Resume
Samenvatting dierengedrag dierenzorg
- Cours
- Dierengedrag
- Établissement
- Hogeschool Gent (HoGent)
In dit document kunt u notities terugvinden van uit de lessen. Verder is dit dan nog aangevuld met de volledige cursus.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
DierengedragInleiding
1. Studie van gedrag
Veel kennis opgeleverd
Over gedrag dieren in vrije natuur & gedomesticeerde dieren
2. Wat is gedrag?
Gedrag varieert van eenvoudige handelingen tot complexe gedragingen
Bedoeling: in leven blijven en zich kunnen voortplanten
Motor gedrag zenuwstelsel
Gedrag gestuurd vanuit autonoom & perifeer zenuwstelsel
Prikkels verplaatsen zich over zenuwcellen – neuronen & vrijstelling van
neurotransmittoren
Eenvoudigste vorm gedrag: reflexboog
Prikkel gaat via afferent neuron naar ruggenmerg
o Verder geleid via efferent neuron met reactie als gevolg
Inzicht kan helpen bij ontwikkelen van medicatie voor bepaalde gedragsproblemen
Bv Clomicalm bij honden
o Tegen scheidingsangst
o Werkzame bestanddeel werkt in op CZS & blokkeert heropname serotonine en
noradrenaline
3. Wat is (toegepaste) ethologie?
Alle kennis verworven bij ethologie word gebruikt bij gedomesticeerde dieren
= biologische studie van gedrag
Nemen evolutieleer mee als achtergrond op wetenschappelijk verantwoorde manier
Testen zaken uit --> wetenschap
Bestudeert gedrag van eencelligen tot mens
Beschrijvende ethologie – moderne ethologie
Oskar Heinroth
Verzamelden gegevens over vogels en insecten in vrije natuur
Geen interesse in denkprocessen of emoties
Data over uitwendig zichtbare gedrag
Steeds nauwkeurige beschrijving van gedrag
Inventaris maken van alle gedragselementen = ethogram
o Lijst waarin opgelijste gedragingen voorkomen
Gedragingen krijgen definitie en afkorting
o Species
Ethogram van bepaalde diersoort
o Experimenteel
Gebruik tijdens experiment/onderzoek
Verschil species gaat enkel gedragingen opnemen die bruikbaar zijn voor
onderzoek
Eigen selectie!
Darwin
Fundamentele invloed op ontwikkeling van moderne ethologie
Evolutieleer
Vergelijkende ethologie
Vergelijken van gedrag doorheen evolutie bestuderen van verschillende verwante soorten
Idee krijgen over evolutie gedrag
Darwin deed dit
1
, Experimentele ethologie
Niko Tinbergen
Ontwierp experimenten waarbij hij ingreep op natuurlijke omgeving van vrijlevende dieren
o Gedrag observeren
Konrad Lorenz
Theoreticus
Geen uitgebreide experimenten
Ontwikkelde theorie over inprenting
o Deed eenvoudige observaties bij dieren die hij opkweekte
Gedrag van dieren verklaren
4 vragen van Tinbergen
1. Waardoor wordt het gedrag veroorzaakt?
o Causaliteit zoeken
o Door welke prikkels wordt gedrag veroorzaakt?
Interne of externe prikkels
2. Wat is de functie van het gedrag?
3. Hoe ontwikkelt het gedrag zich ontogenetisch (tijdens levensloop dier)
o = tijdens levensloop van individu
o Vanaf geboorte tot sterven
Bepaalde dieren ondergaan leerprocessen waardoor bepaalde gedragingen
veranderen
4. Hoe is het gedrag fylogenetisch ontstaan?
o Vanwaar komt het gedrag doorheen evolutie
Vb. verklaring fluiten/zingen
o 1. Toenemende daglengte die hormonale veranderingen teweeg brengen
o 2. Soortgenoten aantrekken om te paren
o 3. Geleerd van de ouders
o 4. Complexe zang ontstaan vanuit eenvoudigere geluiden aangezien primitieve
vogels simpele geluiden voorbrachten
Bevat geen vraag over wat dieren voelen
Cognitieve ethologie
Kijken wat dieren voelen
Toegepaste ethologie
Kennis & inzicht verworven bij observaties van wilde dieren toepassen bij gedomesticeerde
diersoorten
Dierenwelzijn & welzijnsinschatting
4. Grondleggers van de ethologie
Tinbergen
Oorzaak van gedrag achterhalen
Bezig gehouden met experimentele ethologie
Greep in in natuur met bv. neppe eieren
Werk vooral gericht op werken met sleutelprikkels
Dieren reageren met bepaald gedrag op specifieke stimulus
o Reactie past bij prikkel
Via modellenonderzoek onderzoek naar wanneer kuikens pikken
o Kuiken pikt wanneer het ouderdier jong in nest komt voeren
o Sleutelprikkel achterhalen
Rode vlek en smallere snavel geeft pikreactie
Kleur beinvloed pikfrequentie weinig
2
, Supranormale stimuli
o Overdreven prikkels die in natuur niet te vinden zijn roepen sterkere reactie op
Koekoeksjong heeft grotere bek en in algemeen groter
Scholekster heeft voorkeur op neppe, grote eieren dan eigen eieren
Konrad Lorenz
Theoreticus
Onderzoek gedaan met ganzen die hij zelf heeft uitgebroed
Ganzen hebben volgreactie op laarzen inprenting
Introductie term inprenting voor bepaalde sociale leerprocessen
Proces berust op aanw. Van sociale partners tijdens gevoelige periode
Volgreactie / volggedrag bij eenden na uitkippen
o Volgen bewegende voorwerpen na uitkippen
Normaal moeder waarop volggedrag gericht wordt
Ander voorwerp kan ook
o Gevoeligste periode: leeftijd 14-16u
Laarzen worden gezien als moederdier
Gebonden aan gevoelige periode
o Verdwijnt na bepaalde tijd
o Gevoelige tijd waar dieren gevoelig zijn aan volgreactie wat op dat bij hen is,
volgen ze
Socialisatie
o Aanpassing van gedrag via inprenting aan sociaal samenleven met soortgenoten
o Belangrijk proces
Dieren leren basis van interacties met andere
o Honden leren zo hoe ze moeten interageren met soortgenoten
Socialisatieperiode: 4de – 12de levensweek
Karl Von Frisch
Nobelprijs geneeskunde
Onderzoek bijen
Beschikken over complex communicatiesysteem
Ondervond dansen van bijen als communicatie
o Vorm van communicatie om door te geven waar goed voedsel te vinden is
o Dans geeft info over richting en afstand
o Kwispeldans: verder gelegen bloemen
o Rondedans: dicht gelegen bloemen
3
, Communicatie
1. Wat is communicatie?
Definitie
Communicatie treedt op wanneer dier reageert op signalen die uitgezonden worden door ander
dier
Informatie-overdracht van signalen + reactie hierop van ander dier
Wenkkrab
1 grote schaar
o Tijdens balts gaat die schaar op en neer bewogen worden
o Ook tijdens agonistische interacties
Ander mannetje reageerd hierop --> communicatie
Mieren
Laten geurspoor achter wnr voedsel gevonden is
o Andere mieren en dieren kunnen dit oppikken om goed voedsel ook te vinden
o Geen communicatie met dat iedereen dit kan verstaan
Eerder signaal
Pas van communicatie spreken als beide partijen er een voordeel uit halen uit reactie
= treedt op wanneer een dier reageert op de signalen die worden uitgezonden door ander dier & ze beide
hieruit voordeel kunnen halen
Mimicry
= nabootsen van vormen/gedragingen van andere soorten
Bv. zweefvlieg
Heeft = kleuren als van wesp maar is niet gevaarlijk
Verdedigingsmechanisme
Studie naar sociale communicatie bij rhesusapen
Altmann
50 signalen
Opname alle signalen die effect had op het gedrag van anderen
Hinde & Rowell
22 signalen
Enkel signalen opnemen die ontstaan met bedoeling om gedrag te beïnvloeden
o Ander dier moet erop reageren
Voorwaarden
Zender produceert signaal
Doel: in leven blijven & voortplanten
Ontvanger die signaal opvangt
Zintuigen voor nodig
Signaal
Bepaalde functie
Bijdrage fitness van zender en ontvanger
o = voortplantingssucces
Altijd verzonden in specifieke context
o Belangrijk om hiermee rekening te houden tijdens onderzoek
o Vrouwelijk/mannelijk, leeftijd, omgeving, …
Respons
Biologische betekenis voor zender en ontvanger
Doel/functies signalen
Herkenning
Tussen jonge & oude dieren
Alarm slaan
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ambervermeersch. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52928 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans