CONCLUSIE: FONEEM EN MORFEEM GOED UIT ELKAAR HOUDEN!
Het verschil tussen morfeem en foneem is erg belangrijk in de taalkunde. Een
morfeem is de kleinste betekenisvolle eenheid van een taal. Een foneem is
daarentegen de kleinste spraakeenheid. Het significante verschil tussen de twee is
dat terwijl een morfeem een betekenis heeft, een foneem dat niet heeft. Het is
slechts een geluidseenheid. Het is alleen een combinatie van fonemen die een
morfeem of woord kunnen creëren dat een betekenis overbrengt.
Morfeem
Kleinste betekenisvolle element van taal, kan dus niet in een kleiner deel
gesegmenteerd worden.
Als we bv. woorden als boek, potlood, beker, gum en doos nemen dan
kunnen ze niet verder worden gesegmenteerd.
Soorten:
o Vrij morfeem: Heeft het vermogen op zichzelf te staan zonder
ondersteuning van een andere vorm.
o Gebonden morfeem: Kan niet op zichzelf staan, heeft ondersteuning
nodig van een andere vorm.
• Als je bijvoorbeeld achtervoegsels (suffixen) en voorvoegsels (prefixen)
nemen zoals ‘ly’, ‘ness’, ‘dis’, ‘re’ dan kunnen ze niet op zichzelf staan.
• Moeten worden verbonden met een andere vorm om een betekenis over
te brengen.
• Neem een woord zoals ‘ontmoedigd’, het bestaat, ook al verschijnt het
als één woord, uit drie morfemen zoals ‘dis’ ‘mood’ ‘ed’
Foneem
Dit zijn de basiseenheden van een taal.
Fonemen worden samengesteld om morfemen en woorden te maken.
Belangrijkste verschil morfeem en foneem:
o Morfeem heeft betekenis
o Foneem heeft geen enkele betekenis, het is slechts een spraakeenheid.
o Als we bv. het woord rennen nemen, dan is het een morfeem, wat
betekent dat het een betekenis overbrengt.
• Maar ‘rennen’ bestaat eigenlijk uit drie fonemen:
• / r / en / u / en / n /
Het verschil tussen twee woorden kan te wijten zijn aan een enkel
foneem!
o Vb. de woorden kat en knip
• Het is een enkel foneem dat de verandering in de twee woorden ‘a’ en ‘u’
bewerkstelligt.
• Wanneer het foneem ‘a’ wordt vervangen door ‘u’ in het woord ‘kat’,
wordt het ‘cut’, een heel ander woord.
• Er zijn zowel klinkerfonemen als medeklinkerfonemen
• Als we de woorden tab en lab nemen, is het de verandering in het
medeklinkerfoneem ‘t’ en ‘l’ die tot een verschil in betekenis leiden.
, CONCLUSIE: Fonologie!
Klanken kunnen op veel manieren van elkaar verschillen.
één klank kan zelfs op verschillende manieren kan worden uitgesproken.
Bijvoorbeeld de [i] in ‘bier’ en in ‘biet’. Deze twee verschillende uitspraken
van [i] noemen we verschillende realisaties (= verschillende manieren van
uitspreken) van het >foneem /i/.
Een foneem schrijven we tussen schuine strepen ( / i / ). Een >foneem is de
kleinste eenheid van klank die een verschil in betekenis kan maken.
Stel je voor dat je de [i] zoals die uitgesproken wordt in ‘bier’ toch in het
woord ‘biet’ zegt. Het woord zou raar klinken maar nog steeds hetzelfde
betekenen.
Stel je nu voor dat je de bilabiale stemhebbende plosief [b] uit het
woord ‘bier´ stemloos zou maken. Je krijgt dan ‘pier’ met een [p] (de [p] is
een bilabiale stemloze plosief). Dit betekent wat anders. De /b/ en de /p/, die
toch erg op elkaar lijken, zijn in het Nederlands namelijk verschillende
fonemen. De verschillende manieren van uitspraak van [i] in ‘bier’ en ‘biet
´ zijn verschillende >fonetische realisaties van de /i/. Het zijn geen
verschillende fonemen.
o De woorden ‘bier’ en ‘biet’ betekenen niet hetzelfde. Dit komt
omdat de /r/ en de /t/ fonemen zijn van het Nederlands. Deze
woorden verschillen dus één foneem van elkaar. Deze woorden
betekenen niet hetzelfde omdat fonemen verschil maken in
betekenis. Woorden die één foneem van elkaar verschillen noemen
we >minimale paren. ‘bier’ en ‘biet´ is dus een voorbeeld van een
minimaal paar. Hier volgen nog een aantal voorbeelden:
paard baard
klaar blaar
hand land
hand hond
hand Hans
bier boer
plas plat
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur MPCsamenvattingen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.