weet wat het nodig heeft.
Responsiviteit: iets doen met de dingen die ze opmerken.
Men moet ervan uitgaan dat een kind afhankelijk is van de opvoeder tot op een
bepaalde leeftijd4: de opvoedingsrelatie is voor altijd.
Vb.: Karens moeder is bang voor verkeersongevallen en angstig om Karen dingen
alleen te laten doen. Zij probeert de bezorgdheid te overwinnen en Karen aan te
moedigen bv. “vandaag ben jij baas bij oversteken; jij zegt of ik het goed doe.”
2.2 Klimaat scheppen/ aanpassen5
Klimaat scheppen/ aanpassen: manier waarop de opvoeder het gezinsleven
materieel en immaterieel vormgeeft en inricht. Dit gebeurt vaak met
intergenerationele aspecten.
Intergenerationele aspecten: aspecten die van generatie op generatie worden
overgedragen.
Materieel: waaraan wil men geld uitgeven?
Immaterieel: hoe organiseert men het avondritueel voor de kinderen?
Vb. warm klimaat: foto’s hangen omhoog; non-verbale communicatie; leven in een
leefruimte; …
Vb. koud klimaat: felle ruzies waar onbekenden in huis zijn; tafel die gedekt wordt
voor 4 kinderen i.p.v. voor 5 negeren van kind; hoe mensen met dieren, omgaan
toont al hoe mensen omgaan met mensen
2.3 Situaties hanteren
Situaties hanteren: manier waarop de opvoeder initiërend of (niet) reagerend
omgaat met zowel dagelijkse (bv. eetsituatie) als minder frequente situaties (bv.
overlijden).
2
altijd in beweging niet meer in beweging= problematische opvoedingssituatie
3
waarom? examenvraag (lezen in tekst)
4
altijd op een of andere manier afhankelijk van ouders
5
examenvraag: niet kijken naar 1 factor bij een observatie meerdere dingen in rekening brengen;
veel info hebben; niet op gevoel vertrouwen; meerdere observaties doen
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur samenvattingenpw. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.