Resume
Filosofie samenvatting van gedachten wisselen H3, 6.1/6.2
- Cours
- Établissement
- Book
Filosofie en ethiek voor zorg en welzijn; hoofdstuk 3 en 6.1/ 6.2 van Van gedachten wisselen. Dit is de tentamenstof van Boktoets OLP 4.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Plus de résumés pour
-
Samenvatting Filosofie
-
Hulp nodig bij het schrijven van een essay over bankslapers in Rotterdam?
-
Samenvatting VOLLEDIG boek Van gedachten wisselen (3de herziene druk) + begrippenlijst
Vendeur
S'abonner
FemkeMoonen
Aperçu du contenu
Literatuur Filosofie OLP 4Van gedachten wisselen H3 en 6.1/6.2
Hoofdstuk 3 Eigen regie en de vraag ‘Wat moet ik doen?’
3.1 Een rationalistisch perspectief op eigen regie
Met de overgang van de verzorgingsstaat naar de participatiesamenleving legt de overheid
de verantwoordelijkheid voor het welzijn bij de burgers zelf. Door van iedereen dezelfde
mate van verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid te vragen, verliezen veel mensen die de
lat niet halen juist de eigen regie over hun leven.
De overheid gaat volgens de wet WRR uit van een rationalisme dat zegt dat de juiste kennis
automatisch leidt tot het juiste gedrag. Dit rationalisme ligt ten grondslag aan de juridische
en economische benaderingen van sociale vraagstukken. Daartegenover staat het
realistische perspectief; dat we geregeld handelen tegen beter weten in (vb. peuk roken
terwijl je weet dat het ongezond is). Keuzes worden niet alleen gemaakt op grond van
rationele afwegingen, maar ook culturele en mentale factoren spelen mee.
Dit rationalistisch perspectief vooronderstelt dat iedereen over voldoende mentaal
vermogen beschikt om zichzelf te redden. Een kleine groep vormt de uitzondering die de
regel bevestigt.
Zelfredzaamheid is voorwaarde voor participatie, sociale samenhang is gevolg van
participatie.
Het rationalistisch perspectief komt ook tot uiting in de beroepscode voor de sociaal werker.
De kernwaarden zijn namelijk geformuleerd vanuit een juridisch-rationalistische traditie van
ethiek. Vb. respecteren van burgers om hun eigen leven te bepalen, respecteren van
intrinsieke waarden en waardigheid, recht op participatie bevorderen.
Om te weten wat deze kernwaarden in het licht van die ethiek die is gebaseerd ip een
rationalistisch mensbeeld betekenen, gaan we in op 2 ethische perspectieven; de
plichtenethiek van Immanuel Kant en de gevolgenethiek van John Stuart Mill.
In de bestaansethiek staat de vraag naar het goede leven en ‘wie ben ik?’ centraal. In de
ethiek van Kant en Mill staat de vraag ‘wat moet ik doen?’ centraal.
3.2 Eigen regie uit zuivere motieven. Immanuel Kant
Sinds de verlichting wordt de mens gezien als autonoom subject. Dat is precies waar de
filosofie van Kant om draait: autonomie of vrije wil. Volgens Kant is eigen regie verbonden
met het handelen uit plicht.
In de tijd van Kant stonden 2 stromingen tegenover elkaar; het rationalisme en het
empirisme. De filosofie van Kant is om deze tegenstelling te doorbreken.
- Rationalisme
René Descartes is een rationalist. Hij wil ware kennis onderscheiden van onware
kennis. Dit door;
De kennis niet te baseren op heersende meningen, opvattingen en opinies,
De kennis niet te baseren op onze waarnemingen. Zintuigen kunnen ons
bedriegen.
Ware kennis is dus alleen aan onze rede/ de ratio te ontlenen. Deze rede bezit
aangeboren ideeën die ons onafhankelijk van de zintuiglijke werkelijkheid inzicht
verschaffen in de werkelijkheid.
, - Empirisme
Gaat ervan uit dat we kennis ontlenen aan zintuiglijke indrukken; op basis van onze
ervaringen. De werkelijkheid ontstaat door het structureren van zintuiglijke
indrukken. Aan die indrukken wort een naam gegeven.
Kritiek van kant op het:
- Rationalisme: ideeën zijn niet aangeboren, maar inhoudelijk gevoed door wat
we waarnemen
- Empirisme: onze waarneming is altijd al gestructureerd door begrippen.
Begrippen zijn dus niet het resultaat van het ordenen van indrukken. Om dat te
doen, hebben we al begrippen of ordeningsprincipes nodig.
Zijn kritiek samengevat: gedachten zonder inhoud zijn leeg en waarnemingen zonder
begrippen zijn blind. Vandaar dat Kant een onderscheid maakt tussen kennen en denken.
- Kennen beperkt zich tot het gebied van zintuiglijke waarnemingen.
- Denken beperkt zicht tot wat die waarneming overstijgt.
Ethiek behoort tot het denken.
Met kritiek wil Kant aangeven dat de filosofie zichzelf moet onderzoeken en funderen. De
filosofie moet haar argumenten en redenen enkel aan het denken zelf ontlenen en niet aan
de zintuiglijke werkelijkheid. Heersende moralen of sociale conventies betekenen niet dat
deze rechtvaardig zijn. Wanneer ethische oordelen worden gebaseerd op feitelijke situaties,
dan gebruiken we een naturalistische drogreden. Kant ging op zoek naar een soort formule
voor de ethiek. Vandaar dat zijn ethiek ook wel als formalistisch werd getypeerd.
Kant maakt een onderscheid tussen verschillende soorten kennis en oordelen. Zijn ethiek is
gebaseerd op het verschil tussen verstand en rede; a posteriori vs a priori kennis.
- A posteriori; gebaseerd op de zintuigelijke werkelijkheid.
Synthetisch (=samengesteld) oordeel
Vb. de cirkel is rood
- A priori; niet gebaseerd op de zintuigelijke werkelijkheid
Analytisch oordeel
Vb. de cirkel is rond
Het menselijke bewustzijn is een actief vormende instantie. De zintuigelijke werkelijkheid is
altijd gerasterd door onze waarneming en ons verstand. De werkelijkheid op zichzelf kunnen
we niet kennen.
Volgens Kant moeten we er a priori van uitgaan dat de mens autonoom is, ook al kan dit niet
aan het begrip mens worden ontleed. Dit oordeel is dus a priori en daarnaast synthetisch.
We maken hierbij geen gebruik van onze waarneming of verstand, maar van de rede. De
rede is dus iets anders dan het verstand; de rede bezit regulatieve ideeën. Deze ideeën
kunnen niet wetenschappelijk worden bewezen, maar we moeten ze aannemen als
noodzakelijke ideeën waar we niet zonder kunnen.
Voor Kant is ethisch denken een zaak van de rede. Deze rede geeft geen inhoudelijke, maar
een formeel principe op grond waarvan men kan bepalen of het handelen goed is. Dit
principe noemt Kant de categorische imperatief of de absolute morele wet. Goed handelen
is dus handelen in overeenstemming met deze wet; handelen uit plicht. Hij onderscheidt dit
van plichtmatig handelen.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur FemkeMoonen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
54879 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans