Deze samenvatting bevat de essentie van de eerste tien hoofdstukken van het vak Architectuurgeschiedenis. Dit is enkel de theorie, voor alle gebouwen te kennen verwijs ik je door naar de lijst met alle gebouwen en benamingen. Dankzij deze samenvatting was ik er in eerste zit door.
LES 1 - Wat is een ‘stad’? Wat is ‘verstedelijking’?
● Volgens Lewis Mumford: ( ‘What is a City?’ - 1937)
1. Stad ligt ergens met een reden (bv bij rivier)
2. Alle mensen hangen met economische redenen aan elkaar
3. Stad krijgt een bestuurlijke vorm
4. Al die sociale actie die er zich afspeelt
5. Een gemeenschaps symbool bv stadhuis
+ de sociale feiten primeren, de stad moet onderdanig zijn voor zijn sociale noden.
=> dit is vooral toepassing op de Middeleeuwse stad, die hij als ideaal zag
● Volgens Louis Wirth: (‘Urbanism as a Way of Life’ - 1938)
- kan er leven met alle nodige voorzieningen, ma hoeft n perse in een stad te
zijn
- ≠de mensen wonen er bij elkaar
- soort controlling center of economie, politiek en cultureel leven
- geïnteresseerd i/d essentiële karakteristieken v/d stad en/of hoe die het
gedrag van de stedelingen beïnvloeden
Verstedelijking => soort v “stad-wording”
- beweging v mensen (v platteland na stad) (n alsan perse zo)
- in stad wonen = deelnemen aan economische actie
Stedenbouw
=> een zeer brede discipline
1. Morfologische invalshoek
→ stad = kunstmatig verschijnsel; zoeken na patronen in ontstaan, ontwikkeling en
planning
2. Socio-culturele invalshoek
→ stad = ruimtelijke neerslag v maatschappelijke verhoudingen en ideologieën;
stedenbouw en planning als instrumenten van macht
(ruimtelijke beslissing → politieke beslissing!)
3. Stedenbouw als discipline
→ de bebouwde omgeving als wetenschappelijk, artistiek en sociaal studie-object
● 3 ‘revoluties’ of ‘paradigm shifts’ in menselijke beschaving:
1. Neologistische revolutie: nomaden beginnen zich te vestigen
2. Urban Revolution: ontstaan v complex, hiërarchisch maatschappijsysteem
gebaseerd op productie & handel
3. Industriële revolutie: grootschalige verandering door mechanische productie
en distributie
Child zegt dat de stad een beslissende rol heeft gespeeld in de ontwikkeling van onze
maatschappij. Geschiedenis van stedenbouw geeft dus inzicht op de menselijke
beschavingsgeschiedenis.
Urban Evolution (3500-1500BC)
Dorpsgemeenschap → stedelijk:
- grootte en dichtheid
- diversiteit in bevolking
- complexe maatschappelijke organisatie (bv politie)
- economische handel over lange afstand
- ….
=> eerste voorbeeld = Ur (stad voor de 19de eeuw)
Kenmerken:
- omwalling
- nabijheid v water
- centrale burcht of heiligdom
- dicht weefsel van straatjes en
woningen
=> ruimtelijk DNA vd stad blijft lang
hetzelfde
Industriële Revolutie (19e eeuw)
● plattelandsvlucht
● 4 natuurlijke limieten aan stedengroei op dat moment weg (Mumford)
- voeding: en water (toevoer door transport)
- militair: omwalling n meer nodig → groei buiten de wallen (want men kon er al
over schieten dus was nie meer nodig)
- Vervoer: gemechaniseerd verkeer (fiets, stoomtrein, later auto)
- Energie: n meer afhankelijk v wind, water, paard,...
● explosieve verstedelijking
, ● toename v aantal miljoenensteden volgt de evolutie vd wereldbevolking (enorme
stijging v mensen)
Ontstedelijking (globaal fenomeen)
Uitbreidingen v stad → zodat n perse mensen op elkaar als mierenhopen
(bv suburbanisering, sprawl (= wildgroei) en lintbebouwing)
● Netwerkstad: geheel v activiteiten, trajecten en bestemmingen. Bv Heel Vlaanderen
wordt een leefbare en werkbare plek (door transport en wegen)
● Stad = eigentijdse cultuurlandschap
=> nieuwe def want stad veranderd! Definitie veranderen aan de tijd.
Conclusie
=> oorspronkelijke definitie klopt maar i/d loop v/d tijd blijkt het minder effectief te zijn.
LES 2 - De stad in de Klassieke Oudheid
D.F. Kitto, ‘The Polis’
=> net als Mumford: voorliefde voor nostalgie en niet echt voor de steden die na WOII zijn
gebouwd/ontworpen.
● Instrument en symbool v directe democratie en zelfrealisatie van elke burger
Belangrijkste kenmerken:
- Intieme relatie met natuur & geografie
- Kleinschalig: beperkt aantal inwoners
- Publieke gebouwen (tempels, theater,...) structureren stedelijk weefsel, woningen
klein & eenvoudig
- Acropolis: tempelcomplex
- Agora: politiek centrum, ‘hart v democratie’ (=plein)
1. Organische gegroeide steden: Athene
2. Geplande steden
- overbevolking in bestaande steden (beperkt aantal inwoners)
- kolonisatie rond Middellandse Zee
- Heropbouw na invallen Perzen
- Wetenschappelijke en filosofische inzichten
- Plato: De wetten => vast inwonersaantal (30.000) + geboortebeperking,
geforceerde emigratie, gelijkheid/collectiviteit
- Hippocrates => hygiëne
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur isabelledesmet1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
