Bedrijfsrecht notities
Deel 1: algemeen recht
1. ALGEMENE INLEIDING
Wat is recht?
Gedragsregels - normen
Ordenen van het maatschappelijk leven
Regels worden opgelegd door de overheid
Recht is afdwingbaar
Recht omvat de algemene gedragsregels en normen (niet wildplassen, niet door het rood rijden)
iedereen wordt geacht de wet te kennen
Voorbeeld: Als je gaat scheiden moet je naar de rechtbank gaan je kunt niet zomaar beslissen
wanneer je trouwt en wanneer je uit elkaar gaat
De ordening van het maatschappelijk leven zorgt voor veiligheid (moordenaar in gevangenis)
Alle regels worden opgelegd door de overheid (federale overheid -> België)
Parlement bestaat uit de Kamer en Volksvertegenwoordigers die zorgen voor de normen en regels,
het parlement is deel van het wetgevend halfrond met zetels.
! Om in het parlement te geraken moet je = tot 18 jaar naar school zijn geweest en verkozen worden
Vlaams Belang heeft veel zetels in parlement (50% + 1 stem nodig om wet door te laten voeren)
-> DUS: Vlaams Belang heeft veel macht
Parlement maakt de regelementen, regering zal België besturen (1 e minister De Croo)
Vincent Van Petegem RSZ -> voetbalteam moest heel weinig RSZ betalen
-> onrechtvaardigheid aanpakken want gewone burger betaalt meer
RSZ = 13,07% gaat van brutoloon af (ziektekosten van €27 tot €4 - regering ‘legt bij’ eigenlijk van RSZ)
Regels worden nageleefd omdat er sancties zijn
Hoofdsancties:
Boetes - minnelijke schikking = in onderling overleg tussen jezelf en overheid
naar rechtbank bij argument (boete verminderen of juist vermeerderen)
Gevangenisstraf
Vrouwe Justitia
Recht wordt afgebeeld als vrouw (Vrouwe Justitia):
Blinddoek (onpartijdig zijn)
Weegschaal (afwegen van de belangen en partijen)
Zwaard (rechtspreken, de knoop doorhakken)
Sinds 1976 = vrouw mag eigen vermogen beheren
,Indelingen van het recht
Romeinen waren de eersten met een rechtssysteem (familierecht, goederenrecht, erfrecht)
Al het recht is tegenwoordig ingedeeld, we onderscheiden het privaatrecht en het publiekrecht:
Privaatrecht (burger tov burger)
Voorbeeld: - burgerlijk recht = ouders <> kinderen of echtgenoten
- ondernemingsrecht (aankopen tss bedrijf en onderneming)
Publiekrecht (burger tov overheid)
Voorbeeld: - staatsrecht (organisatie van de Belgische Staat)
- strafrecht (overheid bepaalt de straf van een persoon)
- fiscaal recht (belastingen)
Alternatieve indeling rechtsgeleerden, we onderscheiden het objectief recht en het subjectief recht:
Objectief recht = alle rechtsregels
Subjectief recht = wanneer een rechtssubject naar de rechter stapt om zijn recht op te eisen
Voorbeeld: loon opeisen wanneer niet betaald, echtscheiding regelen
De bronnen van het recht
Wetgeving sensu lato: wetgeving in de ruime zin
Recht van de Europese Unie
Voorbeeld: - Melkquota (als te veel melk wordt geproduceerd daalt de prijs te weinig inkomsten)
- Mestquota (nitriet in de grond)
Internationale verdragen = wetten die worden opgesteld tussen verschillende landen
Voorbeeld: Uitlevering van criminelen, student jaar werken in Canada
Grondwet
Vrijheden en rechten
- Vrijheid van meningsuiting
- Vrijheid van onderwijs
- Vrijheid van godsdienst
- Vrijheid van vereniging (chiro, scouts EN vakbonden vertegenwoordigen werknemers)
Vakbonden van België:
Algemeen Christelijk Vakverbond ACV
Algemeen Belgisch Vakverbond ABVV
Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België ACLVB
! Fransen: 1789 Franse revolutie
Structuur van Belgische staat
Wetgeving sensu stricto
Wetten! alle Belgen! Wetten worden gemaakt door federaal parlement
Decreten Vlaanderen, Wallonië, Duitstalig België: eigen bevoegdheden
Koninklijk Besluit alle Belgen (wet onduidelijk/gespecifieerd worden) minister + Koning ondertekent
Voorbeeld: verkeersrecht, coronamaatregelen worden aangevuld door Koninklijk Besluit
, Besluit van de gemeenschaps- en gewestregering/deelregeringen (sportwedstrijd)
Ministeriële besluiten maatregel genomen door minister alleen (prijs bloed, octrooi/patent op
uitvinding, moet maatschappij vooruit doen gaan: medicatie ! coca cola = drank)
Maximumtermijn voor octrooi: 20 jaar nagemaakte medicatie: witte producten
Rechtspraak
Uitspraken van rechters in zaken: drugscrimineel, faillissement, fiscale fraude, echtscheiding, …
Bron van recht wet moet worden toegepast ! Maar verzachtende omstandigheden (geflitst - bevalling)
Rechters zijn onafhankelijk, oordelen zonder rekening te houden met wat anderen rechters zeggen
! Uitzondering: Hof van Cassatie ! veel aanzien uitspraak door alle rechters in BE gevolgd
Voorbeeld: arbeidsongeval is alleen geldig als je de vaste route naar je werk neemt (zonder tussenstop)
! wordt veel meer vergoed dan gewoon ongeval
Rechtsleer
Rechtsgeleerden: uitspraak jurist/professor bron van recht (Michel Maus beïvloeden = onrechtstreeks)
Gewoonte
Gedragsregel omdat men het altijd zo gedaan heeft een rechtsregel is geworden
Voorbeeld: handklap van beide partijen bij verkoop van vee, diamant
2. STRUCTUREN EN INSTELLINGEN
Enkele algemene beginselen
Democratie: het volk bepaalt mee (stemmen)
Scheiding der machten: wetgevende macht (federaal parlement en deelstaten parlement),
uitvoerende macht (federale regering en deelstaten regering), rechterlijke macht (rechtbanken en
hoven) (door Fransen) vermijden dat één persoon de macht op zich neemt
Rechtsstaat: beslissingen binnen kader van de wet
Monarchie: koningshuis is erfelijk (1830: ontstaan België als buffer tss NL en FR)
Handelsmissies met koning zijn aantrekkelijk en speciaal
Federale staat: Federaal België met deelstaten
Indeling België
Gemeenschappen België: Vlaamse, Waalse en Duitstalige gemeenschappen
Gemeenschapsbevoegdheden persoonsgebonden bevoegdheden (onderwijs, invaliden, bibliotheken)
Gewesten Belgie: Vlaams, Waals, Brussels hoofdstedelijk gewest
Grondgebied gewestwegen, bosbeleid, milieubeleid
1976: Nederlandstalige gemeenschap en Vlaams gewest samenvoegen: Vlaamse gemeenschap
, Enkele politieke instellingen
Nationaal en federaal België
Federaal niveau
Wat? Algemene belangen van België: justitie, defensie, sociale zekerheid, …
Intellingen?
1. Federaal parlement
- Kamer
- Senaat
2. Koning
3. Regering: 15 ministers, staatssecretarissen
Regionaal niveau
- 3 Gemeenschappen
- 3 Gewesten
Vlaams parlement: 5 jaar, 124 leden
Vlaamse regering: 9 ministers (max.10), minister-president
Provincies en gemeenten
10 provincies
Provincieraad: 6 jaar
Deputatie: provinciegouverneur = regering op provinciaal vlak
Voert de maatregelen uit die de provincieraad invoert
Gemeenteraad is het regelgevend orgaan van de gemeenten, maakt beslissingen: neemt maatregelen
per gemeente. College van burgemeester en schepenen voert de beslissingen uit
(Papierophaling, huisvuil mensen inzetten voor ophaling)
! Om de 6 jaar zijn er gemeenteraadsverkiezingen
Wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht (uitvoering van wetten)
