Resume
Bondige samenvatting rechtsfilosofie
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Beknopte samenvatting voor inleiding tot de rechts- en moraalfilsofie voor rechten en criminologische wetenschappen.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
LUHMAN (Legitimation durch Verfahrung)- Duitse rechtsfilosoof
- Modernisering van de maatschappij leidt tot functionele differentiatie in RAD
➔ Operationeel gesloten, cognitief open
- Alle maatschappelijke deelsystemen vervullen een maatschappelijke functie
- Godsdienstige waarheid ≠ wetenschappelijke waarheid
- Functionele differentiatie = typisch moderniseringsproces (professionalisering + specialisatie)
- Deelsystemen hebben inherente ontwikkeling door interactie met elementen uit het systeem = zelf-
referentialiteit
- Primaire geldigheidsgrondslag van een wet = procedurele legitimatie
➔ Procedure = juridische norm (procedureel gesloten)
➔ ME: godsdienst was alles bepalend
➔ Renaissance: procedurele legitimatie
RECHTSPOSITIVISTEN
- Drijven de procedurele legitimiteit op de spits + extreme loskoppeling van recht en moraal
- Idee van procedurele legitimiteit in het recht wordt geradicaliseerd
➔ Inhoud juridische normen is irrelevant
KELSEN (Reine Rechtslehre)
- Normenstufenbau = het recht is hiërarchisch opgebouwd → hiërarchie van de geldigheid + de eenheid
van het systeem
- Grundnorm = de normenstufenbau moet worden gefundeerd op een buiten juridische norm. Er is een
buiten juridische norm nodig die de geldigheid van het rechtssysteem draagt, geadresseerd aan de
staatsorganen
H.L.A. HART (The concept of law)
- Recht = set of rules (primair + secundair)
➔ Primaire regels: handelingsvoorschriften of – richtlijnen (verboden of geboden)
➔ Secundaire regels: regels over regels
1. Rules of change = veranderingsregels
2. Rules of adjudication = berechtigingsregels
3. Rules of recognition = herkenningsregels
AUSTIN
- Minimalistische definitie rechtsregel = bevel van een soeverein met een sanctie erbij → reactie na
WOII: rechtspositivisten zijn mede verantwoordelijk voor de totalitaire systemen. De strikte scheiding
van recht en moraal zorgt voor meeloperschap in elk politiek systeem. Het zorgt voor een gebrek aan
weerstand voor bv. Duitse juristen.
FULLER (Morality of the law)
- Kritiek op het rechtspositivisme van Austin via verhaal van Koning Rex: wanneer men de definitie van
Austin toepast, zou je steeds te maken hebben met degelijke deugdelijke wetten, maar het leidt tot
chaos + wanorde in de maatschappij omdat er iets ontbreekt
- 8 minimale kenmerken van het recht (elk rechtssysteem moet deze bevatten):
1. Algemeen karakter 5. Intern consistent
2. Kenbaar 6. Duurzaamheid
3. Geen terugwerkende kracht 7. Mogelijk om na te leven
4. Interne moraliteit 8. Rechtspraak o.b.v. geldend recht
- Het onderscheid tussen recht en moraal is niet zo radicaal → minimale interne moraliteit
, CHRISTELIJK DENKEN OVER RECHT EN STAAT
- Opkomst van het Christelijk denken
- Verwereldlijking van het recht → scheiding van recht en staat = secularisering
➔ Drijvende kracht in het moderniseringsproces
- Procedurele legitimatie is niet universeel in tijd en ruimte
- De verhouding van het Christendom tot recht en staat is ambivalent:
1. Boodschap van naastenliefde vs. visie gericht op het leven in het hiernamaals
2. Christelijke boodschap: radicale antipolitieke ondertoon
- Strategie van vervolging werkt niet → Tolerantie edict van Milaan (1313): vrijheid van godsdienst
- Christendom wordt staatsgodsdienst: Keizer Constantijn de Grote bekeert zich = imperator Christianus
- Christendom = verplichte godsdienst
- Christelijke keizer 2 functies:
1. Pontifex Maximus = opperpriester van de Christelijke staatsgodsdienst
2. Wereldlijke heerser = hoogste godsdienstig gezag op aarde
- Christendom wordt steeds dominanter → ontstaan politiek zelfbewustzijn binnen de Kerk
➔ Rivaliteit tussen de kerkelijke gezagsdragers en het staatsapparaat
- 390: veroordeling
- 395: splitsing Romeins Rijk
Oost-Romeins rijk West-Romeins rijk
- Constantinopel - Rome
- Grieks - Latijn
- Keizer = cesaro-pabisme - De kerk krijgt meer macht
FARIZEEËN
- Wig tussen de Christelijke en Romeinse overheid: uitlokken van Jezus-politiek comprimerende
uitspraken:
- “Geef de keizer wat de keizer toekomt”:
1. Doe al datgene wat de staat van je verlangt
2. Wat God toekomt, komt eerst
APOSTEL PAULUS
- “Alle macht komt van God”:
1. Men dient de aardse politieke heerser te gehoorzamen
2. De aardse politieke heerser moet zich naar Gods wil voegen
CELSUS
- = heidense aanhanger van het polytheïsme
- Christendom = geen nationalistische godsdienst → polemiek tegen de Christenen
- Kritiek van zijn kerkvaders via een polemisch boek – origines
AUGUSTINUS (Civitas dei)
- Na de plunderingen van de Wisigoten in Rome → politieke wending: Heidenen wijten dit aan het
Christendom (hun God kon het keizerrijk niet beschermen) → reactie via Civitas dei
1. Aardse stad = amalgaan van uitverkorenen en verworpenen
2. Stad van God = gemeenschap van uitverkorenen
➔ Loskoppeling van de zuiverheid van het religieuze geloof van elke statelijke, menselijke handeling
- Politieke samenleving = gemeenschap van belangen die leeft onder een juridisch regime. De essentie
van de politieke macht is afkomstig van God (zie Apostel Paulus). Er moet geregeerd worden in
overeenstemming met de Christelijke moraal
- De Christelijke staat moet gerespecteerd worden. De wereldlijke ordening is vanuit religieus
perspectief een neutrale instelling
- Een wet moet in overeenstemming zijn met de rechtvaardigheid
➔ Onrechtvaardige wet = perverse machtsuitoefening
➔ De gemeenschap moet geregeerd worden vanuit het ideaal van rechtsvaardigheid
➔ Rechtvaardigheid heeft een christelijke invulling
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur studentsammie. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
62890 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans