Financiële en materiële hulpverlening
LES 1
Inleiding
Sociaal recht
- arbeidsrecht (individueel en collectief)
- sociaal zekerheidsrecht = door overheid voor werknemers/werkgevers/ambetenaren/zelfstandigen…
- welzijnsrecht (bv. Door Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap = VAPH of VDAB)
Sociale zekerheid = solidariteit
werkenden, werklozen, jong, oud, gezond, ziek, …
Verzekeringsprincipe (betalen van sociale bijdragen + voldoende gewerkt recht op sociale
uitkeringen)
Solidariteitsprincipe
- Horizontaal (bedrag niet risico gerelateerd: voor iedereen hetzelfde, niet meer bij iemand die
ziek is)
- Verticaal = inkomenssolidariteit: mensen met een hoger loon moeten meer betalen, MAAR zou
ook meer ontvangen als die ziek is
- Federaal: toelagen door overheid uit belastingontvangsten om uitgaven te kunnen dekken
3 functies
1. Bij verlies van het arbeidsinkomen (werkloosheid, pensionering, arbeidsongeschiktheid) ontvangt u
een vervangingsinkomen (voorbeeld: arbeidsongeschiktheidsuitkering, werkloosheidsuitkering)
2. Bij bepaalde 'sociale lasten' (bijkomende kosten), zoals het opvoeden van kinderen of ziektekosten,
ontvangt u een aanvulling op het inkomen = bovenop inkomen (voorbeeld: gezinsbijslag, tussenkomst
gezondheidszorgen, zorgbudgetten, integratietegemoetkoming voor personen met een handicap)
3. Als u onvrijwillig niet over een beroepsinkomen beschikt, dan ontvangt u bijstandsuitkeringen
(voorbeeld: inkomensgarantie voor ouderen (IGO), inkomensvervangende tegemoetkoming aan personen met een
handicap (IKV), leefloon)
Andere spelers in sociale bescherming:
- Extra-legale aanvullende sociale verzekering: collectief georganiseerd bv. bedrijfs- en
sectorpensioenen, hospitalisatieverzekering
- Individuele verzekering: sluit burger voor zichzelf af bv. pensioensparen, levensverzekering,
aanvullende ziekenkostenverzekering
2. Kruispuntbank en e-gouvernement
Kruispuntbank sociale zekerheid = KSZ: elektronisch netwerk dat 2000 instellingen verbindt
verbeteren van communicatie
KSZ = motor en coördinator van e-gouvernement
1
,=door de overheid toepassen van moderne communicatietechnieken in het uitvoeren van haar opdracht,
doel: administratieve lasten voor burger verminderen
(FOD SZ: personen met een handicap
RIZIV: ziekenkas)
Bescherming van gegevens
- algemene maatregelen: beroepsgeheim, verzameling bij authentieke bron, legaliteit (wat wettelijk
mag), proportionaliteit (niet verder gaan dan nodig), finaliteit (gerechtvaardigd doel)
- veiligheidsstructuur: informatieveiligheidsdienst
- gezondheidsgegevens: onder toezicht van geneesheer
eID = elektronische identiteitskaart
belangrijk voor kruispuntenbank
= bewijsmiddel van verzekerbaarheid voor derde betalerssysteem vergoeding ziekteverzekering.
Doel: vergemakkelijking identificatie, bredere toegang tot persoonsgegevens, administratieve
vereenvoudiging
Ook ziekenhuizen en apotheken voor een betalingsverbintenis
Zorgverleners en OCMW’s mogen gebruik maken van kaartgegevens
LES 2
Vervangingsuitkeringen
Bevoegdheid: werkloosheid
- Federaal: RVA (rijksdienst voor arbeidsvoorziening) uitbetaling werkloosheidsuitkering
- Vlaamse: VDAB (Vlaamse dienst voor arbeidsbemiddeling) begeleiding
Accent: verhoging arbeidsdeelname (actieve 55 plussers + andere kansengroepen)
Werkloosheidsverzekering
- Volledige werkloosheidsuitkering geen arbeidsovereenkomst
Rechten via vakbond, hulpkas
Toegangsvoorwaarden: arbeid in loondienst, WLH vergoeding in verleden, studies
(beroepsinschakelingstijd = soort wachttijd vooraleer u een inschakelingsuitkering krijgt, 12
maanden/ inschakelingsuitkering voor max 36 maanden )
<-> normaal eerst bijdragen aan systeem voor je uitkering kan krijgen = uitzondering studenten
Vergoedingsvoorwaarden:
onvrijwillig zonder arbeid en loon (!!! Ontslag gekregen)
ingeschreven bij VDAB als werkzoekende
arbeidsgeschikt
in België verblijven,
2
, controleprocedure naleven/oproeping wlh bureau/ bezoek controleur
uitzonderingen
- Tijdelijke werkloosheidsuitkering wel arbeidsovereenkomst, blijven in dienst
Rechten via werkgever
Oorzaken: overmacht, collectieve jaarlijkse vakantie (onvoldoende vakantiedagen), technische
stoornis, slecht weer, economische oorzaken, staking of lock-out
Werkloosheidsuitkering (zie p11-12)
Degressiviteitsprincipe: vermindert in tijd = mensen stimuleren om job te vinden
- Vergoedingsperiode 1: eerste jaar (3m 65%-3m 60%- 6m 60%)
- Vergoedingsperiode 2: (gezinstoestand) (60% voor een gezinshoofd, 55% voor een
alleenstaande, 40% voor een samenwonende) = max 34 maanden
- Vergoedingsperiode 3: (forfaitair bedrag is onbeperkt in duur, afh van gezinstoestand)
- Fixatie (vrijheidsbeperking) van uitkeringsbedrag: bij voltijdse beroepsopleiding (periode1-2), wlh
60 jaar, 33% arbeidsongeschikt
Bevoegdheid: ziekte-uitkering
Federaal: sociale zaken en volksgezondheid (RIZIV= rijksdienst voor ziekte en invaliditeit)
Frank van den Broecke
Ziekte-uitkering
Werknemer/zelfstandigen/uitkeringsgerechtigde werklozen (RVA) = mensen die werkloosheidsuitkering
krijgen die ziek worden werkonbekwaam wegens ziekte of ongeval
Wordt geregeld via mutualiteiten / hulpkas voor ziekte- en individualiteitsverzekering
Melding
Aangifte arbeidsongeschiktheid MET einddatum
!Tijdige aangifte
<-> anders uitkering verminderd met 10%
(gewaarborgd loon: loon door baas)
3
, Re-integratietraject
Langer dan 2 maanden ziek?
Zieken snel terug aan job helpen
1. Krijgen brief (invullen wat ze nog kunnen en wat niet)
2. Tijdig terugsturen naar ziekenfonds
3. Arts gaat brief bekijken
4. Aangepaste job vragen of traject nieuwe job via VDAB
Primaire arbeidsongeschiktheid
= Eerste jaar 60% van brutoloon (omrekening dagbedrag)
(na periode van gewaarborgd loon)
Beslissing: adviserende geneesheer (controle)
Invaliditeit
= vanaf 2de jaar
Beslissing: Geneeskundiger Raad van de Invaliditeit (GRI) van het
RIZIV = soort controle van adviserende arts
Gezinssituatie bepaalt percentage van bedrag
Inkomstenonderzoek (1.2.7.4)
+ oefeningen
EXTRA
- Na 1 jaar ziekte = invaliditeit: maandelijkse
betaling (daarvoor om de 14 dagen)
- Geen fiscale voorheffing (belastingen)
- Pensioeninhouding (3,5%) op hogere
invaliditeitsuitkeringen
- Cumulverbod met vakantiegeld vroegere
tewerkstelling (als je vakantiegeld van jaar
ervoor krijgt, krijg je even geen ziekteuitkering)
Herval na werkhervatting
Primaire arbeidsongeschiktheid: terug ziek binnen 14 dagen
Invaliditeit: terug ziek binnen 3 maanden
ziekte blijft ‘doorlopen’
4
