1. INLEIDING: WAT IS RECHT?
Het recht bemoeit zich met alles wat er in de maatschappij gebeurt. De basisgedachte is streven
naar rechtvaardigheid, de behoefte aan orde en de noodzaak om waar nodig sancties op te
leggen.
Rechtshulp gaat zowel over de instellingen (legal institutions) als over de mensen (legal
professionals). Elk verhaal heeft een welzijnskant, het gaat om en met mensen.
We moeten onderscheid maken tussen materieel recht en formeel recht.
Recht(en) dwingt men af voor de rechter.
1.1 BEGRIPPEN:
A) Rechtshulp:
“Het verlenen van diensten in problemen- of conflictsituaties die met behulp van rechtsregels
en/of juridische procedures voorkomen en/of behandeld kunnen worden.”
B) Sociale rechtshulp:
“Een groep van rechtshulpverleners die zich als deskundigen willen toeleggen op
probleemsituaties die niet onmiddellijk aansluiting vinden bij de traditionele
rechtshulpverlening”.
De rechtsgebieden zijn meer betrokken op het individu, huurrecht, sociale zekerheid,
administratief recht, vreemdelingenrecht. Vooral domeinen waar er afhankelijkheid is, zijn
typisch voor sociale rechtshulp.
Bijzondere kenmerken voor sociale rechtshulp:
- Aandacht voor maatschappelijke probleemsituaties
- Aandacht voor probleemgroepen
- (Meestal) gratis hulp
- Hulpverlening is veel cliënt gerichter
- Hulpverlening maakt al dan niet deel uit van meer algemene/bredere dienstverlening
- Gericht op juridische conflictsituaties van zwakkere groepen in de samenleving
C) Materieel recht:
= Dat deel van het recht waarin de spelregels van het maatschappelijk gedrag inhoudelijk
worden bepaald. (de kern = het ordenen van de maatschappij)
1
, D) Formeel recht:
= Dat deel van het recht dat de spelregels bepaalt bij niet-naleving van het materieel
recht, (de kern = procederen).
o Betwistingen tussen burgers (verbod van eigenrichting = als iemand handelingen
verricht of maatregelen treft waarvoor normaal een rechterlijk vonnis of verlof
nodig is. Eigenrichting is onrechtmatig en soms strafbaar.)
o Opleggen van straffen
= Regelt dus conflicten naar aanleiding van de toepassing van het materieel recht.
E) Bewijsrecht:
= regels m.b.t. de wijze waarop de rechter tot zijn overtuiging kan komen.
Of: dat deel van recht waarin bepaald wordt welke partij de rechter mag geloven en wat
hij mag geloven; hij situeert zich tussen het materieel recht en het formeel recht.
2. DE GERECHTELIJKE PROCEDURE
= zonder afdwingbaarheid, bestaat recht niet! Via een procedure voor de rechtbanken en hoven
kan het recht worden afgedwongen. Er zijn ook alternatieven voor de gerechtelijke procedure.
2.1 BASISPRINCIPES VAN DE GERECHTELIJKE PROCEDURE
1) Fair trail: art. 6 EVRM: iedereen heeft recht op een eerlijk proces.
2) Redelijke termijn: de rechter is verplicht uitspraak te doen: (verbod van rechtsweigering)
en deze moet op redelijke termijn, anders is er schending van artikel 6 EVRM.
3) Openbaarheid: de rechtspraak dient in de openbaarheid te verlopen
(onderscheid tussen openbaarheid van de behandeling en openbaarheid van de uitspraak)
4) Dubbele aanleg: iedereen krijgt het recht om een zaak tweemaal voor de rechter behandeld
te zien: een eerste maal voor de rechter in eerste aanleg en opnieuw voor een rechter in
hoger beroep.
Uitzonderingen:
Vrederechter & Rechtbank van eerste Hof van assisen
politierechtbank aanleg &
ondernemingsrechtbank
Uitspraken over vorderingen Uitspraken over vorderingen Uitspraken ook geen hoger
tot en met 2.000 euro zijn tot en met 2.500 euro zijn beroep
gewezen in eerste en laatste gewezen in eerste en laatste
aanleg aanleg
2
, Wat is het hof van cassatie?
Elk vonnis dat niet meer vatbaar is voor hoger beroep, kan door 1 van de partijen aan
de controle van het Hof van Cassatie worden onderworpen
Dit is GEEN 3de aanleg.
Ze onderzoeken de zaak niet ten gronde (hoger beroep), maar ze controleren de
uitspraak van de rechter of hij het recht correct heeft toegepast en of hij de vormen
heeft nageleefd.
In strafzaken en fiscale zaken kan elke partij en elke advocaat cassatieberoep
aantekenen, in andere zaken moet men een beroep doen op een advocaat bij het Hof
van Cassatie.
Verstek en verzet:
Verstek Verzet
Als een partij niet aanwezig is, kan de rechter Verzet aantekenen gebeurt bij een
een vonnis vellen in diens afwezigheid “bij gerechtsdeurwaardersexploot.
verstek”.
Exploot:
In geval er geen hoger beroep mogelijk is, kan
deze partij verzet aantekenen. = een schriftelijk document (akte) dat wordt
opgesteld door een gerechtsdeurwaarder
= d.w.z. de zaak aan deze zelfde rechter waarin bv. staat beschreven wat de
opnieuw voorleggen, zodat deze een 2de ambtelijke handeling van de
keer over dezelfde zaak een uitspraak gerechtsdeurwaarder is geweest.
moet doen
2.2.1 INDELING VAN DE RECHTBANKEN
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Sarahjoris. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,40. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.