Resume

Samenvatting procesrecht, onderdeel Burgerlijk Procesrecht

5 fois vendu

Cours
Procesrecht

Établissement
Universiteit Gent (UGent)

Samenvatting van het onderdeel Burgerlijk Procesrecht, gedoceerd door Piet Taelman De samenvatting wordt aangevuld naarmate de lessen vorderen! Dit is dus nog niet de definitieve versie. Check zeker je mailbox voor updates.

[Montrer plus]

Dernier document publié: 2 année de cela

Aperçu 10 sur 161 pages

Voir l'exemple

Publié le 13 avril 2022
Fichier mis à jour le 17 mai 2022
Nombre de pages 161
Écrit en 2021/2022
Type Resume

procesrecht
burgerlijk procesrecht
piet taelman
2022
recht
rechten
bach 3
3e bachelor
ugent
universiteit gent

mvmvmvmvmvm Membre depuis 4 année 80 documents vendus

€10,49

Ajouter au panier

Ajouter au liste de veux

Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien

SAMENVATTING BURGERLIJK
PROCESRECHT
I. INLEIDING

1. ONTWIKKELINGEN BINNEN JUSTITIE

Marieke Wyckaert, De fabel van de advocaat en “slecht” recht

“Ik blijf vinden dat de eerste taak van de juridische raadgever erin bestaat
het juridische gevecht – per definitie bron van onzekerheid en grote
energieslokop – te vermijden”

Indien het enigszins mogelijk is; blijf weg uit de rechtbank (Pietje): van
procederen word je niet altijd beter, ook al krijg je gelijk → veel geld en
negatieve energie

TPR 2001: ‘’Justitie aan de beterhand’’ → na lange disfunctie bij Justitie en
wantrouwen werd in 2001 een grote hervorming doorgevoerd ten gevolge van
de zaak Dutroux in de jaren 90.

Ghislain Londers (2010): ‘’Wij zijn in 2010 niet dichter gekomen bij het ideaal
van een goed functionerende openbare dienst. Justitie bestaat nog altijd veel te
veel voor zichzelf.’’

Na de bankencrisis is deze man tot de conclusie gekomen dat de
uitvoerende macht ongeoorloofde druk uitoefende op de rechterlijke
macht → heeft geleid tot het ontslag van de regering Leterme

Koen Geens: “Alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat op elke graad van
rechtsmacht uitspraken worden geveld idealiter binnen het jaar na de instelling
van de zaak”

Het doel is max 1 jaar per aanleg, op elke graad van rechtsmacht = zowel in
eerste aanleg als in hoger beroep

Niet volledig in geslaagd, maar heeft wel een aantal maatregelen
genomen waardoor het burgerlijk procesrecht efficiënter geworden is.

“We moeten sneller, moderner en digitaal worden. Justitie zal digitaal zijn of niet
zijn (o.m. volledig digitaal dossier). Corona schept een momentum voor
versnelde digitalisering (o.m. videozittingen).”
– V. Van Quickenborne (Beleidsverklaring Minister van Justitie 2020)

Videozittingen: niet iedereen staat er voor te springen → mist interactie
tussen mensen

1

, Justitie moet kort op de bal spelen, moet voldoende snel gaan

Gerechtelijke orde meer autonomie in ruil voor resultaten: aan de
rechterlijke macht overlaten om het toegeschreven geld van de regering
in te zetten voor personeel, apparatuur, etc. volgens een besteding die ze
onderling afspreken → moest afgewerkt in 2018, nog steeds niet
operationeel

Andere manier om werking van justitie sneller te laten verlopen is een
grotere rol voor alternatieve geschillenbeslechting: komt erop neer dat
mensen beter buiten justitie proberen een oplossing te krijgen, i.p.v. naar
de rechtbank te stappen → mag niet zo ver gaan dat rechtszoekende de
toegang tot de rechter ontzegd zou worden

Snelle, menselijke en straffe justitie

- 1,1 miljoen vonnissen op jaarbasis: apparaat overbelast, Belgen
stappen zeer vaak naar de rechtbank
- Vertrouwen in justitie echter laag: justitie treedt te weinig snel,
kordaat en rechtvaardig op
- Justitie overbevraagd: niet alles moet door rechtbank beslecht worden,
er zijn voldoende alternatieven → bemiddeling en minnelijke schikking
verdienen grotere plaats

Justitie in de strijd tegen corona: justitie staat ten dienste van de burgers en is
een essentiële openbare dienst

We bereiden een nieuwe coronawet justitie voor die ons in staat stelt om
justitie als essentiële dienst verder te laten functioneren: helpt om
ingezette digitalisering van justitie te versnellen

Een andere manier om de werking van justitie sneller te laten verlopen is
een grotere rol voor alternatieve geschillenbeslechting.

2. RECENTE ONTWIKKELINGEN EN PIJNPUNTEN

Belangrijke recente ontwikkelingen en pijnpunten

Vertrouwen van de burger in justitie

Hertekening van het gerechtelijk landschap – werklastmeting – autonomie

Versnelling rechtspleging – herwaardering eerste aanleg

Digitalisering van justitie

Sociaal statuut – feminisering

2.1 VERTROUWEN VAN DE BURGER IN JUSTITIE

Cruciaal want als er geen vertrouwen is, is er geen justitie.

2

,Hoge Raad voor Justitie heeft een barometer uitgewerkt van de periode tussen
2002 en 2014
→ doel = vertrouwen in justitie cijfermatig weer te geven in vergelijking met
andere staatsinstellingen

2002: vertrouwen heel laag ten gevolge van de crisis n.a.v. de Dutroux
zaak

Na 2002: vertrouwen in justitie stijgt geleidelijk aan en scoort gemiddeld
6/10, dat is goed t.o.v. andere instellingen. → onderwijs en politie doen
echter beter

Probleem: geen justitiebarometer meer sinds 2014, maar we kunnen ons
baseren op de barometer van de Europese Commissie

Jaarlijkse Eurobarometer/scoremeter van de EU Commissie (=scorebord over
verschillende instellingen waaronder justitie): handig instrument om te weten
hoe men vandaag de dag kijkt naar justitie in de diverse landen van de EU. De
cijfers komen overeen met de cijfers van 2014

Hoe de rechtszoekenden de onafhankelijk van de hoven en rechtbanken
percipiëren

België: vrij goed,

Slecht: onvoldoende
middelen, autonomie

Goed: Hoge Raad van de
Justitie, …

2.400 rechters, vrij veel
plaatsvervangende
magistraten: tot voor kort
plaatsvervangers gewoon
aangesteld

Wet 23 maart 2019:
rechters moeten slagen voor examen (ook plaatsvervangende
magistraten) en versterkt onderzoeksbevoegdheid door Hoge Raad van de
Justitie

Conclusie: burger heeft vertrouwen in justitie. Er wordt in België ook relatief veel
beroep gedaan op justitie

Pijnpunten: blijkt uit de justitiebarometer

Duidelijkheid juridische taal: 60% vindt het te onduidelijk, geen helder
taalgebruik

Rechtvaardigheid van de beslissingen: 40% hebben er twijfels bij

3

, Lengte van de procedures: 90% van de mensen vindt de procedures te
lang → justitie doet er te lang over om een uitspraak te vellen (“Justice
delayed is justice denied”)

Beroep op overheidsrechter

In verhouding tot andere landen is België is het land waar het meest
aantal zaken voor de rechter worden gebracht (hoogst in verhouding met
bevolkingsaantal).

België: 6 à 7 nieuwe zaken per 100 inwoners  13,5 beroepsrechters per
100.000 inwoners

Verband met aantal advocaten en aantal zaken voor hoven en
rechtbanken? België: 160 advocaten per 100.000 inwoners → heeft er
wellicht wel mee te maken, zou dus kunnen dat hoe meer advocaten er
zijn, hoe meer procedure voor de rechtbank komen als er een geschil is

Statistieken door Steundienst van het College van Hoven en Rechtbanken:
disclaimer omtrent de statistieken → erg betrouwbaar zijn ze niet: weten
niet hoe het echt zit met onze hoven en rechtbanken

Geen informatie over doorlooptijden: wel gemiddelden, maar zeggen niet
alles

Aantal afgehandelde burgerlijke en commerciële zaken stijgen t.o.v. de
instroom aan nieuwe zaken: gerechtelijke achterstand zou dalen, maar
heeft alles te maken met dalende instroom
→ maar geen betrouwbare info over aantal hangende zaken

Rolrechten zijn laag in België in vergelijking met EU-landen (maar
rechtshulp is beperkter dan in buurlanden). Tot voor kort moesten deze
voor de inschrijving op de rol betaald worden. Vandaag de dag wordt dat
op het einde van de rit betaald door de verliezend partij.

Door het gebrek aan gegevens is er geen volledig en waarheidsgetrouw
beeld over de efficiëntie van de Belgische justitie.

België̈ staat onder verscherpt toezicht van het Comité van Ministers van
de Raad van Europa vanwege de buitensporig lange rechtsgang in
burgerlijke zaken in eerste aanleg. Dit tast de geloofwaardigheid van het
rechtspreken aan.

Budget justitie:

Justitie kampt met een gebrek aan middelen. In België gaat 100 euro per
inwoner naar justitie → niet minst, maar ook niet meest (Duitsland vb. 135
à 150)

4

, Rechterlijke organisatie neemt 51% van het budget van justitie voor hun
rekening; 30% naar gevangeniswezen, 19% naar werking verschillende
diensten

Het totaal budget voor justitie schommelt rond de 2 miljoen euro per jaar.
70% daarvan gaat naar personeel.

Conclusie: het geld van justitie wordt niet efficiënt gebruikt.

2.2 HERTEKENING VAN HET GERECHTELIJK LANDSCHAP EN
WERKLASTMETING

2.2.1 KRACHTLIJNEN

1985-2013: 30j lang discussie

N.a.v. de zaak van de bende van Nijvel en de zaak Dutroux kwam de
vraag tot hertekening van het gerechtelijk landschap en de
politiediensten.

Octopusakkoord: verticale herstructurering OM (oprichting federale
parket); nadenken over horizontale integratie rechtbanken; meer
mobiliteit; meer middelen

2000: Hoge Raad van de Justitie wordt operationeel

Sinds 1 april 2014 is er een nieuw gerechtelijk landschap die bestaat uit 3
krachtlijnen:

Schaalvergroting: gebiedsomschrijving van hoven en rechtbanken werd
aangepast

- Efficiëntere organisatie m.o.o. bestrijding van gerechtelijke
achterstand
- Betere dienstverlening via specialisatie via het instrument
zaakverdelingsreglement (zie art. 186 Ger. W) → grote entiteiten die
bestaan uit verschillende afdelingen kunnen bepalen dat de
magistraten van de afdelingen zich in een of andere materie kunnen
specialiseren. Het doel is dat de magistraten de materie beter zouden
beheren en beter argumenten zouden kunnen ontwikkelen

Mobiliteit van magistraten

- Verticaal: tussen verschillende soorten rechtbanken (Bv. een
vrederechter die in de politierechtbank zetelt)
- Horizontaal: op hetzelfde niveau, maar territoriaal verplaatsen (Bv.
een vrederechter uit Gent inzetten in Aalst) → magistraat vanuit het
ene kanton kan diensten verlenen in het andere kanton binnen
hetzelfde arrondissement, dit is om plaatsvervangende rechters te
vermijden

5

, Autonoom beheer: afstappen van financiering door FOD Justitie zodat
hoven en rechtbanken zelf kunnen beslissen hoe ze hun budget beheren
(Bv. wanneer er op de RB geen WC papier of kopieerpapier meer is, moet
men dat melden aan FOD Justitie waardoor het soms lang duurt).

- Hoe: overdracht van verantwoordelijkheid voor het beheer van budget
en personeel van de rechterlijke macht van de FOD Justitie naar de
rechterlijke orde brengen → ambitie van de wetgever om een snelle,
toegankelijke en moderne justitie te realiseren
- Deadline (2018) werd niet gehaald: hoofdstukken IV
(Beheersovereenkomsten en beheersplannen (art. 185/4-185/7
Ger.W.) en V (Financieel beheer (art. 185/8 Ger.W.)) zijn nog steeds
niet in werking getreden
- Het proces is gestagneerd, omdat er geen betrouwbaar instrument is
voor het meten van de werklast aan de hand waarvan de middelen
optimaal over de rechtbanken kunnen worden verdeeld

Gerechtelijke arrondissementen: van 27 naar 12

Ontdubbeling rechtbank Brussel: Nederlands-Frans → 13 rechtbank van eerste
aanleg

Gebiedsomschrijving van arbeidsrechtbanken en ondernemingsrechtbanken:
reductie van 27 ondernemings- en arbeidsrechtbanken naar 9 → moet leiden tot
efficiëntie

Rechtsgebied van de hoven van beroep en arbeidshoven onveranderd

Aantal vredegerechten gereduceerd naar 162 kantons, met reductie van
zittingsplaatsen

2.2.2 WERKLASTMETING

Art. 352bis Ger.W.

De Koning stelt, na advies van de Hoge Raad voor de Justitie, de wijze vast
waarop de werklast van de rechter en van het openbaar ministerie wordt
geregistreerd, alsook de wijze waarop deze geregistreerde gegevens
worden geëvalueerd

De werklastmeting gebeurt op basis van nationale normtijden voor elke
categorie van rechtscollege en parket

De werklastmeting wordt om de vijf jaar gehouden voor elk type
rechtscollege of parket

Vaststellingen:

48,35 % van de magistraten > 50 jaar: grote pensioenvlaag, vele nieuwe
rechters nodig

6

, Ongelijke werkbelasting binnen de magistratuur: beroepsmagistraten bij
Hof van beroep: veel meer werkbelasting dan magistraten in
ondernemingsrechtbank.

- Beroepsmagistraat arbeidsrechtbank: 140 zaken/voltijdse eenheid
- Beroepsmagistraat ondernemingsrechtbank: 833 zaken/voltijdse
eenheid → zaken vaak korter dan die van de arbeidsrechtbank, want
moet meer zaken behandelen: hierdoor ook vaker hoger beroep
aangetekend

Belangrijk aantal beroepsmagistraten nam vervroegd pensioen → dit zal in
de toekomst wss veranderen door een nieuwe regeling

Daling aantal magistraten? Kaders niet volledig opgevuld (K. Geens), omdat er
bespaard moest worden binnen justitie en de magistratuur vaak niet efficiënt
genoeg werkte

Vrees: magistraten vervangen door referendarissen of door gerechtelijke
attachés?

= mensen die geslaagd zijn voor het vergelijkend examen en die de
gerechtelijke stage met succes hebben doorlopen en klaar zijn om
benoemd te worden, maar bij gebrek aan vacante plaatsen niet benoemd
kunnen worden

2.3 VERSNELLING RECHTSPLEGING – HERWAARDERING EERSTE AANLEG
(POTPOURRI)

Justitieplan: een efficiënte justitie voor meer rechtvaardigheid → d.m.v. potpourri
wil men efficiëntere justitie creëren door tal van aanpassingen

Potpourri en burgerlijke rechtbanken: mogelijkheid om rechtsmiddelen aan te
wenden wordt beperkt dus herwaardering van de eerste aanleg + inzetten op
alternatieve geschillenbeslechting

Dit beleid wierp vruchten af: een relatief sterke daling van instroom.
Impact van andere factoren mag evenwel niet uit het oog worden verloren

Doelstelling: garantie dat er op een kwaliteitsvolle rechtspraak binnen een
redelijke termijn aan een redelijke kostprijs

Hoe: justitie moet haar inzetten op haar kerntaken = beslechten van
rechtsgeschillen. Bijvoorbeeld niet voor de invordering van geldsom die
niet-betwist worden, maar niet betaald worden omdat de SA niet kan
betalen. Voor zo een zaken is er een bijzondere procedure ontwikkeld via
de gerechtsdeurwaarder, namelijk de invordering van onbetwiste
schuldvorderingen (art.1394/20 - /27) → ontlasten van de
ondernemingsrechtbank

7

, Om deze doelstelling te realiseren worden ingrijpende aanpassingen
doorgevoerd in de burgerlijke procedures om deze efficiënter, minder
omslachtig en sneller te laten verlopen

Procederen is ook aanzienlijk duurder geworden → dit heeft een impact op het
nieuw aantal zaken en leidt tot een kleinere instroom

BTW op advocatenkosten = verhoging van de kostprijs met 21%

Rechtsplegingsvergoeding: verliezende partij betaalt de gerechtskosten →
forfaitair bepaald

Impact op de civiele rechtspleging

Burgerlijke rechtbanken: nieuwe zaken vs. afgehadelde zaken → daling
met 6.000

Familierechtbanken: stijging met 4.000 zaken

Ondernemingsrechtbank: belangrijke daling instroom → heeft te maken
met hervormingen en kostprijs

Hof van beroep: aantal hangende zaken en instroom van nieuwe zaken
daalt, output vs. nieuwe zaken blijft boven de 100%, wat betekend dat de
gerechtelijke achterstand ingehaald wordt, maar gemiddelde duur van de
eindarresten is nog steeds langer dan 1j

2.4 DIGITALISERING VAN JUSTITIE

België doet het heel slecht t.o.v. haar buurlanden. De digitalisering binnen
justitie is een oud verhaal die volledig mislukt is (Stefaan De Clerck 2010- 2011).

Onaangename consequenties: inwerkingtreding van de W. 10 juli 2006
betreffende de elektronische procesvoering werd viermaal verdaagd (van 1
januari 2009 tot 1 januari 2017!) en is ondertussen reeds opgeheven →
onderliggend ICT-verhaal bestond niet meer

Strategisch beleidsplan 2012-14 FOD Justitie – kruispuntbank JustX

Justitieplan Geens:

Korte termijn: wetsbepaling die toegang zou bieden tot een digitale
werkomgeving (=art. 32ter Ger.W.)

- VAJA: databank waarin alle uitspraken van alle hoven en rechtbank in
terecht zouden komen
- E-deposit (= processtukken digitaal opladen)

8

, Lange termijn: veilige ontsluiting van elektronische gegevens m.b.t.
justitie → op lange termijn elektronisch dossier en justitie zou digitaal
worden

Beleidslijn: uitbesteding van ICT-taken aan semi-publiekrechtelijke
instellingen
→ protocolakkoord 2016 gesloten achter de rug om van de magistraten

- Verbindingen actoren (advocaten, gerechtsdeurwaarders en
notarissen): verbinden er zich toe de gebruikers die zij
vertegenwoordigen zo snel mogelijk de transitie te laten maken naar
een digitale procesvoering
- Verbindingen ministers: eventuele investerings- en beheerskosten
verbonden aan de door de actoren opgerichte informaticaplatformen
te recupereren bij de gebruikers ervan

Digital Platform for Attorneys (= DPA-deposit): °2017

Centraal communicatieplatform waarop alle advocaten die in België hun
beroep uitoefenen (ongeacht hun nationaliteit) worden aangesloten en dat
deze advocaten zou moeten toelaten om op een beveiligde en
geautomatiseerde manier te communiceren met confraters, cliënten en
rechtbanken

Authenticatie gebeurt door middel van de elektronische advocaten kaart
(schorsing/schrapping)

Zowel digitaal als niet-digitaal (Unified Post), naar alle Belgische hoven en
rechtbanken, advocaten en derden (bv. gerechtsdeskundigen)

Mogelijk om in één keer verschillende stukken te verzenden naar
verschillende ontvangers via verschillende kanalen

Communicaties blijven bewaard in DPA-box

Integratie in advocatensoftware

Controle en validatie van rolnummer

Betalend, met supplementen voor verzending via fax, brief of
aangetekende brief

Tgv van het KB en MB van 9 oktober 2018 waren advocaten verplicht om gebruik
te maken van -deposit om toegang te krijgen tot de geautomatiseerd toegang tot
justitie (Bv. e-Box en e-Deposit)
→ DPA zorgt ervoor dat een advocaat toegang krijgt tot de documenten van
justitie en dat hij zijn processtukken daar kan droppen.

Probleem: advocaat verplicht om betalende weg te kiezen die afgewenteld
wordt op hun cliënten >< particulieren: kunnen stukken gratis opladen via
e-deposit

9

, Raad van State: vernietiging van KB en MB wegens machtsoverschrijding
→ op vandaag is DPA nog altijd betalend, maar de advocaat is
deontologisch niet verplicht om er gebruik van te maken. Hij kan ervoor
kiezen om de processtukken via e-deposit op te laden, maar dan heeft hij
geen toegang tot de specifieke diensten van DPA.

Beleid huidige minister van Justitie

Lectuur van de beleidsnota leert dat het streefdoel het volledig digitaal
dossier is. Daarvoor zouden de bouwstenen die de afgelopen jaren reeds
werden gelegd, worden verbeterd en aangevuld

“Voorts zorgen we voor een digitale input en output van documenten. Via
e-Deposit kunnen burgers, advocaten en ondernemingen documenten
digitaal neerleggen of uploaden in een dossier. Met eBox en J-box,
beveiligde mailboxen voor burgers, advocaten en bedrijven, kan justitie
haar beslissingen digitaal betekenen en met e-Sign kan de beslissing
digitaal getekend worden. Om finaal tot een volledig digitaal dossier te
komen, ontwikkelen we de ontbrekende bouwstenen”.

→ vervangen van het huidige papieren dossier door opstapeling v pdf-
documenten

Digitaal transformatieplan voor Justitie

Zie (kritische) bijdrage Data News 11 februari 2022: 69 miljoen euro om
Justitie (opnieuw) te digitaliseren → wat maakt dat het deze keer wel lukt?

Operationalisering databank van vonnissen en arresten (W. 5 mei 2019)
werd ondertussen (andermaal) verdaagd naar 1 september 2022

2.5 SOCIAAL STATUUT – FEMINISERING MAGISTRATEN HEBBEN GEEN
MODERN SOCIAAL STATUUT.

Afwezigheid van modern sociaal statuut

Magistraten zijn onafhankelijk, niet te beschouwen als ambtenaren

Vb. vrouwelijke magistraat die zwanger wordt, moet korpschef vragen of
zij van zwangerschapsverlof mag genieten → gaat steeds om een gunst,
geen recht

Deeltijds werken in het parket? “Volkomen uitgesloten. Degene die
aanvaardt tot magistraat te worden benoemd, moet zich bewust zijn van
de specifieke eisen van het ambt. Het gevaar bestaat dat indien de
mogelijkheid wordt geboden tot deeltijds werken heel wat magistraten
daarvan gebruik zullen willen maken, wat de continuïteit van de dienst in
het gedrang zal brengen. De meeste parketten blijken onderbezet te zijn
en de werklast overdreven, waardoor nieuwe kandidaten worden
afgeschrikt. Het deeltijds werken zal dit probleem nog scherper stellen” →
schrijnend

10

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mvmvmvmvmvm. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

69052 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans

Commencez à vendre!

Resume

Samenvatting procesrecht, onderdeel Burgerlijk Procesrecht

Infos sur le Document

Sujets

École, étude et sujet

Vendeur

Avis reçus

Aperçu du contenu