Samenvatting van de acco-cursus horende bij het vak Personen-, Familie- en Familiaal Vermogensrecht gedoceerd door prof. Ingrid Boone en Alain-Laurent Verbeke in de tweede bachelor Rechten aan de KU Leuven. Aangevuld met notities en slides uit de lessen.
Zowel de artikelen van het oud BW als van h...
Situering
• Personenrecht: statuut van de persoon en zijn rechtspositie in de maatschappij
• Familierecht: privaatrechtelijke verhouding tussen verwanten
• Huwelijksvermogensrecht: lex specialis van verbintenissenrecht
o Intern: tussen echtgenoten
o Extern: naar derden met wie echtgenoten contracteren
Het huwelijksstelsel
• Primair: rechten en verplichtingen van echtgenoten
• Secundair: enkel de vermogensrechtelijke aspecten (huwelijksvermogensstelsel)
o Suppletief: conventioneel huwelijksvermogensstelsel (huwelijkscontract) mogelijk
Hoofdstuk 2 – Ontwikkelingen en actuele tendensen
Afdeling 1 – Familie- en relatievermogensrecht als spiegel van maatschappelijke waarden
• Regulerende functie: verhoudingen tussen ouder en kind, echtgenoten en
samenwonende partners
• Culturele invloed
o Geëvolueerd naar contractuele autonomie en persoonlijke vrijheid
o Maar: balans tussen wilsvrijheid en billijke bescherming van de rechten van
zwakkeren
Afdeling 2 – Ontwikkelingen
• Ancien Régime
o Huwelijk als grondslag van de familie
o Kerkelijk: sacrament = onverbreekbaar à echtscheiding verboden
o Maritale macht
o Familiaal politiek instrument
• Negentiende eeuw tot eerste helft twintigste eeuw
o Code Civil 1804: burgerlijk huwelijk
o Buitenhuwelijkse relaties niet erkend à buitenechtelijk kind = onwettig
o Echtscheiding onder beperkende voorwaarden
o Maritale macht behouden: gehuwde vrouw handelingsonbekwaam
• Na de Tweede Wereldoorlog
o Huwelijk tussen man en vrouw: hoeksteen van het gezin
§ Sterke daling huwelijken vanaf 1970
§ Meer rechten voor buitenechtelijke kinderen (1987) en holebi’s
(homohuwelijk 2003 en adoptie 2006)
§ Meer echtscheidingsmogelijkheden
§ Wettelijke samenwoning als samenlevingsvorm erkend (1998)
§ Meemoederschap analoog aan vaderschap (2014)
o Emancipatie van vrouwen en veranderende rolpatronen
4
, § Vrouwen minder economisch afhankelijk: eisen gelijke rechten
§ Handelingsonbekwaamheid afgeschaft in 1958
§ 1976: man en vrouw gelijkwaardige partners à vaderlijke macht w
ouderlijk gezag
§ Verplichte patrilineaire naamsoverdracht afgeschaft in 20014
o Kinderen als kern van het gezin
§ Kinderen geen voorwerp meer van ouderlijke macht à bescherming
§ Kinderrechtenverdrag + art. 22bis Gw.
o Medisch begeleide voortplanting
§ Juridische ouders niet noodzakelijk genetische ouders
§ Maar recht nog niet volledig aangepast: bv. draagmoederschap en
anonimiteit donoren
o Autonomie van het individu
§ Ingrijpen bij begin en einde van het leven: abortus, euthanasie, …
§ Wijzigbaarheid van het huwelijkvermogensstelsel
§ Wettelijke en feitelijke samenwoning mogelijk
o Toenemende internationale mobiliteit
§ IPR en rechtsvergelijking
Hoofdstuk 3 – Bronnen van het personen-, familie- en relatievermogensrecht
Afdeling 1 – Nationale normen
• Burgerlijk Wetboek
o Boek I, Personen en Boek III titel Vbis, Wettelijke samenwoning
o NBW: Boek 2
• Gerechtelijk Wetboek
o Bevoegdheid inzake familierechtelijke geschillen
§ Art. 572bis Ger.W.: bevoegdheden familierechtbank (= eerste aanleg)
§ Jeugdrechtbank bevoegd voor jeugdbeschermingsmaatregelen
§ Art. 594 Ger.W.: vrederechter bevoegd voor onbekwaamheidsstatuten
o Bemiddeling en minnelijke oplossing van geschillen
§ Aparte kamer voor minnelijke schikking in elke familierb. o.l.v. magistraat
§ Art. 1253ter/1, § 2 Ger. W.: verwijzing naar kamer voor minnelijke schikking
door rechter familierb.
• Specifieke wetten en decreten
o Bv. wet betreffende medisch begeleide voortplanting
• Grondwet
o Familierecht raakt artt. 10 en 11 Gw.
o Art. 22 Gw.: recht op eerbiediging privéleven en gezinsleven
Afdeling 2 – Internationale normen
• Overzicht
o Mensenrechtenverdragen!
o Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM)
o VN-Kinderrechtenverdrag (IVRK)
• Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
o Belangrijkste bepalingen
5
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur apfelstrudel. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.