Onderwijs in Vlaanderen
1. De evolutie van het Vlaams onderwijs van 1830-2021.......................................................................3
1.1. 2 basisscholen in 1 straat: de geschiedenis biedt een verklaring................................................3
1.1.1. 1ste schoolstrijd (1878 – 1884)...............................................................................................3
1.1.2. Na WOII................................................................................................................................4
1.1.3. 2de schoolstrijd......................................................................................................................4
1.1.4. Schoolpact (1958 – 1959).....................................................................................................4
1.1.5. Impact van het schoolpact....................................................................................................5
1.2. Het onderwijsbeleid in de huidige tijd........................................................................................6
1.2.1. Scholen (en hun leerlingen) per net (macroniveau)..................................................................6
1.2.2. Onderwijsbevoegdheden (macroniveau)..................................................................................6
1.2.2.1. Controle en inspectie.....................................................................................................6
1.2.3. Pedagogische begeleidingsdiensten (macro/mesoniveau).......................................................7
1.2.4. Scholengemeenschappen en scholengroepen (macro/mesoniveau).......................................7
1.2.5. Netoverschrijdende en andere ‘vernieuwende’ initiatieven (macro/mesoniveau)..................7
2. Leerplannen en ontwikkelingsdoelen.................................................................................................8
2.1. Ontwikkelingsdoelen vs. eindtermen..........................................................................................8
2.1.1. Waarom geen eindtermen voor kleuters?............................................................................8
2.1.2. Controle: garantie voor het ‘minimum’................................................................................8
2.2. Leerplannen.................................................................................................................................8
2.3. Leerplan van het Katholiek onderwijs Vlaanderen......................................................................8
2.3.1. De krachtlijnen van ZILL........................................................................................................8
2.3.2. De leeruitkomst van ZILL.......................................................................................................9
2.3.3. Het ordeningskader van ZILL.................................................................................................9
2.3.4. De krachtige leeromgeving vanuit ZILL-perspectief............................................................11
2.3.4.1. Focus bepalen..............................................................................................................12
2.3.4.2. Onderwijsarrangementen............................................................................................12
3. De taken van de kleuteronderwijzer.................................................................................................13
3.1. Het beroepsprofiel.....................................................................................................................13
3.1.1. Definitie..............................................................................................................................13
3.1.2. Indeling van de 10 type functies in drie clusters.................................................................13
3.2. Basiscompetenties.....................................................................................................................14
3.2.1. Begripsomschrijving............................................................................................................14
3.2.2. Indeling in 10 functionele gehelen en 8 attitudes (beroepshoudingen).............................14
3.3. Domeinspecifieke en opleidingsspecifieke leerresultaten (DLR en OLR)...................................20
3.3.1. Begripsomschrijving............................................................................................................20
, 3.3.2. Indeling in 10 domeinspecifieke leerresultaten (DLR)........................................................21
3.3.3. Opleidingsspecifieke leerresultaten (OLR) en interculturele competenties EBAKO............22
3.4. Rechten en plichten...................................................................................................................23
3.4.1. Loopbaan............................................................................................................................23
3.4.2. Discretieplicht.....................................................................................................................23
4. Onderwijsstructuur...........................................................................................................................24
4.1. (Gewoon) basisonderwijs..........................................................................................................24
4.1.1. Kleuteronderwijs.................................................................................................................25
4.1.2. Lager onderwijs...................................................................................................................25
4.2. Buitengewoon onderwijs...........................................................................................................25
4.2.1. Opdeling in types................................................................................................................26
4.2.2. Leeftijdsvoorwaarden.........................................................................................................26
4.2.3. Verslag voor toegang tot het buitengewoon onderwijs......................................................27
4.3. Het zorgcontinuüm....................................................................................................................27
4.4. Maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (M-decreet)........................31
,1. De evolutie van het Vlaams onderwijs van 1830-2021
1.1. 2 basisscholen in 1 straat: de geschiedenis biedt een
verklaring
- Onafhankelijkheid (ontstaan) België 1830
Onafhankelijkheidsverklaring had ook grondwet met veel vrijheden ook onderwijs
Staat was niet verplicht onderwijs in te richten onderwijs werd uit handen gegeven
1830 – 1879: katholieke staatscholen= organisatie van het onderwijs is de kerk,
godsdienst verplicht op het programma, bisschoppen hadden controle, geen
overheidscontrole
Onderwijsniveau daalde sterk
- Schoolwet van minister Nothomb (1842)
Elke gemeente moet een lagere gemeenteschool hebben die gecontroleerd moest
worden door de rijksinspectie
Als er al een school was kon deze geadopteerd worden
Gemeenten zonder school richtte er een op, de rooms-katholieke kerk mocht hier
instaan voor het godsdienstonderricht en ook de controle hierop (de diocesane
inspectie)
Vrij onderwijs werd gesubsidieerd door de staat
Heel het Belgische lager onderwijs katholiek onderwijs
- Macht van de kerk moeilijk verteerbaar voor liberale partij
- In steden verzwakte het confessionele karakter (niet op het platteland)
- Liberalen winnen verkiezing (1878) 1ste schoolstrijd (godsdienstoorlog)
1.1.1.1ste schoolstrijd (1878 – 1884)
- Pierre van Humbeeck (toenmalig minister van openbaar onderwijs)
Bande godsdienst uit het programma in alle officiële scholen
Gemeenten werden verboden vrije scholen te subsidiëren
En werden verplicht minstens 1 neutrale school op te richten
- Eerste schoolstrijd
Liberalen wilden het onderwijs onkerkelijken – katholieken wilden het religieuze karakter
vrijwaren
Conflict tussen rijksonderwijs en katholiek onderwijs
Katholieken zagen eerste schoolstrijd als strijd om de ziel van het kind en tegen scholen
zonder god
- Katholieken deden beroep op artikel 24 van de grondwet (1879)
Belgisch onderwijs was vrij
Gaf hun het recht eigen onderwijs in te richten
Grote vakantie van 1879 honderden nieuwe katholieke lagere scholen
Officiële rijksscholen liepen leeg ongelukswet katholieke kerk (=elke medewerking of
deelname aan het officiële rijksonderwijs is een zonde)
- Leerlingenaantal
1879: aantal leerlingen in katholiek onderwijs 13% van de totale bevolking
1880: 61% van de totale bevolking
In ieder dorp een België een katholieke school en een gemeenteschool
- Onderwijsrust
, 1.1.2.Na WOII
- Opkomst secundair onderwijs probleem van subsidiëring (katholiek onderwijs)
Breidde sterk uit
Inkrimping aantal geestelijken
Katholiek onderwijs moest beroep doen op leken moesten betaald worden
katholieken konden dit zelf niet bekostigen
- Liberalen en socialisten:
‘Katholieke hadden luxe van eigen schoolnet en moesten dit dan ook zelf bekostigen’
Neutrale officiële onderwijs was voor iedereen en dus moest de staat dat betalen
- Katholieken:
Vinden dat met artikel 24 (grondwettelijke vrijheid van onderwijs) onderwijs financieel
mogelijk gemaakt moest worden
Vonden dat officieel onderwijs door minder leerlingen slechts een aanvullende rol had en
overbodig gemaakt kon worden
- Socialisten en liberalen eisten financiële garanties om neutrale net uit te breiden
- Verkiezingen van 1954
Christelijke volkspartij (CVP) verloor de verkiezing
Socialistisch-liberale coalitie werd gevormd
Léo Collard werd aangesteld als onderwijsminister deed een aantal correcties
1. Ontsloeg 110 katholieke leerkrachten in het officieel onderwijs om de neutraliteit te
waarborgen
2. Diende een wetsontwerp in om de subsidies van het vrij onderwijs drastisch te
verminderen
3. Wetsvoorstel om nieuwe rijksscholen op het niveau van kleuter- en lager onderwijs
op te richten (voor het eerst in Belgische geschiedenis)
- Resultaat was een ware opstand
Politieke partijen verloren greep op de situatie
Land stond in rep en roer
Tweede schoolstrijd
1.1.3.2de schoolstrijd
- Nieuw ideologisch conflict
- Strijd om middelen
Hoeveel scholen mag de staat nog oprichten
Hoe uitgebreid mogen de subsidies aan het vrij onderwijs zijn
- Verkiezingen 1958
Overwinning voor katholieken in Vlaanderen
Overwinning socialisten en liberalen in Wallonië
Nood aan onderhandeling SCHOOLPACT ontstaat
1.1.4.Schoolpact (1958 – 1959)
- Schoolpact = compromis
- Erkenning 2 soorten onderwijs (indeling op basis van inrichtende macht):
Officieel onderwijs
Vrij onderwijs
- Waarborgen door toekennen van donaties of subsidies
Gevolg: onderwijsaandeel in de rijksbegroting stijgt fors (naar 21%)
- Zorgt voor onderwijsvrede
- Inschrijving is gratis door subsidies
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lleytonlombaerts. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.