Dit is een samenvatting van het vak Gerechtelijke geneeskunde en criminalistiek, dat ik heb gevolgd aan de Vrije Universiteit in Brussel. Het bestaat uit samenvatting van alle lessen. Gekregen van Prof. Van Varenbergh.
Zéér interessant vak en meerkeuze examen.
Gerechtelijke geneeskunde en
criminalistiek
1.Inleiding
1.Terminologie
- Sinds eind vorige eeuw: forensische geneeskunde, voordien: “gerechtelijke geneeskunde”
- Vele termen om forensische geneeskunde te duiden (vb. forensische pathologie, forensisch
onderzoek,…)
- “Forensisch” afgeleid van Forum Romanum: verwijst naar plaats en systeem van Romeinse recht
wat toegankelijk was voor iedereen (= Basilica Julia) nu nog steeds mogelijk om rechtszaken als
publiek mee te volgen (vb. Hof van Assisen)
2.Definitie
- Forensische geneeskunde = geneeskundige specialiteit die gebruik maakt van specifieke
geneeskundige kennis en vaardigheden om deskundig advies te geven aan bevoegde gerechtelijke
instanties op gerezen rechtsvragen, van medische aard, binnen toepassing van strafrecht.
o Beoefent door artsen die geneeskunde hebben gestudeerd
o In België erkende specialiteit
o Binnen toepassing van strafrecht: deskundige aangesteld door magistraat
- In België magistraat vrije keuze: welke deskundige hij zal vorderen/aanstellen om opdracht te
vervullen en hierover advies te geven
o Wel nationaal register van deskundigen (= mensen die als deskundigen wensen op te
treden voor justitie, zullen hierin worden opgenomen, mits voldaan aan aantal criteria)
- Specifieke geneeskundige kennis en vaardigheden :
o Wordt eigen gemaakt tijdens opleiding
o MB 27 februari 2002
o Arts moet extra opleiding van minstens 5j volgen (master-na-master) en erkenning van
commissie als forensisch deskundige in gerechtelijke geneeskunde
3.Complexiteit van medisch forensisch onderzoek
- Interdisciplinair = informatie wordt ingewonnen op diverse gebieden, zoals klinische en politionele
gegevens.
- Alle gegevens moeten worden samengebracht om tot gemotiveerd eindverslag te komen
Neemt tijd in beslag om alle informatie te verzamelen/verwerken om advies te formuleren
1
,1.Opdrachten forensische geneeskunde
1.Levende personen: slachtoffers
- Bedoeling: aard, oorzaak en gevolgen van verwondingen achterhalen (vb. vechtpartij, ongeval,…)
- Medische fout = iemand is behandeld geweest door een arts waarbij er schade werd ondervonden
en is van mening dat medische fout is gebeurd.
o Klacht mogelijk bij OR met burgerlijke partijstelling
o Meestal aanstelling van college van deskundigen met wetsdokter/specialist forensische
geneeskunde, aangevuld door specialisten van materie waarover het gaat (vb.
gynaecologisch probleem gynaecologen)
- Seksueel geweld:
o Vroeger vooral taak van wetsdokter
o Heden: Zorgcentrum na Seksueel Geweld ZSG met aanwezigheid van …
Medische zorg (vb. arts, meestal gynaecoloog)
Psychische zorg (vb. psycholoog)
Sporenonderzoek (vb. verpleegkundige)
Aangifte bij politie (vb. politieambtenaar)
Opvolging op medisch/psychologisch vlak
2.Geschiktheid tot aangeven wanneer persoon in staat is om…
- Verhoord te worden
- Opgesloten te worden
- Besturen van voertuig
- Deelname aan jury van Hof van Assisen (vb. mensen met ziektebriefje controleren)
- Getuigen in proces
3.Levende personen: verdachten
- Letselbilan = wat voor letsels zijn dit. (vb. dader van messteken: letsels dieper aan pinkzijde dan
duimzijde)
- Causaliteit = verband tussen letsels en feiten.
4.Overleden personen
- Identificatie
- Tijdstip van overlijden
- Aard en oorzaak van verwondingen
- Doodsoorzaak/doodsmechanisme
- Aard van overlijden
5.Onderzoek van lijkdelen, skelet(delen)
- Volledig lichaam niet altijd aanwezig
- Zelfde zaken als bij overleden persoon
6.Varia
- Aanwezigheid bij wedersamenstelling/reconstructie :
o Verdachte en levend slachtoffer zullen tonen wat er op moment van feiten heeft
voorgedaan
o Kijken of reconstructie overeenstemt met vaststellingen forensisch onderzoek
- Getuigenis in rechtbank:
o Er kunnen bijkomende vragen worden gesteld door magistraten, advocaten, juryleden,…
2
, o Inzake Hof van Assisen: volledig mondeling rapport meedelen over vaststellingen
2.Wettelijke bronnen forensische geneeskunde
- Forensische geneeskunde wordt beoefend door artsen
- KB 10 november 1967 betreffende uitoefening van geneeskunst, verpleegkunde, paramedische
beroepen en geneeskundige commissies
- Beschikken over medisch beroepsgeheim (Art. 458 Sw.):
o Artsen hebben medisch beroepsgeheim, gerechtsdeskundige niet gebonden aan medisch
beroepsgeheim binnen grenzen van opdracht:
Enkel rapporteren aan opdrachtgever, niet aan derden (vb. pers, magistraten die
opdracht niet gegeven hebben)
Hebben spreekrecht en geen spreekplicht : recht om te spreken en om te zwijgen
o Enkele uitzonderingen na zaak Dutroux (Art. 458 bis Sw.):
Vroeger mocht behandelde arts geen gegevens meedelen aan PdK
Nu mogelijk inzake minderjarigen of kwetsbare personen mits voldaan aan
voorwaarden
- Wetgevingen:
o Inzake specialiteit van gerechtelijke geneeskunde : MB 27 februari 2002
o Inzake gerechtskosten in strafzaken (= honorarium): KB 28 december 1950
3.Aanstelling van deskundige in strafzaken
- Deskundige wordt aangesteld tijdens vooronderzoek :
o Vaak opdracht van PdK of OR, minder vaak politie :
OR inzake gerechtelijk onderzoek GO
PdK inzake opsporingsonderzoek OO
o Na afronding zaak, doorverwijzing vonnisgerecht mogelijk (vb. HvA) waar onderzoek ter
terechtzitting plaatsvindt:
Mogelijk nood aan (bijkomende) aanstelling deskundige door middel van
tussenvonnis
- OO buiten heterdaad (Art. 22 Sv.): algemeen aangenomen dat PdK advies kan inwinnen van
deskundigen
- OO in geval van heterdaad (Art. 43, 44, 44bis, 44quinquies, 44 sexies, 44septies Sv.):
o (Art. 43 Sv.): aanstelling van één/twee personen die wegens kunde/beroep bekwaam
geacht worden juridische definitie deskundige
o (Art. 44 Sv.): aanstelling van één/twee geneesheren die verslag zullen uitbrengen over
oorzaken van dood en staat van lijk lijkschouwing
4.Strafzaken procedure
1.Opdracht
- Vaak eerst telefonisch, opdracht later schriftelijk bevestigd
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur yenthemaes2. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
