“Intrafamiliaal geweld (afgekort IFG) is elk dwingend, intimiderend gedrag dat
uitgeoefend wordt tegenover een gezins- of familielid of (ex-)intieme partner én waarbij
dit dwingend intimiderend gedrag gepaard gaat met geweld of dreiging met geweld en
een intrafamiliale invloed heeft”
Geweld = fysiek, psychisch en seksueel geweld, alsook economische verdrukking,
isolatie. Het kan gaan over actief of passief geweld of dreiging met geweld. Het geweld
kan zowel gepleegd worden door volwassenen als door kinderen en adolescenten. Zowel
kinderen als volwassenen kunnen er het slachtoffer van zijn. Men kan zowel rechtstreeks
als onrechtstreeks slachtoffer zijn van intrafamiliaal geweld. Getuige zijn van geweld is in
die zin ook een vorm van slachtofferschap.
Intrafamiliaal = zowel partners als ex-partners, ouders (of diegenen die de ouderlijke taak
vervullen) tegenover kinderen, volwassenen tegenover ouderen, kinderen tegenover
ouders en kinderen onderling. Huisvrienden vallen buiten de afbakening van
intrafamiliaal geweld.
VORMEN VAN IFG
Kindermishandeling: Ouder kind
Oudermishandeling: Kind ouder
o Kunnen ook al heel jonge kinderen zijn
o Kinderen doen dit niet altijd bewust
Ouderenmishandeling: Volwassenen oudere
Partnergeweld: Ouder ouder
Siblinggeweld: Kind kind
Partnergeweld: Partner Partner of ex
o Zonder kinderen in het spel
ENKELE PREVALENTIECIJFERS
Cijfers zijn vaak onderschat
Vaak jonge mensen zijn het slachtoffer
Biseksuele vrouwen worden vaker slachtoffer
Vaker vrouwen dan mannen
SIGNALENLIJST
Signaal = alarmbelletje
Exploratie van signalen: lijst signalen = puur didactisch
o Weinigzeggend
o Andere oorzaak
o Kennis ontwikkelingspsychologie nodig
Je moet weten wat normaal gedrag is (bv. een 3-jarige die in zijn
broek plast is niet meteen een alarmbel omdat dit normaal is op zijn
1
, leeftijd MAAR een kind dat 8 jaar is daar is iets psychologisch aan de
hand)
o Multiproblem
Voorbeelden van signalen voor kindermishandeling deze signalen wijzen niet
altijd op IFG maar er moet wel naar gekeken worden
o Mogelijke lichamelijke signalen:
Kind heeft verschillende, onverklaarbare blauwe plekken of andere
verwondingen/kneuzingen
Kind is slecht verzorgd (bv. enkel T-shirt aan in de winter), niet
hygiënisch (bv.
ongewassen haar) …
Kind is vaak vermoeid, lusteloos, zwak
Kind vertoont een houterige manier van bewegen
Kind heeft urineweginfecties, vaginale of anale verwondingen
Kind heeft eetproblemen (bv. geen eetlust) of slaapproblemen
o Mogelijke gezinssignalen
Onhygiënische of gebrekkige leefomstandigheden
Gezin is sociaal geïsoleerd, weinig of geen betrokkenheid op de
omgeving of de school
Gezin wisselt vaak van woning, huisarts (bv. ouders die een fake
huisarts opgeven DIT IS EEN ALARMBEL) , ziekenhuis,…
Samenstelling van het gezin wisselt (bv. moeder die regelmatig
andere partners
heeft)
Andere kinderen zijn uit huis geplaatst, of door de ouders vrijwillig
ondergebracht in
een internaat, een MPI,…
o Mogelijke signalen op school vaak is dit voor leerkrachten nog moeilijk
om te zien DUS wij als PC moeten hier alert voor zijn
Leerproblemen of ontwikkelingsproblemen bij kind
Problemen met taal / spraak
Kind is regelmatig afwezig of te laat op school
Kind heeft geen eten/drinken bij
Kind kan zich niet concentreren in de klas of verstoort de les
Kind wil zich niet uitkleden bij turnles/zwemles
Casus (signalen detecteren): Simon is 8 maanden oud. Zijn oma maakt zich
ernstig zorgen: Simon vertoont motorische achterstand en reageert niet adequaat
op sociale interactie. Hij is niet ondervoed, maar is wel vaak ziek. De vader van
Simon is schipper en is vaak weg van huis, de moeder heeft een bipolaire stoornis
en functioneert zeer wisselend. Bij momenten is ze niet in staat om aandacht aan
Simon te geven of voor hem te zorgen. Op dit moment is de situatie aan het
escaleren: moeder ligt bijna continu in haar bed, is (nog) meer beginnen drinken
en Simon ziet er verwaarloosd uit…
o Psychische kwetsbaarheid ALTIJD nuanceren
o Wat zou jij als PC hiermee doen:
Ga er ALTIJD vanuit dat iedere ouder het beste voorheeft met zijn
kind
VEILIGHEIDS- EN RISICOTAXATIE
Ongerustheid
Veiligheids- en risicotaxatie
2
, o Bij twijfel ALTIJD maken je kan dit NOOIT te veel maken
o Belang
Veiligheid vergroten betrokkenen
Mindswitch maken dat je de veiligheid gaat vergroten en niet
enkel focussen op dat dat er mis is
Voorkomen
Ideale scenario MAAR het is vaak al te laat op het moment
dat jij er als hulpverlener achter komt
Plan van aanpak
Juiste hulp implementeren
Door dit te maken kan je erachter komen welke hulp je nodig
hebt
Minder beoordelingsfouten
Je gaat hier op een objectieve manier naar de situatie kijken
Buikgevoel volgen werkt niet altijd even goed
Gerichter observeren
voorbeelden gestandaardiseerde instrumenten
o Kindermishandeling: LIRIK,
CARE-NL, ARIJ
Kan ook al gebeuren
wanneer er sprake is
van een slechte
omgeving waar de
zwangere mama in leeft
o Partnergeweld: SARA, B-SAFER,
Risicotaxatie Instrument
o Partnergeweld (RTI PG)
o Stalking: SRP
o Screening van geweld tijdens zwangerschap: ALPHA-NL
beperkingen van veiligheids- en risicotaxatie
o Protectieve factoren vergeten
Deze worden vaak vergeten
MAAR deze kunnen veiligheid bieden aan de situatie
“Hoe meer beschermende factoren hoe kleiner het risico” geldt NIET
Voorbeelden:
Goed netwerk
Openstaan voor hulp
o Niet meteen vooroordelen hebben wanneer zij
openstaan voor hulp soms hebben deze mensen
gewoon een andere cultuur (bv. Afrikaans gezin zijn
meer open dan wij)
Betrokkenheid
o Niet meteen denken dat er iets aan de hand zijn
wanneer ze niet betrokken zijn MAAR probeer ze altijd
te betrekken
…
o Bestaand foutenmarge
Je gaat na het invullen ook nog steeds een foutenmarge invullen
Er zit altijd een bias op (bv. niet alle informatie die je krijgt is waar –
vooral van kinderen)
o Geen richtlijn interventie
3
, o Weinig gekend
o Kennis en klinische ervaring nodig
o Soms training nodig om onderzoeksinstrumenten te kunnen inzetten
o Vergeet NOOIT dat jij ook vooroordelen hebt
Risicomanagement = volgende stap na risicotaxatie verschillende
mogelijkheden
o Verwijderen (bv. arrestatie)
o Vermijden (bv. opvangen slachtoffer)
Vluchthuizen
Kan ook bij familie afhankelijk van de intensiteit of dit veilig
genoeg is
o Verminderen (bv. veiligheidsplan)
Implementatie in GGZ – Kindreflex (voorbeeld) = methodiek die elke hulpverlener
zou moeten kennen
o Elke hulpverlener die daar werkt zou daar in opgeleid worden MAAR dit is
niet zo
o Psychische kwetsbaarheden is heel belangrijk
o Stappenplan
Stap 1: in dialoog gaan met ouders over hun rol als ouder
Stap 2: regelmatig vragen naar de
kinderen
Wat heb je al verteld aan de
kinderen?
Alle vragen warm houden
Merk je dat je je zorgen maakt
dan ga je naar 3
Stap 3: kijken met u collega’s wat je
hieromtrent gaat doen
Opentrekken naar ouders “Ik
maak me wat zorgen”
Concreet kijken of er hulp geboden moet worden OF de
school ingelicht moet worden
Wanneer je bezorgdheid te groot is 4
Stap 4: dingen in werking stellen – organisaties verwittigen
Laagdrempelig
MAAR wel actie
Als hulpverlener zelf doen MAAR als dit niet lukt 5
Stap 5: externe hulp inschakelen
Je kan versneld gaan via de rode lijn naar stap 6
Stap 6: OCJ – VK alle soorten van centra
Achter of voor de toegangspoort (bv. anoniem telefoontje
naar VK of hulp inschakelen)
Je kan ook teruggaan wanneer je bezorgdheden afnemen
MAAR thema ouderschap ALTIJD warm houden
Ouders willen altijd ouder blijven
Stellingen:
o Iedereen is een potentiële dader van geweld NA
Er wordt geen enkele baby geboren met een brein om dader te
worden
De omgeving heeft iets getriggerd
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur silkebastiaensen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,98. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
