Resume
Samenvatting personen- en familierecht
- Établissement
- Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
Dit document bevat persoonlijke genomen notities vanuit de les.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
INLEIDING1 | SITUERING
Personenrecht
Hoe individualiseer je iemand binnen de maatschappij? Via identiteit, geslacht, naam, afstamming, …
Familierecht
Allerlei relaties met familieleden, partner, brengen rechten en plichten met zich mee.
Bijvoorbeeld: verhouding tussen gehuwden, verhouding tussen ouder en kind.
2 | ONTWIKKELINGEN EN ACTUELE TENDENSEN
I. Familierecht als spiegel van maatschappelijke waarden.
Op een bepaald moment zal men vaststellen dat partners die niet gehuwd zijn weinig tot niet
beschermd zijn. Men zal rechten opbouwen ook als men wettelijk zal samenwonen. Er is een probleem
en het recht reageert daarop.
Sterk cultureel gekleurd, naarmate de plaats waar iemand woont en het tijdstip gaat bepalen hoe het
recht in elkaar steekt (100 jaar geleden was het volledig anders, het traditioneel huwelijk man en
vrouw, kinderen opbrengen, kinderen moesten luisteren. De dag van vandaag is het huwelijk niet
meer de hoeksteen van de maatschappij, niet per se verschillend geslacht, niet perse huwen. In België
is het homohuwelijk al van toepassing maar in andere plaatsen in de wereld is er daar absoluut nog
geen sprake van.
Nu is er meer vrijheid om persoonlijk leven in te vullen: geslachtsverandering, vroeger was dit den
boze, verboden.
II. Ontwikkelingen
Ancien régime
Voor de Franse revolutie (1789). De kerk was het belangrijkste en weerspiegelde in het personen-en
familierecht. Het huwelijk was het sacrament, eens gehuwd ben je gehuwd. Scheiden was dus
verboden.
In het gezin bestaat ook een hiërarchie, de man neemt alle beslissingen, de vrouw heeft niet veel te
zeggen.
Napoleon voerde in 1804 het burgerlijk huwelijk in, er kwam dus een Burgerlijk Wetboek. Men
aanvaarde nog niet dat mensen van hetzelfde geslacht huwden, wettelijke samenwonen.
Buitenechtelijke relaties werden ook niet erkend. De man bleef nog altijd het hoofd van het gezin. Tot
op heden is de man nog altijd het hoofd van het gezin.
1
, III. Na de tweede wereldoorlog
WOII heeft inzichten verschaft voor de vrouwen. Vrouwen moesten hun plan trekken. Ze moesten
alleen beslissingen nemen, boerderij runnen, voor het gezin zorgen.
Veranderingen namen plaats in mei ’68 en de flowerpowerperiode.
Er waren meer en meer echtscheidingen. Als men kinderen wou moest men trouwen. Er was geen
probleem meer met kinderen geboren uit een buiten het huwelijk.
Door verandering huwelijk vormde dit een evolutie in de emancipatie van de vrouw, ze moeten hun
eigen kracht hebben (zelf beslissingen nemen, werken).
Kinderen vormen de basis van het gezin. Alles draait rond de kinderen, veel meer dan vroeger het
geval was.
Het niet hebben van kinderen, is voor sommige mensen dramatisch. Dankzij de medische manier
zorgt dit voor een impact op het recht inzake afstamming. Rechten van ouders en kinderen daar moet
rekening mee gehouden worden omdat er misschien geen bloedband is tussen ouders en kinderen.
Zelfbeschikkingsrecht
3 | BRONNEN VAN HET PERSONEN- EN FAMILIERECHT
3.1 | NATIONALE BRONNEN
Gerechtelijk Wetboek
Procedures
Familie en jeugdrechtbank ingevoerd. Vroeger speelde de vrederechter een rol, nu is dit niet meer zo maar wel
bij onbekwaam verklaringen.
