ERGOTHERAPIE IN DE FYSIEKE REVALIDATIE 1
,Theorie
HF1: Fysieke revalidatie
Fysiek
= lichamelijk = iets is daadwerkelijk aanwezig en tastbaar
Revalidatie
Definitie = actief proces gericht op geheel van multidisciplinaire, doelgerichte en zinvolle activiteiten om een
optimaal niveau van onafhankelijkheid en functioneren te bereiken en te behouden voor personen met een
lichamelijke of functionele beperking, gerelateerd aan musculoskeletale en neurologische systemen die
activiteits- en/of participatiebeperkingen tot gevolg hebben, in interactie met persoonlijke – en
omgevingsfactoren, met een redelijke verwachting van functionele verbetering en/of verbetering van de
levenskwaliteit
= richt zich op het opheffen of verminderen van stoornissen, beperkingen en participatieproblemen, met als
doel het maatschappelijk functioneren van de cliënt te optimaliseren
Uitgangspunt revalidatie: het handelingsvraagstuk/de hulpvraag van de cliënt
HF2: Revalidatiegeneeskunde
Definitie = medisch specialisme dat zich bezighoudt met het optimaliseren van activiteiten en participaties bij
personen met afwijkingen in of verlies van functies of anatomische eigenschappen en/of afwijkende
ontwikkeling van functies
Revalidatie voor patiënten met …
• Neurologische, neuromusculaire en neurodegeneratieve aandoeningen zoals ALS en MS
• Orthopedische ingrepen zoals plaatsing heupprothese
• Trauma ten gevolge van val of ongeval zoals dwarslaesie, coma, brandwonden, …
• Chronische ziekten zoals kanker, longaandoening, eetstoornis, …
Revalidatiegeneeskunde onderverdeling
Locomotorische en Diagnose en behandeling van gevolgen van locomotorische of
neurologische revalidatie neurologische ziekte of aandoening
➔ stoornissen, beperkingen in activiteit en participatieproblemen
Na acute fase kan revalidant naar revalidatiecentrum
Bv locomotorisch = heupfractuur
Bv neurologisch = MS, Parkinson, NAH
Sensoriële revalidatie Visuele en auditieve revalidatie
Personen die lijden aan gehoorstoornis, slechtziendheid of blindheid
Internistische revalidatie Revalidatie die zich richt op alles wat te maken heeft met organen
Zal door veroudering van populatie steeds meer toenemen
Bv persoon met cardiale en pneumologische aandoeningen,
obesitaspatiënten, COPD
Oncologische revalidatie Revalidatie voor personen met kanker, al dan niet onder het staat van
persoon met chronische aandoening
, 1. Algemene doelstellingen
Concreet
• Maximaal anatomisch – fysiologisch – psychologisch herstel
• Optimaal fysiek – psychisch – cognitief functioneren
• Optimaal maatschappelijk functioneren
= staat niet gelijk aan “zelfredzaamheid”, maar mate van “zelfstandigheid” moet bekeken worden
Revalidatie outcome = verbetering levenskwaliteit
➔ met maximaal benutten van resterende mogelijkheden, al dan niet met hulpmiddelen en aanpassingen
Verschillende fases
Pre-revalidatie = preoperatief informatie geven als voorbereiding op geplande operatie
Revalidatie Acuut: vlak na acute opname op intensieve zorgen
Subacuut: fase van intensieve zorgen naar normale kamer
Postrevalidatie Onderhoudsbehandeling
2. Specifieke doelstellingen
Bij patiënt met locomotorische en/of neurologische disfunctie, wordt snel optimaal herstel nagestreefd
• Vroegtijdige revalidatieaanpak dmv ‘medebehandelaarsschap’ van revalidatiearts, garandeert sneller
verloop van revalidatie en beter functioneel eindresultaat
• Intensieve en deskundige revalidatie in gespecialiseerd centrum
• Echelonnering en specialisatie moeten doorgevoerd worden
• Goed geplande en snelle overgang van klinische naar poliklinische revalidatiesetting zorgt ervoor dat
kans op maatschappelijke re-integratie verhoogd wordt
• Reprofessionalisatie
3. Indicaties voor de revalidatie
Bepalen van indicaties en niveau van behoeften kunnen we doen aan de hand van parameters
De eerste 6 zijn gerelateerd aan het ICF
De laatste 4 zijn meer revalidatie-technisch (WHO)
, Uitgebreidheid van functiestoornissen
Drie categorieën
1. Lichte, enkelvoudige functiestoornis
= bv polsfractuur met beperkte bewegingsstoornis
1. Matige, enkelvoudige functiestoornis
= bv complexe polsfractuur met algoneurodystrofie
2. Zeer uitgebreide en meervoudige functiestoornissen
= bv tetraplegie
Tijdelijk vs blijvend karakter van functiestoornissen
Tijdelijkheid is belangrijk voor het opstellen van doelstellingen en concrete uitbouw van
revalidatieprogramma
Drie categorieën
1. Voorbijgaand = bv bewegingsbeperking na fractuur
2. Blijvend – beperkt – enkelvoudig
3. Blijvend omvangrijk – meervoudig
Elke vorm vraagt inzet van revalidatiemiddelen, maar inhoudelijk – vormelijk en omvang verschilt!
Omvang van noodzakelijke revalidatie van activiteiten
Mogelijk herstel en omvang van verlies aan uitvoerbaarheid van activiteiten, kunnen indicatie zijn voor
noodzakelijke input van revalidatiemiddelen
Drie categorieën
1. Nood aan beperkte tijdelijke revalidatie voor herstel van activiteiten
2. Nood aan matige tijdelijke revalidatie voor herstel van activiteiten
3. Nood aan zeer uitgebreide revalidatie voor herstel/compensatie activiteiten, al dan niet tijdelijk
aangetast
Omvang van de noodzakelijke revalidatie van participaties
Accent ligt op intermenselijke relaties en op levensgebieden zoals school, professioneel en sociaal leven
Noden en verwachtingen aan participaties zijn ook gebonden aan levensfases
= verwachtingen bij jongeren zijn veel uitgebreider dan bij ouderen → hierdoor zal revalidatieproces meer
uitgebreid worden
Drie categorieën
1. Participatieprobleem van voorbijgaande aard, die zonder veel specifieke interventies hervat worden
2. Beperkte – blijvende participatieproblemen, waarbij revalidatieondersteuning nodig is
3. Omvangrijke participatieproblemen, waarbij revalidatieondersteuning nodig is
Omvang van de impact van de persoonlijke factoren
Persoonlijke factoren hebben invloed op revalidatieproces, ze kunnen het bemoeilijken
Drie categorieën
1. Positief persoonlijk profiel, gericht op actief en participerend leven
2. Neutraal of modaal persoonlijk profiel
3. Complicerend persoonlijkheidsprofiel
Omvang van de bij de revalidatie te betrekken externe factoren
Bekijken vanuit twee invalshoeken: betrokkenheid en impact van naasten & nood aan maatschappelijke
maatregelen en voorzieningen
