Drugsfenomen partim : Van Der Laenen
I. Kader drugbeleid
Er zijn enorm veel zaken betrokken bij drugsfenomen zoals mens, middel, milieu, maatschappelijke relevantie en de reactie van
de maatschappij hierop.
Aisha Chohan 1
Samenvatting drugsfenomen 2021-2022
,Een integraal en geïntegreerd drugsbeleid is een containerbegrip.
Integraal verwijst naar allesomvattend en volledigheid. Het drugsfenomeen is multidimensioneel en vraagt juist daarom een
beleid dat werkt aan alle aspecten van het fenomeen. Deze aspecten omvatten o.a. gezondheid, economie, veiligheid,
internationaal en het sociale aspect.
Dit integraal beleid vraagt een samenwerking tussen verschillende beleidssectoren. (hulpverleners, preventie,….)
Het begrip geïntegreerd houdt direct verband met een integrale benadering. Dit begrip heeft betrekking op het integreren en
betrekken van de relevante diensten en sectoren bij deze benadering. Dit omdat samenwerking en afstemming noodzakelijk is.
à Horizontale afstemming: tussen de sectoren
à Verticale afstemming: tussen de bevoegdheidsniveaus
Deze beleidssectoren (gezondheid, welzijn, politie en justitie) situeren zich op federaal, gewestelijk- gemeenschapsniveau,
provinciaal en lokaal niveau.
Hét drugsfenomeen:
Dé druggebruiker en hét drugsprobleem bestaat niet! Drugsfenomen vraagt een Multi- dimensionele en Multi-level benadering.
Er wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen legale en illegale drugs. Dit onderscheid is belangrijk voor het juridisch kader
maar binnen andere contexten minder relevant. BV. In het kader van gezondheid is dit onderscheid niet relevant.
Aisha Chohan 2
Samenvatting drugsfenomen 2021-2022
,Het drugsfenomeen bestaat niet, maar is multilevel/ multidimensionaal fenomeen en dit heeft ook gevolgen op beleid.
Beleid wordt bepaald op nationaal, internationaal en gemeenschapsniveau. Verschillende niveaus moeten op elkaar afgestemd
worden. Nood aan een integraal en geïntegreerd drugsbeleid via stapsgewijze benadering:
1. Epidemiologie: starten vanuit (prevalentie)cijfers. Belangrijk om evoluties te zien en monitoring van beleid (effectiviteit van
beleid). En maatschappelijke veranderingen te bekijken.
2. Preventie: voorkomen dat probleem ontstaat of verergert.
Verschillende soorten preventie: structureel, persoonsgericht, naar iedereen (universeel), naar specifieke settings (selectief),
geïndiceerde preventie. Trechter van breed naar gericht tot risicogroepen.
Voornamelijk gericht naar niet-problematische gebruikers.
3. Hulpverlening:
zorg verlenen, risico’s die samengaan met gebruik beperken, mensen re-integreren in de samenleving.
Gericht naar problematische gebruikers
=uw gebruik beïnvloedt uw dagelijks leven en bepaalde zaken doen om dit gebruik mogelijk te maken (niet per se crimineel)
en risico voor eigen gezondheid en dat van anderen.
Problematisch gebruik is divers en beslaat een diverse populatie. Brede waaier van voorzieningen door diverse populatie van
laagdrempelig tot hoogdrempelig. Gaat over vroeghulp, zorgverlening, schadebeperking, nazorg, …
Niet geconcentreerd in bepaalde regio’s, maar breed gespreid. Zorg op maat!
4. Repressie:
productie en handel. Gebruikers zoveel doorverwijzen naar drughulpverlening. Georganiseerde handel en eigen gebruik
onderscheiden. Intentie van productie of handel is winstbejag = repressie.
Aanpak van bezit of handel voor eigen gebruik of eigen gebruik bekostigen = bestraffing moet ultimum remedium zijn.
Probleem in kern aanpakken en iets aan drugverslaving te doen om ander crimineel gedrag te verhelpen.
Aisha Chohan 3
Samenvatting drugsfenomen 2021-2022
, 5. Nazorg:
zoveel mogelijk schade proberen beperken en doorverwijzen naar hulpverlening.
II. Het Belgisch drugbeleid
Onderscheid legale – illegale drugs: Drugwetgeving. Kaderwet 1921: bepaalde substanties worden als illegaal beschreven.
Voor 2003 alle illegale drugs geen differentiatie.
2017: nieuwe substanties vragen geen expliciete aanpassing meer in de wet. Stoffen strafbaar o.b.v. generieke structuur.
België is lid van 3 VN-drugverdragen met prohibitie als basisidee: bezit van illegale drugs zijn verboden en het bezit moet je
strafbaar stellen, tenzij dit voor medische en/ of wetenschappelijke doeleinden is.
Verdragspartijen verplicht te voorzien in
- Strafbaarstelling bezit cannabis en andere illegale drugs
- Strafrechtelijke of administratieve reactie op bezit cannabis en andere illegale drugs
Het gebruik van illegale middelen staat in België niet in drugwet, maar bezit wel.
Casus Nederland: staat nog steeds in strafwet, maar men ziet het door de vingers.
Drugwet 24 februari 1921: drugwet gestemd.
Start van drugbeleid begin jaren 90:
Er kwam een parlementaire Werkgroep Drugs. Deze bestond uit praktijk Praktijkmensen die vanaf begin jaren 70 bezig zijn met
drugsbeleid horen, want tot dan toe niets van beleid. Werkgroep Drugs schetst stand van zaken. Werkt 2 jaar lang intensief, met
Jo Vandeurzen en B. De Ruyver als sleutelfiguren.
Men zet verschillende aanbevelingen op papier: bouwstenen tot op vandaag basis voor beleid.
Sinds de wetswijziging van 2003 wordt er voor meerderjarigen een onderscheid gemaakt tussen cannabis en andere illegale
drugs. Wanneer een meerderjarige in het bezit is van een kleine hoeveelheid cannabis voor persoonlijk gebruik, zal er - bij
vaststelling van bezit - een vereenvoudigd procesverbaal worden opgesteld.
Aisha Chohan 4
Samenvatting drugsfenomen 2021-2022
