Onderzoeksmethoden en
dataverwerking
1. Onderzoek : Wat, hoe en waarom?
Ch.1: Frameworks for generating and applying evidence
p.2-6 up to ‘models of health and disability’
(The research imperative / The research process / Frameworks for clinical Research / Types of research)
Ch.2: On the road to translational research
Whole chapter
p.21 from 'Effectiveness research'-p26 'Commentary': You should know the details of 'Pragmatic clinical
trials'. For the other terms you should be able to describe the purpose of the research types and to
recognize them
(The translation gap/ The translation continuum/ Effectiveness research/ Outcomes research/
Implementation studies)
Ch.5: Understanding evidence-based practice
p.54 + fig 5.1 on p.56 (How do we know things?)
p.56-57 (What is EBP?)
(Why is EBP important/ How do we know things / What is EBP / The process of EBP/ Levels of evidence/
Implementing EBP)
How do we now things/ sources of
knowledge
3 typische bronnen van kennis:
1. Traditie: “Dit is hoe het altijd geweest is”
2. Autoriteiten: “Dit is wat de experten zeggen” →
als iemand met autoriteit iets zegt gaan we dit
automatisch makkelijkere geloven
3. Beleving : “Dit heeft zo al eerder gewerkt voor
mij”
Deze manieren om kennis te hebben zijn efficiënt en
kunnen een positieve uitkomst hebben
MAAR meestal is dit niet genoeg
Research
= een gedetailleerde studie van een onderwerp voornamelijk om nieuwe informatie te achter
halen of een nieuw inzicht te verkrijgen
Clinical research = een gestructureerd proces van het onderzoeken van feiten en theorieën +
het ontdekken van connecties met het doel de individuele en algemene gezondheid te
verbeteren.
, 1. Patient-oriented research: studies uitgevoerd met menselijke proefpersonen om
bepaalde mechanismen van ziektes en aandoeningen beter te begrijpen
2. Epidemiologic and behavioral studies : studies die patronen van ziektes en
aandoeningen beschrijven + de oorzaken en preventieve maatregelen achterhalen
3. Outcomes research and health services research : studies om de impact van onderzoek
op de gezondheid van de bevolking en het gebruik van evidence based therapeutische
interventies te bepalen
Qualitative and quantitive methods
Kwalitatief Kwantitatief
Doel - Begrijpen/inzichten: ervaringen, - Kwantificeren/veralgemenen-
meningen, motivaties - Focus op hypothesetests
- Ideeën ontwikkelen/ theorie
formuleren
- Hypothesen genereren
Basis - Inductief Deductief
- Sociaal constructivisme: Logisch positivisme:
- De realiteit is fundamenteel ▪ Menselijke ervaring is gebaseerd op
sociaal logisch en
▪ Kan alleen begrepen worden gecontroleerde relaties tussen
door iemands ervaring gedefinieerde
▪ Onderdompeling van de variabelen
onderzoeker
Metingen Subjectieve verhalende informatie Meetbaar
Werkwijze Focusgroepen, interviews, Enquêtes en interventies
observatie
Steekproefgro Eerder klein Groter
otte
Analyse Identificeren van thema’s Statistische analyse
In het kwantitatief gaan onderzoekers gebruik maken van het “scientific method” :
Gebaseerd op de positivistische filosofie die stelt dat wetenschappelijke waarheden bestaan
en kunnen zijn
bestudeerd. Veronderstellingen:
- De natuur is regelmatig en de gebeurtenissen zijn consistent en voorspelbaar.
- Gebeurtenissen/omstandigheden zijn niet willekeurig/ongevallige oorzaken
kunnen worden ontdekt
Definitie: Een systematisch, empirisch en gecontroleerd kritisch onderzoek naar
hypothetische stellingen over de associaties tussen natuurverschijnselen
Systematisch: stappen in het onderzoeksproces
Empirisch: objectieve gegevens
Gecontroleerd kritisch onderzoek: controle op factoren die geen verband houden met de
desbetreffende variabele
Kritisch onderzoek: empirisch onderzoek, onderzoek naar zichzelf en anderen
→ zorgt voor het verlagen van vooroordelen en berust NIET op toevallige variatie
,Steps in the research process
Stap 1 : bepaal de onderzoeksvraag
het afbakenen van het onderzoeksgebied en het formuleren van een specifieke vraag die een
studiemogelijkheid biedt + hypothese
Stap 2: ontwerp het onderzoek
Methoden, metingen, proefpersonen, interventies,..
Stap 1 + stap 2 = research proposal = geeft de onderzoek doelen, steekproefmethoden en
ethische overwegingen weer (met mogelijke voordelen en risico’s voor de deelnemers)
Stap 3 : onderzoek uitvoeren
De plannen van stap 1 + 2 worden uitgevoerd, onderzoekers kunnen beginnen met pilot
study voor het ‘werkelijke’ onderzoek
Stap 4: data analyseren
Databeheer + kwantitatief en kwalitatief toepassen
Stap 5 : resultaten verspreiden
Het onderzoek wordt verspreid naar het doelpubliek onder verschillende vormen :
presentaties, artikels,…
, Closing the loop : onderzoek is een circulair proces, de resultaten van het onderzoek
kunnen leiden tot nieuwe vragen, …
Basic vs applied research
Basisonderzoek (fundamenteel) Toegepast onderzoek (klinisch?)
Doel - Kennis vergroten, mechanismen - praktische problemen oplossen
begrijpen - gebruikt vaak bestaande informatie
van basic research
Onderzoeksvr - waarom, wat, hoe? - in verband met toepassingen
aag - niet gerelateerd aan directe
toepassingen
Methodes Experimenten, labowerk, dieren Veel opties : dieren studies, computer
studies → meer theoretisch models, mensen → meer praktisch
Disciplines Biologie, chemie, fysica , Gezondheid, landbouw
biomedische
Clinical vs non-clinical research
Klinisch onderzoek Niet-klinisch onderzoek
Doel Gestructureerd proces van het Niet in een klinische of gezondheidzorg
onderzoeken van feiten en omgeving
theorieën en het verkennen van
verbanden,
met het oog op de verbetering
van de individuele en de
volksgezondheid
Methode Gecontroleerde klinische /
proeven
Disciplines Cardiologen, revalidatie,… /
Frameworks for clinical research
Paradigm : reeks aannames, concepten of waarden die een kader vormen voor een kijk op de
werkelijkheid binnen een intellectueel gemeenschap
Frameworks: Evidence based practice (EBP): Het maken van goed geïnformeerde beslissingen
voor interventie gebaseerd op een combinatie van factoren
Translationeel onderzoek: Toepassing van de bevindingen van de
basiswetenschap op klinische kwesties & Opwekking van
wetenschappelijke vragen op basis van klinische dilemma's
Evidence – based practice (EBP)
Het maken van goed geïnformeerde beslissingen voor interventie
gebaseerd op een combinatie van factoren
Relevant voor: Diagnose, prognose, interventies ter preventie of
behandeling
The translation gap
Heel vaak hebben de successen van wetenschappelijke doorbraken geen groot verschil
gemaakt in de medische of revaliderende sector voor de mens op lang termijn → het duurt 10
tot 25 jaar voor een product effectief klinisch gebruikt kan worden
Translational research
Translationeel onderzoek bevordert de multidirectionele integratie van fundamenteel
onderzoek, patiëntgericht onderzoek en populatiegericht onderzoek, met als doel op lange
termijn het verbeteren van de gezondheid van het publiek" Toepassing van
wetenschappelijke ontdekkingen in de klinische praktijk