Feitelijk samenwonen heeft geen juridische familieband vandaar zijn er nog verscheidene rechters bevoegd
(familierechter of vrederechter)
Meer en meer aandacht voor bemiddeling. Rechters zullen aangeven aan de partijen dat ze een
bemiddelingsprocedure kunnen opstarten, dit om de familierelaties te beschermen, partijen dichter bij elkaar
te brengen. Zo maken ze zelf een beslissing waardoor de rechter niet te veel tussen beide moet komen.
Specifieke wetten en decreten
Bijvoorbeeld: verschillende wetten omtrent het medische aspect (medische bevruchting)
Grondwet art. 10 & 11
Wordt meer en meer ingeroepen om discriminatie uit het personen- en familierecht te halen.
2
,3.2 |INTERNATIONALE BRONNEN
EVRM en IVRK zijn belangrijk.
EVRM (belangrijkste)
Art.8: bescherming privéleven, wordt zeer ruim geïnterpreteerd
Art.12: recht om te huwen en een gezin te stichten
In België vooral het arrest Marckx
Niet alleen van toepassing tussen gehuwden en kinderen maar ook bij ongehuwden.
IVRK
Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind
Sommige bepalingen hebben directe werking, gevolg is dat het moet worden toegepast door de nationale
rechters. Een kind is een volpersoon en moet ook rechten hebben.
Bijvoorbeeld: “alle betrokken in een geschil moeten betrokken worden” heeft een directe werking. Stel dat een
kind betrokken is in het geschil, moet dit kind ook betrokken worden in de procedures waar zij belang bij
hebben.
Het recht van de Europese Unie
Vrij verkeer van burgers en familieleden
Art.81: de werking van de Europese Unie (justitiële samenwerking in burgerlijke zaken met
grensoverschrijdende gevolgen)
2.3 | RECHTSPRAAK EN RECHTSLEER
Belangrijk is geweest vooral de uitspraken van het Grondwettelijk Hof.
In 2018 heeft men een noodwet moeten maken inzake afstamming dat overeenkomt met de grondwet, dit is
niet volledig gelukt en ook de discriminatie beperken.
3
, DEEL I | AFSTAMMING
1|AFSTAMMING
1| INLEIDING
Afstamming = juridische band tussen ouders en kind waar rechten en verplichtingen uit voortvloeien, bepaalde
rechtspositie van een persoon in familie en de maatschappij.
Een kind kan slechts van 2 personen afstammen. Maar het kan juridisch verschillen met de biologische
afstamming.
Bijvoorbeeld: oorspronkelijk een vader en moeder, nu kan het ook al een moeder en een meemoeder zijn.
Afstamming is gebaseerd op bloedband maar ook andere elementen spelen een rol. Vroeger telde enkel de
bloedband, nu telt de intentie als belangrijkste rol.
Bijvoorbeeld: de wil om een kind te hebben met je partner.
BEZIT VAN STAAT (art. 331 nonies BW)
Verschillende elementen die bewijs kunnen leveren samen, indien ze een bepaalde periode kunnen
aangetoond hebben, van een afstammingsband. Vroeger bestond dit begrip in het kader van de vaderlijke
afstamming.
Door bezit van staat werd gebruikt als bewijs om de afstamming juridisch te bepalen. Als een aantal van die
elementen gedurende een bepaalde tijd aanwezig zijn kan de rechter op basis daarvan zeggen dat het bezit van
staat er is en het kind toebehoort tot het kind.
Verschillende elementen die samen de afstamming aantonen:
• Kind heeft altijd naam van betrokkenen gedragen
• betrokkenen heeft kind als zijne behandeld
• persoon heeft voorzien in opvoeding en onderhoud van kind
• kind heeft persoon altijd in als ouder behandeld
• kind w erkend dr fam en mij
• overheid beschouwt kind als kind van persoon
2|EVOLUTIES IN HET AFSTAMMINGRECHT
BURGERLIJK WETBOEK
Wettige kinderen: kinderen geboren binnen een huwelijk, uit een modelrelatie. Die kinderen waren de beste
en hadden de meeste rechten.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur EstéeG. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
60281 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans