Inhoud:
- Les 1: een begrippenkaart
- Les 2: integriteit en moreel juist
- Les 3: ethische theorieën: een ethische toolbox
- Les 4: ethische methode: procedure voor morele oordeelsvorming
- Les 5: ethisch communiceren: helder redeneren en verbindend communiceren
- Les 6: een psychologische b...
- Ethicus: denkgereedschappen
o Begrippen hanteren
o Concepten bedenken
o Argumenten geven
o Analysemodellen
▪ Zien waar zwakke plekken zitten
⇨ Mensen kunnen hierdoor effectiever
o Integriteitsvraagstukken benoemen
o Integriteitsvraagstukken analyseren
o Het perspectief verbreden
o Gecompliceerde verbanden ontrafelen
o Zoeken naar een oplossing
o Met anderen over integriteitsvraagstukken communiceren
- Ethiek is meer dan handelen -> wijze hoe we de wereld zien
o Zien
o Spreken
o Handelen
Begint op niveau 1, het juist zien
- We ZIEN niet altijd zuiver
o Moeilijk om helder te kijken naar complexe situaties
o Afhankelijk van hoe iets wordt ingepakt, gaan we het anders
bekijken
⇨ Grote rol voor media en journalisten -> reiken brillen en frames
aan
- We SPREKEN niet altijd zuiver
o Woorden veranderen je brein
▪ Moeilijkheden vs. uitdagingen
▪ Kritiek vs. feedback
▪ Zwarte vs. neger
o Woorden hebben kracht
1
, o Woorden zijn een filter
▪ ‘Omkoping en corruptie’ worden ‘transactiekosten en
fooi’
Doel cursus ethiek:
Aan de hand van het gebruik van denkgereedschappen komen tot een
antwoord dat:
- Breder
o Meer waarden proberen te realiseren, rekening houden met
meer belangen
- Dieper
o Meer rekening houden met verleden en gevolgen, op korte en
lange termijn
- Rijker
o Met meer perspectieven en alternatieven probeert rekening te
houden
- Beter verdedigbaar
o Beter bestand tegen kritiek om doordat het goed onderbouwd
is
2. Wat is ethiek?
2.1 Zedenkunde
- Geheel feitelijke actuele gewoonten (in een bepaald land)
o Bvb: in België met auto rijden, Oosterse landen niet
- Spreekt zich niet uit over goed of kwaad
- Eigenlijk geen ethiek
o Vb. Openbare zeden in het Westen is anders dan is het
Midden Oosten
- Hoort eigenlijk in de wereld van de sociologie
2.2 Ethiek = moraal
- Latijnse ‘mores’ -> zeden, gewoonten
- Subject voelt zich verplicht om zijn handelen af te stemmen op het
geheel van waarden en normen
- Verschil tussen waarden en normen
o Waarden:
▪ Iets wat een persoon of samenleving belangrijk vindt
▪ Iets om na te streven
▪ Meestal uitgedrukt in 1 woord
▪ Is algemeen
o Normen:
▪ De concrete invulling van de waarde
2
, ▪ Concrete richtlijnen, wetten, afspraken… waarin je de
achterliggende waarde probeert te realiseren
- Waardensysteem zit op achtergrond
- Gebaseerd op levensbeschouwing of ideologie
2.3 Moraalfilosofie of ethiek
- Ethiek is
o De reflectie op onze moraal, op de waarden en normen
o Waaraan wij onszelf en anderen ons moeten houden, geacht
ons te houden
o Bij de poging om ordening te brengen in het maatschappelijk
verkeer
3. De ethische vraag
-> Vragen rond goed en kwaad, waar dilemma’s aan te pas komen
- Op 4 niveaus:
o Niveau van de dagelijkse keuze
▪ Bvb: Naar de les gaan of in bed blijven?
o Niveau van principes en normen
▪ Bvb: Gsm uitzetten tijdens werkuren?
o Niveau van ‘goed mens’ te zijn
▪ Bvb: Wil ik apps maken die geld opbrengen of wereld
verbeteren
o Niveau van visie op het goede leven
▪ Bvb: app contact tracing, maakt goed of slechter?
3
, - In professionele leven -> 3 lagen van ethiek
o Beroepsethiek
▪ Hoe ga ik om met gegevens, privacy, deontologische
code…
o Bedrijfsethiek
▪ Welke normen gelden er in het bedrijf, wat is hun visie…
o Economische ethiek
▪ Hoe organiseren we de economie zodat die ten goede
komt aan zoveel mogelijk mensen, hoe duurzaam zijn,
hoe hergebruiken…
▪ Bvb: app: Too Good to Go
- Door wie of wat worden je waarden en normen beïnvloed?
o Vrienden/ familie
o Omgeving/ gemeenschap
o Cultuur
o Tijd
▪ Tijdsgeest
o Omgeving
▪ Maatschappelijke factoren (vb: land, ruimere cultuur,
geografische (regent het hier of niet?), uitgebreide
infrastructuur)
▪ Sociale factoren (vb: vrienden, klas, gezin…)
o Natuur
▪ Biologische factoren (vb: man/ vrouw, leeftijd)
▪ Psychische factoren (vb: ervaringen, emoties,
temperament, mate van verslaving, wat gaat er in uw
hoofd om?)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lieselottephilips. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
