Communicatiewetenschappen
- Schriftelijk examen 2 delen
- Handboek!! enkele hoofdstukken kennen, niet alles! Oomkes, Frank R. (2013, 9de druk).
Communicatieleer. Een inleiding. Amsterdam: Boom onderwijs.
- Voor examen: niet enkel ppt maar ook handboek kennen
HOOFDSTUK 1:
Communicatiewetenschap bestudeert communicatie
CW is een wetenschap die aansluiting vindt bij veel andere wetenschappen zoals taalkunde, biologie:
lichaamstaal, sociologie: com. In groepen in de maatschappij, psychologie: mensen overtuigen
(Early adopters: willen direct kopen, Late adopters: geen drang om meteen te kopen)
- Geen woorden, maar daden
- Praat voor de vaak
- Praatjes vullen geen gaatjes
- Spreken is zilver, zwijgen is goud
- Met dubbele tong praten
- Papier is geduldig
- Dat ging het ene oor in en het andere uit
- Liegen alsof het gedrukt staat
- Ja en amen zeggen
- Spreken als een boek
- ...
Wat is Communicatie?
(te?) ruime definitie:
Alle gedrag, met of zonder woorden, in aanwezigheid van een ander mens, van wie men zich bewust
is, is communicatie.
=> Men kan niet niet communiceren
- Er moet een ontvanger zijn, anders geen communicatie (als je alleen bent en er is niemand in
je bijzijn –> geen com)
- De zender moet ervan bewust zijn dat er een ontvanger is
Communicatie ≠ informatie
- Communicatie is symbolische informatie (cf. cultureel bepaalde gebaren).
http://www.sclera.be/index.php?page=pictos&sort=cat
- bewust van de ander
- onbewust (gedrag)
Communicatie is niet letterlijk, lichaamstaal is letterlijk
- Pictogrammen = informatie
- Communicatie = symbolisch
- boom
- tree
, - arbre
- Baum
- árbol
- árvore
Definitie communicatie van Oomkes
Communicatie is de uitwisseling van symbolische informatie tussen mensen die zich van elkaars
onmiddellijke of gemedieerde aanwezigheid bewust zijn. Deze informatie wordt deels bewust, deels
onbewust gegeven, ontvangen en geïnterpreteerd.
Niet letterlijk kunnen geven
Def wordt gegeven: haal hieruit 3 essentiële elementen en leg uit
Communicatie kan ook via technische mogelijkheden gemedieerde versie
Geïnterpreteerd: kan misverstanden veroorzaken
Types
1) intrapersoonlijke communicatie
- Intra: praten tegen jezelf geen onderzoeksdomein van com. wetenschap
2) interpersoonlijke communicatie
- Inter: com. Tussen mensen, gemedieerd of niet
3) Massacommunicatie
- Massa: com. Met potentieel grote groepen sociale media, televisie, radio, boeken,
tijdschriften,…
- Massacom naar specifieke doelgroep bv. Sport tijdschriften
Definitie Fauconnier
Communicatie is: 'het proces waardoor een zender bewustzijnsinhoud overdraagt of tracht over te
dragen aan een of meer ontvangers en dit door middel van een kanaal, signalen en tekens'.
Tracht over te dragen het kan fout lopen, fout geïnterpreteerd worden
Er zijn dus nuances
Aspecten van een boodschap
1) Inhoudsaspect: de inhoud, boodschap van wat je wil vertellen
2) Betrekkingsaspect: relatie tussen zender en ontvanger
Waarom communiceren mensen?
Communicatie komt voort uit behoeftes:
, 1) Biologische
- Behoeftepiramide van Maslow
- Hoe mensen verschillende behoeftes hebben
- Verschillende niveaus van onderaan naar boven
- Voorbeelden: dia 19 ppt 1
2) Interpersoonlijke
3) Maatschappelijke
- Behoefte aan aandacht is een sociaal motief voor communicatie.
- “schreeuw om aandacht” bij baby’s en volwassenen
- We communiceren omdat we behoefte hebben aan aandacht, we willen
gewaardeerd worden de schreeuw om aandacht
- baby’s huilen
- Volwassenen gaan met communicatie een signaal geven om aandacht te krijgen
- Bv. Extreem voorbeeld: zelfmoordneiging
Experiment 1:
The 13th century historian Salimbene described an experiment made by the German Emperor
Frederick II, who wanted to know what language children would speak if raised without hearing any
words at all. Babies were taken from their mothers and raised in isolation. The result was that they
all died. Salimbene wrote in 1248, "They could not live without petting." Nor can anyone else.
Untouched adults may not die physically, but life will not be experienced to the full.
(http://www.chisuk.org.uk/articles/result.php?key=63 )
Men heeft zich afgevraagd of er een oertaal heeft bestaan (een taal waaruit alle andere
talen zijn ontstaan)
Duitse keizer Frederick II heeft experiment gedaan:
Baby’s opsluiten, weg bij hun moeder en krijgen geen imput, wordt niet mee gepraat of
in aanraking gekomen
Enkel voeden en pampers verversen
Alle baby’s in experiment gestorven
, Hij dacht dat er een taal ging uitkomen: oertaal want ze hebben geen voorbeelden of
imput gehad
Salimbene: niemand kan zonder aanraking leven (bij baby’s)
Experiment 2:
Touch deprivation is also harmful because it severely affects sleep, which is necessary for the
conservation of energy. Heinicke and Westheimer studied 2 year-old children separated from their
parents for 2 to 20 weeks and living in institutions where they received less touch. Even after being
reunited with their parents, most had difficulty falling or remaining asleep. In all studies on
separations of very young children from their mothers, sleep was always affected. The time children
required to fall asleep was longer, and night waking was more frequent.
(http://www.chisuk.org.uk/articles/result.php?key=63 )
Niet aanraken van mensen
Kinderen van 2 jaar weggehaald van bij de ouders
2 tot 20 weken niet aanraken of tegen praten
Kinderen kregen slaapproblemen na terug brengen bij de ouders
Zelfbeeld (≠ identiteit)
- Het zelfbeeld berust op communicatie.
- Interpersoonlijke communicatie dient vooral om het zelfbeeld te vormen, te veranderen en
te ondersteunen.
http://www.mensinwereld.nl/Zelfbeeld__ego_en_negatief_zel/
zelfbeeld__ego_en_negatief_zel.html
- We bouwen ons zelfbeeld op op basis van imput dat we krijgen van andere mensen
- Interpersoonlijke communicatie: je doet het goed, je kan het beter zo doen,..
- Zelfbeeld wordt ook gevormd door imput die je onbewust over jezelf krijgt bv. Je overhoort
een gesprek over jezelf
Hypotheses van Villard & Whipple (1976)
1) Identiteiten zijn in de persoon opgenomen interpretaties van culturele of groepswaarden.
(cf. tijdsgebonden)
- Identiteit is gebaseerd op waarden en normen van de maatschappij (cultuur) waarin
we leven
- bv. Je woont in een gezin waarin iedereen muziek speelt, je wordt gestimuleerd om
ook een instrument te spelen het wordt een waarden binnen dit gezin
2) Het zelfbeeld wordt aangeleerd tijdens een doorgaand sociaal leerproces, voornamelijk door
communicatie met anderen.
- Je zelfbeeld wordt opgebouwd door mensen rondom je, imput vanbuiten
- Bv. Leerkracht denkt dat hij goed kan lesgeven maar wordt negatief geëvalueerd
door leerlingen -> effect: zelfbeeld wordt bijgestuurd, ze gaat denken dat ze niet
goed kan lesgeven
3) Identiteiten zijn observeerbaar