Samenvatting Rechtsfilosofie A: Schematisch overzicht van alle rechtsfilosofen en belangrijke theorieën!
9 vues 0 fois vendu
Cours
Rechtsfilosofie A (640321B6)
Établissement
Tilburg University (UVT)
Alle verplichte stof en belangrijke theorieën die je moet kennen zijn in dit schema opgenomen. Het schema is gebaseerd op de hoor- en werkcolleges. Alles wat je hoeft te leren!
Filosoof Natuurrechtdenker/rechtspositivist/ Opvattingen
onderwerp
Thomas Natuurrechtdenker Volgens Thomas van Aquino is een onrechtvaardige wet geen wet. Wetten zijn bindende
van voorschriften: ze leggen ons bepaalde voorschriften op. Wanneer een voorschrift eigenlijk niet eens
Aquino een wet genoemd kan worden – omdat het voorschrift onrechtvaardig is – dan ontbeert het dus ook
de bindende kracht die typisch is voor wetten. Hieruit concludeert Thomas van Aquino dat wij niet
verplicht zijn om onrechtvaardige wetten (die dus niet echt wetten zijn) te gehoorzamen.
Vroege Rechtspositivist De vroege Radbruch stelt dat de idee van het recht bestaat uit drie fundamentele waarden (die hij a
Radbruch priori’s noemt): rechtvaardigheid (verstaan als gelijkheid), doelmatigheid en rechtszekerheid.
Laatstgenoemde is uiteindelijk de waarde die voor Radbruch het zwaarstwegend is. In de praktijk
betekent dit dat bij een conflict tussen rechtvaardigheid en rechtszekerheid, bijvoorbeeld,
rechtszekerheid de bovenhand moet hebben. Een praktisch voorbeeld hiervan is dat Radbruchs
advies aan rechters is om hun eigen idee van rechtvaardigheid achter te laten wanneer ze hun toga
aantrekken; ze moeten wanneer zij rechtspreken zich alleen afvragen wat het wetboek stelt en niet of
datgene wat het wetboek stelt rechtvaardig is. Zelfs wanneer de wet in kwestie onrechtvaardig is, moet
de rechter zichzelf louter als dienaar van de rechtszekerheid beschouwen (en dus niet van de
gerechtigheid).--> geen onderscheid tussen recht en moraal.
Late Natuurrechtdenker De late Radbruch hecht nog steeds zeer aan de rechtszekerheid. Echter stelt hij hier nu grenzen aan.
Radbruch Deze grenzen vinden hun oorsprong buiten de wet, in de rechtvaardigheid/moraliteit. De late Radbruch
verwerpt dus de positivistische scheiding tussen recht en moraal; hij stelt in feite ‘Wil iets recht zijn,
dan moet het in ieder geval niet volledig tegengesteld aan de rechtvaardigheid zijn. Druist het wel
volledig en opzettelijk in tegen principes van rechtvaardigheid, dan is het voorschrift überhaupt niet
als geldend recht te beschouwen.’ Dit maakt van de late Radbruch een natuurrecht-denker: het recht
moet, tenminste in zekere mate, overeenstemmen met rechtvaardigheid, wil het geldig recht zijn.
Radbruch formule:
Rechtszekerheid heeft voorrang. Zelfs als de inhoud van de wet onrechtmatigheid. Tenzij het conflict
tussen enerzijds het rechtvaardigheid en rechtszekerheid zo ondragelijk groot wordt, dan hebben we
te maken met iets wat we niet meer een wet kunnen noemen. In die situaties moeten we het ook
buiten beschouwing laten en van tafel schuiven.
John Rechtspositivist Wetten zijn volgens Austin bevelen en leggen ons plichten op. Het reguleert namelijk ons handelen.
Austin Wanneer men zich niet houdt aan een bevel, dreigt de wet met een sanctie. Het feit dat wij een plicht
hebben, blijkt dat er een sanctie volgt wanneer wij de wet overtreden. Ook stelt Austin dat er scheiding
, moet zijn tussen recht en moraal. Volgens hem kunnen onrechtvaardige wetten prima wetten zijn,
terwijl een natuurrechter hier anders over denkt. Voor een natuurrechtdenker moet het natuurrecht in
overeenstemming zijn met de wet. Zo niet, dan is het een onrechtvaardige wet en hoeven wij er ons
ook niet aan te binden. Voor Austin is de geldigheid van wetten niet afhankelijk van hun
overeenstemming met buitenwettelijke morele criteria van rechtvaardigheid. Of een bepaalde wet
geldig is, hangt niet af van de inhoud van de wet, maar van de bron van die wet. Iets is voor Austin
een geldige rechtsregel wanneer het is bevolen door de soevereine macht en kan worden
afgedwongen met een sanctie.
Tot slot heeft Austin kritiek op het natuurrecht:
- Hij geeft een conceptueel kritiekpunt: zie hierboven al uitgelegd
- Hij geeft ten slotte een normatief kritiekpunt: natuurrecht leidt tot anarchie.
Hart Rechtspositivist Hart is een voorstander van het rechtspositivisme en stelt dat een strikte onderscheid moet zijn tussen
recht en moraal. Dit onderscheid is van belang, zodat anarchisme en conservatisme kunnen worden
voorkomen.
Daarnaast is Hart het oneens met de beveltheorie van Austin; niet alle wetten zijn bevelen, denk maar
aan het contractenrecht. Echter, deze gebreken van de theorie doen niets af aan de geldigheid van
de scheiding tussen recht en moraal. De regels uit het contractenrecht kunnen bijvoorbeeld prima
onrechtvaardig zijn. De twee vragen te weten, wat het recht is en wat de merites van het recht zijn,
zijn twee gescheiden vragen.
Tot slot lijkt Hart het eens te zijn met het kritiek op het formalisme. Niet alle rechtsregels zijn duidelijk
(hard cases). Deze hard cases vallen binnen de penumbra van rechtsregels en moeten worden
beoordeeld met het oog op het doel van de wet. Bij hard cases vormt de rechter het recht. Deze doelen
zijn volgens Hart afkomstig uit de wet en komen niet ergens anders vandaan zoals de
rechtvaardigheid. Sociale doelen kunnen net zo goed kwaadaardig zijn. Conclusie: ook in het geval
van hard cases onderscheid tussen recht en moraal!
Kelsen Rechtspositivist De zuivere rechtsleer: de studie van het positief recht moet al die elementen buitensluiten die buiten
het recht zelf liggen, bijvoorbeeld de moraal. Want hoe weten we of die criteria van buitenaf wel waar
zijn? Op deze manier houden we de studie van rechtswetenschap zuiver, zonder dat het getroebeld
wordt door theorieën van buitenaf. Hiermee samenhangt stond hij voor een strikte scheiding tussen
recht en moraal.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur aniis123. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
