Evaluatie
- Schriftelijke opdracht: zelfreflectie over jezelf als ethisch bewust ontwerper, kort
toegelicht op mondeling examen
- Mondeling examen: één vraag over een van de behandelde thema’s
H1: Filosofie, ethiek en toegepaste ethiek
Filosofie/wijsbegeerte
Levensvragen, kritisch nadenken, zin van het leven, mens en wereld, wijsheid, fundamentele
vragen zonder zekere antwoorden
- Kort antwoord: over alles
- Langer antwoord (met behulp van Plato):
- Over het ware (metafysica; wat betekent het om te zijn, bestaan)
- Over het schone (esthetica, kunstfilosofie)
- Over het goede (ethiek/moraalfilosofie)
> Eerste Westerse filosoof: Thales van Milete
I. “Alles is water”
II. De anekdote van de put: Thales wandelt en kijkt rond en valt in de put. Een
meisje heeft het zien gebeuren. De filosoof denkt dat hij slim is om naar de
wereld te kijken, maar hij valt in de put.
> Het lijkt soms alsof filosofen bezig zijn met niet-noodzakelijke dingen.
Empirisch
Onderzoeken op basis van de werkelijkheid en data (wetenschappelijke methodes)
Ethiek/moraalfilosofie
Onderdeel van filosofie, nadenken over de gemaakte beslissingen, het juiste handelen, goed
of fout, nadenken over normen en waarden
Voorbeeld: ‘There is no right way to do a wrong thing.’
> Slachthuis: doel is de aanmaak van vleesproducten
snel, (kosten)efficiënt, hygiënisch
goede arbeidsomstandigheden voor de werknemers
zo pijnloos mogelijke slachting
> Fundamentele vraag: is het doden van dieren voor vleesconsumptie
juist? Is dit moreel toelaatbaar?
Instrumentele versus morele beslissingen:
Instrumentele beslissingen: de manier waarop, neem je wanneer je al weet wat het doel is
dat je wil bereiken
Bv. ik ga een slachthuis openen, maar op welke manier ga ik dit op een gemakkelijke
manier behalen
Morele beslissingen: is het doel dat ik nastreef wel moreel, goed en fout, hangt samen met
fundamentele waarden
Moraal: de waarden die we huldigen en waar we naar handelen
Normen: de regels die het handelen binnen een groep mensen regelen; niet altijd moreel
(bv. verkeersregels)
1
, Toegepaste ethiek
Vorm van ethiek die ethische vragen die samenhangen met specifieke domeinen van de
werkelijkheid behandelen
- Bio-ethiek: nadenken over de manieren waarop we kunnen ingrijpen in het leven (bv.
abortus, euthanasie, etc.)
- Media-ethiek
- Bedrijfsethiek
- Milieu-ethiek
H2: Enkele bedreigingen voor de ethiek
Factoren die het niet mogelijk maken om een keuze te maken tussen goed en kwaad.
1. De dood van God
“God is dood! En wij hebben hem gedood!” Friedrich Nietzsche
De overtuigingskracht in religie is zo klein, dat hij dood is en wij hebben hem gedood.
> Secularisering: invloed van religie is kleiner geworden wanneer de samenleving
moderner wordt
Hoe zou de dood van God een bedreiging voor de ethiek kunnen zijn?
Samenleving waarin christelijke waarden dominant zijn > sturen morele leven
Invloed christendom daalt > fundamenten van het moraal komen op het spel te
staan?
“Als God dood is, dan is alles toegestaan.” Fjodor Dostojevski
Wanneer we niet eens zijn met deze stelling, dan kunnen we stellen dat we ‘de dood
van God’ niet zien als een bedreiging voor de ethiek.
> Invloed van religie op moraal mag niet onderschat worden
- Positief: middel om morele regels aan te leren en te funderen
- Negatief: als motivatie voor veel immorele daden
“Houden de goden van het goede omdat het goed is, of is het goede goed omdat de
goden ervan houden?” Socrates
> Socrates: morele regels zijn fundamenteel, waardoor de goden er van houden.
2. (Moreel) relativisme
Gedachte dat het niet mogelijk is om universele morele regels vast te leggen, want
de waarden gezien worden als cultureel bepaald of historisch relatief.
Voorbeeld besnijdenis vrouwen in een andere cultuur, relativist zou zeggen; “wij doen
dit niet in onze cultuur, maar wie ben ik om daar iets over te zeggen?”
Voorbeeld: “Aardbeien zijn lekker”
> Is geen feit want sommige mensen vinden het niet lekker.
> Relatieve zin: smaak van persoon
“Wij bewegen niet”
> Sommigen zeggen ja, sommigen zeggen nee.
> Relatieve zin: wat zie jij onder beweging?
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jscamille. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,59. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
