Praktijk gericht onderzoek PGO 1 zelfstudie voor examen
STAPPEN BIJ - HET UITVOEREN VAN EEN LITERATUURONDERZOEK
STAP 1: FORMULERING PROBLEEMSTELLING EN ONDERZOEKSVRA(A)G(EN
WAT IS EEN PROBLEEMSTELLING?
Praktijkgericht onderzoek (PGO) = onderzoek gericht op de oplossing van praktijkproblemen.
Elk PGO start met het formuleren van een praktijkprobleem.
Omdat men ervan uitgaat dat de bestaande situatie onwenselijk is en er best verbetering in wordt aangebracht,
is van ‘probleemstelling’ sprake.
Een probleemstelling van een onderzoek = een inhoudelijk onderwerp dat aangeeft waarover het onderzoek zal
gaan.
In eerste instantie is een probleemstelling meestal vrij algemeen.
De probleemstelling afbakenen is echter noodzakelijk voor onderzoek.
Afbakening van een probleemstelling kan door het onderwerp te bekijken vanuit verschillende
perspectieven
Nuttige vragen bij de afbakening van een probleemstelling:
Wat? (vb. gedrag probleemgedrag depressie)
Periode/ tijd (wanneer?)
Ruimtelijke afbakening (plaats?)
Welbepaalde groepen (wie?)
Toepassen op de praktijk
Deelprobleem bestuderen
Invalshoek (cliënt/begeleider/beleid?)
Sector of afdeling
1
,Praktijk gericht onderzoek PGO 1 zelfstudie voor examen
Een voorbeeld van afbakening:
Een onderzoeker wil onderzoek doen naar de problematiek van eenzaamheid.
Eenzaamheid is een ruim begrip en als dusdanig een te ruime probleemstelling.
Afbakening is nodig, bvb. als volgt:
Eenzaamheid
Sociale eenzaamheid
Sociale eenzaamheid bij ouderen
Aanpak van sociale eenzaamheid bij ouderen
Aanpak van sociale eenzaamheid bij ouderen door welzijnsinstellingen
en lokale overheden in Limburg
Effectiviteit van de aanpak van sociale eenzaamheid bij ouderen
door welzijnsinstellingen en lokale overheden in Limburg
Een probleemstelling moet ook altijd de relevantie van het onderzoek schetsen.
Maatschappelijke relevantie: Op welke manier is het onderzoek relevant voor de maatschappij?
Mogelijke bijdrage op verschillende niveaus:
Macro: bijdrage op breed maatschappelijk vlak
Meso: bijdrage voor één of meerdere organisaties uit het werkveld of voor een
beroepsgroep
Micro: bijdrage voor specifiek persoon of specifieke doelgroep
Theoretische relevantie van het onderzoek: Draagt het onderzoek bij tot de bestaande kennis?
Bij PGO binnen de opleiding sociaal werk ligt de nadruk op de maatschappelijke relevantie voor het sociaal
werk!
WAT ZIJN ONDERZOEKSVRAGEN?
De afgebakende probleemstelling mondt uit in onderzoeksvragen.
Onderzoeksvragen = VRAGEN die men via onderzoek wil beantwoorden.
Ze vormen de RODE DRAAD door het ganse onderzoek.
Vaak is er een of meerdere centrale onderzoeksvragen die verder verfijnd worden in
deelonderzoeksvragen.
Een voorbeeld:
Probleemstelling:
Effectiviteit van de aanpak van sociale eenzaamheid bij ouderen door welzijnsinstellingen en lokale overheden
in Limburg
Onderzoeksvragen:
V1: Op welke manier dragen welzijnsorganisaties in Limburg bij aan het
voorkomen en bestrijden van sociale eenzaamheid?
V2: In welke mate zijn de genomen initiatieven effectief?
V2.1: In welke mate zijn deze initiatieven effectief volgens de professionals?
2
V2.2: In welke mate zijn deze initiatieven effectief volgens de senioren?
,Praktijk gericht onderzoek PGO 1 zelfstudie voor examen
WELKE EISEN WORDEN AAN CORRECTE ONDERZOEKVRAGEN GESTELD?
Omdat onderzoeksvragen de rode draad doorheen onderzoek vormen, is een zorgvuldige formulering ervan
nodig.
Een onderzoeksvraag is een vraag!
Onderzoeksvragen:
gaan over één vraagonderwerp;
zijn eenduidig, d.w.z. maar op één manier te interpreteren;
zijn specifiek, d.w.z. voldoende afgebakend;
zijn haalbaar, d.w.z. praktisch uitvoerbaar;
zijn maatschappelijk en/of theoretisch relevant.
BESCHRIJVEN VAN EEN PROBLEEMSTELLING & DE ONDERZOEKSVRAGEN
Je introduceer een probleemstelling en omschrijft de daaruit voortvloeiende onderzoeksvragen volgens een
trechterstructuur!
Daarbij beschrijf je eerste de algemene brede context, vervolgens de specifieke brede context om zo tot je
probleemstelling te komen en daaruit je onderzoeksvra(a)g(en) af te leiden.
De context moet het praktijkprobleem situeren en de aanzet zijn om de relevantie van het onderzoek duidelijk
te maken.
De relevantie moet geschetst worden op micro-, meso- en macroniveau
Literatuuronderzoek is essentieel voor het afbakenen van de probleemstelling en het formuleren van de
onderzoeksvragen! WANT:
Je moet je onderzoeksvra(a)g(en)
aftoetsen aan bestaande kennis!
Je moet gebruik maken van feiten,
cijfers en wetgeving om de context te
schetsen!
3
, Praktijk gericht onderzoek PGO 1 zelfstudie voor examen
STAP 2: OP ZOEK NAAR BRUIKBARE BRONNEN
WAT IS EEN BRON?
Om een literatuurstudie te schrijven, moet je op zoek gaan naar informatie uit de literatuur.
Een bron = een drager van informatie.
Er zijn verschillende types:
• een artikel uit een (wetenschappelijk) tijdschrift
• een (non-fictie) boek
• een hoofdstuk uit een verzamelwerk
• een onderzoeksrapport
• een webpagina
• een krantenartikel
• een wettekst etc.
De types kunnen voorkomen op verschillende dragers:
• op papier
• online
Een diversiteit aan bronnen verhoogt de kans op correcte en gevarieerde informatie!
hoe kan je bruikbare bronnen zoeken?
Zoeken verloopt best volgens een doelgerichte zoekstrategie:
Deze zoekstrategie is geen lineair maar een cyclisch proces!
1) Zoektermen bepalen
Startpunt: sleutelwoorden
Sleutelwoorden zijn kernwoorden uit de onderzoeksvragen
Een voorbeeld:
V1: Welke gesprekstechnieken zijn nodig bij het eerste contact tussen de sociaal werker en daders met een
multiculturele achtergrond tussen 25 en 35 jaar in de context van de forensische hulpverlening in Limburg?
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ElineLoyens1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.