Resume
Samenvatting aardrijkskunde pabo
- Cours
- Établissement
- Book
Samenvatting van het boek basiskennis aardrijkskunde. Nodig voor de toelatingstoets van de PABO.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Plus de résumés pour
-
Samenvatting Basiskennis Aardrijkskunde - Basiskennis Aardrijkskunde
-
Toelatingstoets Aardrijkskunde samenvatting
-
Aardrijkskunde zaakvakken
Vendeur
S'abonner
daan_waninge
Aperçu du contenu
Samenvatting aardrijkskunde PABOHoofdstuk 1; waar gaat het over bij aardrijkskunde?
Op aarde allerlei verschijnselen die te maken hebben met landschap & mensen.
Factoren (verschijnselen staan met elkaar in verband) die gepaard gaan met landschap (bv
Nederland, de wereld of Europa):
- Bodem (gras, steen of zand)
- Klimaat (temperatuur, seizoen, etc)
- Mens (dorpen, wegen)
- Flora (natuur, planten)
- Fauna (dieren)
- Reliëf (hoogteverschil)
- Water (rivieren door bv sneeuw)
Fysische/natuurkundige aardrijkskunde; hierboven
Sociale geografie/mens-aardrijkskunde; invloed van de mens op het landschap (bevolking
& landschapsverandering door de mens).
Bevolking (veranderingen); spreiding & migratie
Bestaansmiddelen van de mens: landbouw, industrie & diensten
Hoofdstuk 2; De aarde
Zonnestelsel 9 planeten draaien om de zon
M(ars)aak V(enus)an A(arde)cht M(ercurius)eter J(upiter)apanse S(aturnus)tof U(ranus)w
N(eptunus)ieuwe P(luto)yjama
Aarde: 1/3 land, 2/3 water
7 continenten: Europa. Azië, Afrika, Noord & Zuid Amerika, Australië en Antarctica
Grote oceaan en stille oceaan; grootste oppervlakte
Zout water: alle oceanen en zeeën
Zoet water: sneeuw en (land)ijs, meren, rivieren en grondwater
Geografische coördinaten: om een bepaald punt op aarde aan te geven.
Evenaar (nullijn): verdeelt de aarde in tweeën (horizontaal): noordelijk & zuidelijk halfrond)
Breedtecirkels: lijnen parallel aan de evenaar
Lage breedte: dichtbij de evenaar, hoge breedte: dichtbij de noord/zuidpool
Meridianen: lijnen van pool tot pool (verticaal), in totaal 360 meridianen (aangeduid in
graden)
Nulmeridiaan: grens tussen westelijk en oostelijk halfrond, in Greenwich
Vanaf nulmeridiaan naar westelijk halfrond: .. graden westerlengte
Vanaf nulmeridiaan naar oostelijk halfrond: .. graden oosterlengte
Aarde is verdeeld in 24 tijdzones.
Één tijdzone = 15 lengtegraden
Zomer op noordelijk halfrond betekent winter op zuidelijk halfrond & andersom
Begin van de herfst en lente: overal op aarde is die dag even lang.
Veel planeten hebben manen.
De maan van aarde doet er 27 dagen over om de aarde heen te draaien.
Eb & vloed: wordt veroorzaakt door aantrekkingskracht van de maan, de zon en de kracht
veroorzaakt door de draaiing van de aarde. Dit gebeurt 4 keer per 24 uur.
Endogene krachten: krachten die van binnenuit op de aardkorst inwerken.
Deze krachten veroorzaken verschijnselen op aarde die voor een groot deel bepalen hoe de
aarde eruit ziet.
, Opbouw van de aarde van buiten naar binnen:
- Aardplaat
- Buitenmantel, magma (1500 graden)
- Binnenmantel (3000 graden)
- Gesmolten buitenkern (3800 graden)
- Vaste binnenkern (4300 graden)
De aardkorst drijft op de buitenmantel, de korst is opgedeeld in 6 aardkorstplaten die
bewegen. Uit elkaar, naar elkaar toe of langs elkaar, dit heet aardplaattektoniek.
Oceanische rug: magma dat door uit elkaar bewegende platen in de oceaan terecht komt
Subductie: de dunne oceaankorst schuift onder de dikkere continentkorst.
Trog: grote diepte die ontstaat door subductie
Oceaankorst komt steeds dieper onder de continentkorst, hierdoor ontstaan vulkanen met
magma & bergen.
Plooiingsgebergte: 2 continentplaten botsen tegen elkaar: bijvoorbeeld bij het
Himalayagebergte en de Alpen, 60 miljoen jaar geleden
Als laatste zijn de twee oceaanplaten die langs elkaar bewegen. Ze schuiven dan onder
elkaar door. Hierbij ontstaat ook een subductiezone met een vulkanisch gebergte,
bijvoorbeeld in Indonesië.
Aardbevingen: worden veroorzaakt door 2 langs elkaar bewegende aardplaten.
Per dag zijn er ongeveer 25.000 aardbevingen.
Zeebeving: aardbeving in zee, kan een tsunami veroorzaken.
Twee soorten vulkanen:
Kegelvulkaan: ziet eruit als een kegel, komt magma (op de oppervlakte is dat lava) uit.
Vesuvius, Etna
Stollingsgesteente: lava dat is afgekoeld.
Schildvulkanen komen vooral voor in oceanische gebieden. Magma zorgt ervoor dat het
brede en platte vulkanen zijn. Bijvoorbeeld in Hawaii.
Slenk: wegzakkend gebied tussen twee breuklijnen, bijvoorbeeld de Rijnslenk.
Horst: delen die blijven staan naast de slenk.
Exogene krachten: krachten die van buitenaf op de aardkorst inwerken.
Deze krachten veroorzaken verschijnselen op aarde die voor een groot deel bepalen hoe de
aarde eruit ziet.
Twee krachten spelen hierbij een belangrijke rol:
- Verwering
- Erosie
Verwering: gesteente op de aardkorst dat verbrokkelt of oplost. Verbrokkelen gebeurt vooral
door het weer (warm weer zet steen uit, koud weer laat het steen krimpen, daarna brokkelt
het af). Dit noemen we mechanische verwering.
Chemische verwering: het oplossen van gesteente onder invloed van chemische
processen. Hierdoor kan een grot ontstaan in kalkgesteente.
Naast de mechanische verwering kan Erosie (uitschuren) plaatsvinden.
Erosie gebeurt doordat het afgebrokkelde gesteente gaat schuren over de aardkorst.
Dit kan op 4 verschillende manieren:
- Zwaartekracht, door zwaartekracht vallen keien naar beneden en schuren zo langs
de rotsen. Hierdoor gaat er weer een stukje rots weg.
- Gletsjer, dit is een ijstong die langzaam beweegt. Omdat er zoveel ijs in een gletsjer
zit kan het door het gewicht gaan bewegen. De stenen die onder de gletsjer liggen
schuren over de bodem door dat gewicht. Hierdoor wordt na duizenden jaren een dal
uitgesleten. Ook de inhammen in de zee in Noorwegen (fjorden) zijn zo gevormd.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur daan_waninge. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
67474 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans