Pijnmanagement
1. Neurofysiologie van chronische pijn
1.1. Acute pijn
- Wat is pijn?
o Onaangename sensorische + emotionele ervaring
o Geassocieerd met, of geeft een idee dat het geassocieerd is, met actuele of
potentiele weefselschade
- 2 stellingen over pijn
o Pijn komt enkel voor bij een blessure of wanneer er een risico op
blessure bestaat
▪ Fout!
o Het lichaam vertelt de hersenen wanneer pijn aanwezig is
▪ = Omgekeerd, hersenen bepalen of iets als pijnlijk wordt ervaren!
▪ Pijn = Product van het brein
Nociceptie
- Transductie
o Receptor wordt gestimuleerd
o Ionen in de cel worden omgezet naar een elektrisch signaal
o Verschillende soorten van receptoren
▪ Aδ-vezels ➔ Snel (gemyeliniseerd)
▪ C-vezels ➔ Traag, hoge drempel voor activatie
- Transmissie
o Vrijgave van neurotransmitters in de synaptische spleet
▪ Bij nociceptie = Glutamaat
o Deze binden op second-order neuron receptoren (dorsale hoorn ruggenmerg)
& geven het elektrisch signaal door naar de hersenen
o Vanuit de dalende banen worden er ook inhiberende neurotransmitters vrij
gegeven in de synaptische spleet
▪ Kan ervoor zorgen dat het signaal niet wordt doorgegeven naar de
second-order neuronen (soort van competitie met glutamaat)
- Modulatie
o Afferent & efferente dalende/stijgende banen (op alle niveau’s)
▪ Zowel inhiberend als stimulerend!
- Perceptie
o Pijn vraagt actie van het lichaam
o Aandacht nodig voor pijn te kunnen voelen!
o Je kunt geen pijn hebben zonder dat je het weet!
▪ Nood aan bewustzijn voor het te weten
▪ WEL kan je schade hebben zonder het te weten
• Maar schade ≠ pijn
o Thalamus → Cortex → Corticale output
▪ Bv. Zweten, tachycardie, ↑ BP, motorische reactie, …
1
,1.2. Chronische pijn
- Mogelijke bronnen van nociceptieve input in de lumbopelvische regio:
o Intervertebrale disci
o Fascia, ligamenten & kapsel
o Botstructuren
o Facetgewrichten & sacro-iliacale gewrichten (+ Symphysis pubis)
o …
- Is er nog sprake van nociceptie bij chronische pijn? ➔ JA
o MBV correleert vaak niet met de klinisch ervaren pijn
o Nociceptie ≠ pijn & pijn ≠ nociceptie
▪ Bv. Tijdens een match trap tegen het been, maar je hebt de wedstrijd
gewonnen dus je voelt de pijn niet
• Maar stel match verloren ➔ Zeer veel pijn achteraf
▪ Bv. Fantoompijnen
• Je hebt ergens pijn, maar de bron van nociceptie is in principe
niet meer aanwezig
▪ Geen 1 op 1 relatie tussen pijn & nociceptie
Chronische pijn
- Disproportioneel & onvoorspelbaar
- Bron van nociceptie is soms niet meer aanwezig
- Lokalisatie ≠ mooi afgelijnd gebied
- Perifeer probleem evalueert naar een centraal probleem
(zorgt voor extra klachten)
o Of beide bestaan op hetzelfde moment!
- Zeer grote invloed van psychosociale factoren op
(chronische) pijn
o (Zowel klacht vermeerderend als verminderend)
- Kan zorgen voor een negatieve outcome van een bepaalde
behandeling of zelfs het feit dat deze P hiervoor resistent is
1.3. Nociceptieve pijn
- Schade van het weefsel ➔ PIJN
o Inflammatie
o Weefselschade
o Tumorgroei
➔ Distensie en/of rupturen
➔ Stimulatie + activatie van nociceptoren
- Bepaalde zaken in de periferie gaan de nociceptoren prikkelen
- Deze geven het signaal door naar de dorsale hoorn van het
ruggenmerg
o Verder doorgeven van het signaal naar de hersenen
o Indicatie van pijn!
- Neuroplasticiteit
o = Mogelijkheid van het CNS (perifeer + centraal) om het
lichaam aan te passen op herhaalde (pijnlijke) prikkels
o Kan dus optreden bij nociceptieve pijn!
2
,Perifere sensitisatie
- COX2 = Inhibitie door NSAID’s (verminderde activatie prostaglandines)
- Prostaglandines zorgen ervoor dat C-vezels gevoeliger worden
o = Normaal fenomeen!
- Klinische manifestatie (bv. Bij enkeldistorsie)
o Primaire hyperalgesie
▪ = Overgevoeligheid voor pijnprikkels
o Primaire allodynie
▪ = Overgevoeligheid voor prikkels die
normaal gezien niet-pijnlijk zijn
• Wordt hierdoor wel als pijnlijk
ervaren
- = Beschermend mechanisme
o Zorgt ervoor dat we het weefsel niet meer gaan
beschadigen & een beetje ontlasten
1.4. Neuropathische pijn
- = Pijn veroorzaakt door een laesie of ziekte van het somatosensorisch zenuwsysteem
o Zowel perifeer als centraal
- Voorbeelden:
o CVA, ruggenmergaandoeningen, MS. Diabetes, LRP, …
o Kan ook ten gevolge van neoplastische aandoeningen
▪ Bv. Borstkanker → Zenuwschade in oksel OF ten gevolge van de
bestraling + chemotherapie
- Elektrische schokken, schietende/brandende pijn, voos gevoel, …
o Gelokaliseerd in een neuro-anatomische regio
3
, - Typische vragen die we dienen te stellen bij neuropathische pijn:
o Is er evidentie voor een ziekteproces of laesie die het somatosensorisch
systeem aantast?
o Is de pijndistributie volgens een logisch neuro-anatomisch verloop?
o Zijn de karakteristieken (tekenen + symptomen) typisch voor neuropathische
pijn
- Neuropathische pijn bij LRP:
o Nood aan goede kennis van dermatomen + myotomen
o Voorbeelden:
▪ Entrapment neuropathieën
▪ Radiculitis
▪ Radiculopathieën (20-35%)
1.5. Nociplastische pijn
- Voorgaande termen → Neuroplastische pijn en/of centrale sensitisatie
- Ontstaan ten gevolge van een veranderde nociceptie
- Geen duidelijke evidentie van actuele of eventuele weefsel- of zenuwschade die
zorgt voor de activatie van de nociceptoren
- Geen evidentie van een ziekte of laesie van het somatosensorisch systeem
o Gecentraliseerde pijn → Alle vormen van NP van centrale origine? ➔ NEE
o Niet noodzakelijk een symptoom → Conditie of ziekte op zichzelf
▪ Geen onderliggende oorzaak is aanwezig (niet altijd)
o Nood aan een goede opvolging tijdens de behandeling
- Onderliggend mechanisme = Centrale sensitisatie!
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mathiasfrancken. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.