Didactiek WO
Derde kleuterklas – Beginsituatie van 1e leerjaar (DAGLIJN)
In het 3e gebruikt men volgende taalgebruik:
Actief: nu, daarvoor, daarna, straks, middag, voormiddag, namiddag, ’s morgens, ’s middags, ’s
avonds
Passief: ochtend, avond, nacht
Woordetiketten : nu
Deze begrippen brengen we aan op een daglijn.
Soms moeten kleuters dit actief gebruiken of maar passief begrijpen. Het actief en passief
gebruiken van deze schooltaal is een leerdoel. De daglijn is geen doel op zich, maar een
middel om deze leerplandoelen te realiseren.
Dit is een schoolopstap voor het 1e leerjaar
We verzamelen voortdurend informatie om te zien in hoeverre deze begrippen verworven
zijn.
Opbouw en werkwijze van de daglijn
In het 3e kleuterklas kan de daglijn er zo uitzien:
Waar ligt het verschil met de 2e kleuterklas?
- Het aantal afbeeldingen en voorstellingswijze veranderen
- Er worden tot 15 dagmomenten voorgesteld door symbolen die een gelijkenis met de
werkelijkheid tonen
- De werkwijze is wel grotendeels hetzelfde als in de 2 e kleuterklas.
Wat beelden we vooral af?
- Dagelijkse routines (kringgesprek, hoekenwerk,..)
,Hoe gaat de werkwijze?
- De afbeeldingen hangen horizontaal, van links naar rechts (schrijfrichting)
- Onder het pictogram van het hoekenwerk hangen we de activiteiten waaruit de kinderen
kunnen kiezen (bijvoorbeeld bij hoekenwerk). Deze afbeeldingen hangen verticaal, van
boven naar onder.
- Tijdens het onthaalgesprek worden de activiteiten aangekondigd. Een kleuter kiest de
passende prent en hangt die op de juiste chronologische plaats. Andere kinderen controleren
op de juistheid.
- De knijper gebruikt men als een dagmoment voorbij is (opschuiven)
Cruciale begrippen:
- Nu, daarvoor en daarna
- Enkel nu beelden we af. De kinderen gebruiken de andere 2 wel in hun actief taalgebruik.
Buiten de daglijn kunnen kinderen nu:
- Chronologisch ordenen van een verhaal, gebeurtenis,..
De dagdelen aanbrengen
Hoe doen we dit?
- De begrippen voormiddag en namiddag kunnen een verschillend kleur krijgen op de daglijn.
o Middag = een TIJDSTIP en geen dagdeel !
o Voormiddag = alles wat er op school gebeurt voor het middageten
o Namiddag = alles wat er op school gebeurt na het middageten
- De andere dagdelen (ochtend, avond, middag) worden wel of niet afgebeeld. Als ze
afgebeeld worden kunnen we dit zo doen:
Illustraties voor de ochtend
, De dagklok
Het verschil tussen een daglijn en een dagklok ligt in de voorstellingswijze:
DAGLIJN DAGKLOK
- De dagmomenten zijn lineair geordend - De dagmomenten zijn geordend rond
(van links naar rechts door de de wijzerplaat en dat benadrukt het
schrijfrichting). cyclische aspect van tijd.
- Dit illustreert het chronologische aspect
van tijd
Gebruik van beiden? Kan het inzicht bevorderen op het cyclische en chronologische aspect van tijd.
Het eerste leerjaar
Schooltaal: nu, daarvoor, daarna, later, straks, meteen, dadelijk, vroeger, middag, ochtend,
voormiddag, namiddag, avond, nacht, ’s morgens, ’s middags, ’s avonds
Woordetikketen: nu, daarvoor, daarna, middag (tijdstip), nacht, ochtend, voormiddag, namiddag,
avond, klokuren analoog en digitaal (12-uurs indeling)
Deze taal dient als een opstap voor het 2 e leerjaar
Opbouw en werkwijze van de daglijn in het 1e leerjaar
Doelen voor het 1e leerjaar:
- Naast het correct gebruik van begrippen in de tabel, leren de kinderen de indeling van de dag
in dagdelen en leren ze typische dagmomenten associëren met dagdelen.
o Een doel dat moet geëvalueerd worden
- Aanzetten van associëren van gebeurtenissen met uren
o Een doel dat niet moet geëvalueerd worden. Dit is pas voor het 2 e leerjaar en
kinderen krijgen slechts de aanzet.
De daglijn
- Opgebouwd in stijgende moeilijkheidsgraad
Start in 1e leerjaar Vanaf halverwege september Einde 1e leerjaar
- De daglijn heeft nog - Kinderen zijn vertrouwd - Een daglijn waarbij
een eenvoudige met de daglijn. gebeurtenissen,
chronologische - Vanaf nu kunnen we dagdelen en klokuren
ordening van een tweedeling maken gelinkt zijn aan elkaar.
activiteiten met voormiddag en - Tegen het einde
- Voorgesteld nog door namiddag. moeten de kinderen al
symbolen in de 3e - De afbeeldingen beter kunnen lezen en
kleuterklas veranderen, we spreken schrijven. Dus kunnen
niet meer over we hier stilletjes aan
symbolen. De nadruk de afbeeldingen
wordt steeds meer achterwege laten.
gelegd op de