Resume
Samenvatting Metabolisme: Module 3 (deel 1 tem 6)
- Cours
- Metabolisme En Voeding
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Volledige samenvatting van module 3, les 1 tem les 6.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Module 3 deel 1 : Inleiding tot hormonen en neurotransmittersPrikkel -> receptor -> aanmaak boodschapperstof -> transport naar doelwitcel -> effect in doelwitcel
3.1 Homeostase
¨ Zenuwstelsel
Externe prikkeling van neuron -> elektrisch signaal doorheen axon -> vrijzetting NT in synaps
o Externe prikkel
o Elektrisch signaal
o Neurotransmitters
o Via axon
o Gericht op 1 doelwit
o Precies en snel
¨ Hormonaal/endocrien stelsel
Interne prikkel -> endocriene cel geeft hormoon af -> transport via bloedbaan nr andere cellen
o Interne prikkel
o Chemisch signaal
o Peptide/steroid-hormonen
o Via bloedbaan
o Gericht op meerdere doelwitcellen
o Diffuus en traag
Endocriene klieren:
- Hypothalamus/hypofyse
- Schildklier
- Pancreas
- Adrenale cortex/medulla
- Gonaden
- Spijsverteringskanaal
(overal in het lichaam zijn er endocriene cellen!)
20
,3.1.1 Uitzonderingen op opdeling in 2 systemen
• Autocriene secretie = hormoon werkt in op eigen cel (lokaal)
• Paracriene secretie = hormoon diffundeert binnen het weefsel en werkt in op naburige
cellen (lokaal)
Bv. eilandjes van Langerhans
• Neurocriene secretie = neuron maakt peptidehormoon aan dat in de bloedbaan terecht
komt en cellen vanop een afstand zal regelen
Bv. hypothalamische neuropeptiden
• Neurotransmitters kunnen uitzonderlijk gemaakt en gesecreteerd worden door
endocriene cellen
Bv. beta-cellen secreteren GABA
Bv. serotonine tijdens zwangerschap
• Gut-brain peptides = dezelfde peptidehormonen worden gebruikt in het endocrien
systeem (hormoon) als in het zenuwstelsel (neuropeptide)
3.2 Soorten hormonen en neurotransmitters
Aanmaak/secretie/werking/afbraak Soort Voorbeelden Concentratie/tijd
Zeer snel Neurotransmitters Acetylcholine Pulsatiel
(enkele seconden) Eicosanoïden Prostacycline
Snel Oligopeptidehormonen Glucagon Pulsatiel
(seconden tot minuten) Neuropeptiden TRH
Traag Polypeptidehormonen Insuline Pulsatiel
(minuten tot uren) Groeifactoren Groeihormoon
Prolactine
Zeer traag Steroïdhormonen Progesteron Constant
(uren tot dagen) Schildklierhormoon
3.2.1 Pleiotropie
= 1 type hormoon heeft meerdere effecten
¨ Voorbeeld pancreatisch insuline
Glucagon en insuline-synthese in alpha- en beta-cellen (pancreas)
-> transport naar lever (deel wordt afgebroken)
-> hormonen komen in algemene circulatie
-> effect op meerdere organen (Bv. glucose-opname in vet- en spiercellen)
21
, 3.3 Werking van water-oplosbare peptidehormonen (snel)
Peptidehormoon (vaak opgelost in bloedplasma) bindt op membraanreceptor
-> signaaltransductie leidt tot intracellulair signaal
-> modificatie van eiwitten (allosterie/fosforylering)
-> veranderde functie van eiwitten
¨ Specifieke tyrosine kinase receptoren
o Groeihormoon
o Insuline
Bindt IR -> activatie IRS
o Prolactine
Bindt PRLA -> JAK2 -> STAT
¨ Specifieke G-proteine gekoppelde receptoren
o Glucagon
o Adrenaline (epinephrine)
Activatie adenylaatcyclase -> cAMP -> PKA -> fosforylering doelwiteiwitten
3.4 Werking van water-ONoplosbare (steroïd)hormonen (traag)
Hormoon (gebonden aan plasma-eiwitten) wordt getransporteerd doorheen bloedbaan
-> diffusie door plasmamembraan van doelwitcel
-> activatie hormoon
-> binding nucleaire receptor (op response-element in promotor of enhancer)
-> veranderde transcriptie van doelwitgenen
o Bijniersteroïden
o Geslachtssteroïden
o T3 (afgeleide schildklierhormoon)
o Retinoïnezuur (afgeleide vit A)
o Calcitriol (afgeleide vit D)
3.5 Expressie van hormoonreceptoren op/in de doelwitcel
Het aantal en de type hormoonreceptoren in een cel zijn regelbaar
-> indien lage conc hormoon, dan is de affiniteit tss hormoon en receptor groot
-> hoe meer receptoren, hoe gevoeliger de cel
-> hormoonresistentie indien weinig/geen receptoren (minder/ongevoelig)
Pleiotropie: 1 hormoon kan voor verschillende responsen zorgen in verschillende cellen
-> afhankelijk van het receptor-subtype is de respons anders
¨ Voorbeeld 1: pro-opio melanocortine (POMC) systeem
-> 5 soorten receptoren MC(1-5)R
o Pigmentatie in huid
o Stijging eetlust, libido
o Productie glucocorticoïden
o Activiteit exocriene klieren stijgt, agressie, auto-immuunrespons
22
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur KN27. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52510 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans