De meest voorkomende voor- en achtervoegsels
Voor- en achtervoegsels geven meer informatie omtrent de stam van de medische term.
Wanneer je een medische term “ontleedt” en je de betekenis van de stam en het voor- en
achtervoegsel apart benoemt, kan je gemakkelijker de betekenis van het woord
achterhalen. Op deze manier leer je ook niet alle termen uit het hoofd en je onthoudt ze
beter.
Voorvoegsel dat op een aantal of hoeveelheid duidt
Hemi-, semi- Half, helft Bv: hemiplegie (halfzijdige verlamming)
Uni-, mono- Één, enkel Bv: mono-arthritis (ontsteking van 1 gewricht)
Bi-, di- Twee, dubbel Bv: musculus biceps (tweekoppige spier)
Tri- Drie Bv: nervus trigeminus (drielingszenuw)
Oligo- Weinig Bv: oligofrenie (achterlijkheid)
Pollakis- Dikwijls Bv: pollakisurie (frequent urineren)
Poly-, Multi- Veel Bv: multipara (vrouw die meerdere kinderen
heeft gebaard)
Voorvoegsel dat duidt op een afmeting
Bracchy- Kort Bv:bracchydactylie (korte vingers)
Dolicho- Verlengd Bv: dolichocolon (te lange dikke darm)
Micro- Klein Bv: microbe
Macro- Groot Bv: macroscopisch (met het blote oog zichtbaar)
Mega-, megalo- Groot Bv: megalosplenie (vergrote milt – ook
splenomegalie)
Voorvoegsel dat duidt op gelijkenis, verschil of tegenstelling
Auto- Zelf Bv: autoimmuun (tegen het immuunsysteem zelf)
Homo-, iso- Gelijk, gelijkend Bv: homoseksueel
Hetero- Ander Bv: hetero-anamnese (ondervraging van een
persoon uit de omgeving van de patiënt)
Anti- Tegen(gesteld) Bv: antitoxine (tegengif)
Voorvoegsel dat duidt op de graad of hoedanigheid
Hypo- Te weinig, Bv: hypotensie (te lage bloeddruk)
onvoldoende
Hyper- Te veel, Bv: hyperglycemie (te hoge suikergehalte in het
overdreven bloed)
Isch- Gebrek aan, te Bv: ischemie (onvoldoende bloedtoevoer)
weinig
Dys- Moeilijkheid, Bv: dysmenorree (pijnlijke menstruatie)
stoornis
Eu- Goed, wel Bv: eupnee (normale ademhaling)
Voorvoegsel dat duidt op een kleur
Cyan- Blauw Bv: cyanose (blauwverkleuring van de huid)
Eryt(h)r- Rood Bv: erytrocyt (rode bloedcel)
Leuk- (leuc-) Wit Bv: leukemie
Melan- Zwart Bv: melanocyt (huidcel die pigment aanmaakt)
Poli- Grijs Bv: poliomyelitis (kinderverlamming: deel van
grijze ruggenmerg is aangetast)
Voorvoegsel dat duidt op ontkenning
a-, an- Zonder, gebrek Bv: adynamie (krachteloosheid)
aan
In-, im- Niet Bv: incontinentia
, Voorvoegsel dat een plaats aanduidt
In-, intra-, en-, In, binnen Bv: intramusculair (in de spier); endocard
endo-, ento- (binnenste laag van het hart)
e-, ec-, ex-, exo-, Uit, buiten Bv: extra-uterien (buiten de baarmoeder)
ecto-, extra-
Ad- Nabij Bv: adductie (beweging naar het lichaam toe)
Ab- Weg Bv: abductie (beweging weg van lichaam)
Para- Naast Bv: parathyroid (bijschildklier)
Epi-, supra- Boven, op Bv: supraclaviculair (boven het sleutelbeen)
Sub-, infra-, hypo- Onder Bv: hypoderm (onderhuid)
Ante-, antero-, Voor, naar voor Bv: anteflexie (naar voor buigen)
pre-, pro-
Post-, postero-, Achter, naar Bv: opisthotonos (naar achter gerichte houding)
retro-, opistho- achter
Peri-, circum- Rond(om) Bv: circumcisie (besnijdenis)
Inter-, meso- Tussen, in het Bv: intercostaal (tussen de ribben)
midden
Dia-, per-, trans- Doorheen, langs Bv: transcutaan (door de huid)
Ana- Naar boven, Bv: anabolisme (opbouw)
opnieuw,
gewijzigd
Cata-, kata- Naar beneden Bv: katabolisme (afbraak)
Co-, con-, cum-, Samen Bv: contractie (samentrekking)
syn-, sym-
Ortho- Recht, normaal Bv: orthodontie (bevorderen vn normale
ontwikkeling van het gebit)
Voorvoegsels die duiden op snelheid
Brady- Traag Bv: bradycardie (trage hartslag)
Tachy- Snel Bv: tachycardie (snelle hartslag)
Voorvoegsels die een tijdsbegrip aanduiden
Ante-, pre-, prae-, Voor (in de tijd) Bv: prognose
pro-
Post- Achter Bv: postpartum (na de bevalling)
Meta- Na, wijziging, Bv: metastase
vervorming
Co-, con-, cum-, Samen, Bv: syndroom, symptom
syn-, sym- terzelfdetijd
Achtervoegsels
-algesie Pijn Bv: analgesie (verdwijnen van de pijn)
-algie Pijn Bv: artralgie (gewrichtspijn)
-alis Betreffend Bv: a. pulmonalis (longslagader)
-ase, -asis Aanwezigheid van Bv: cholelithiasis (galstenen)
iets
-cèle, -coele Breuk, zak Bv: omfalocoele (breukzak aan de navel)
-cied, -cide Doden Bv: bacteriocied (bacteriën dodend)
-dese, -desis Vastmaken Bv: artrodese (vastzetten van een gewricht)
-ectasie, -ectasis Verwijding Bv: bronchiectasie (verwijding thv luchtweg)
-ectomie Wegname, Bv: nefrectomie (wegname van een nier)
uitsnijden
-emese, -emesis Braken Bv: hematemese (bloedbraken)
-emie, (-haemie) Verband met Bv: glycemie (suikergehalte in het bloed)
bloed
-exerese Wegnemen