Geschiedenis Feniks
Waardoor ontstaan politieke partijen in Nederland?
Stromingen en Verzuiling
1. Sociale kwestie: de armzalige omstandigheden van arbeiders en wat daaraan
te doen?
Meer liefdadigheid/ overheidsingrijpen?
Verschil van inzicht hoe dit op te lossen maakt duidelijk dat politieke
stromingen vooral een ander inzicht hebben over de rol van de overheid.
2. De strijd om het Algemeen Kiesrecht
Vooral door de socialisten was dit strijdpunt van groot belang en nauw
verbonden met de Sociale Kwestie. Conservatieven (vleugels van zowel
liberalen als confessionelen) en Progressieven komen tegenover elkaar te
staan.
3. De Schoolstrijd
Dit ging over de financiering van het bijzonder gereformeerd en katholiek
onderwijs. De overheid financierde alleen het openbaar onderwijs. Katholieken
en strenge protestanten wilden dat de overheid ook hun scholen zouden
financieren. Hieruit ontstond ook de eerste politieke partij, de ARP. Liberalen
en socialisten stonden bij dit vraagstuk tegenover de confessionelen
(katholieken en protestanten).
Verzuiling = opdeling van de samenleving in 4 maatschappelijke groepen:
socialisten, katholieken, protestanten en liberalen die zoveel mogelijk gescheiden
van elkaar leefden.
,1. Vrijheid en democratie
Slaven die op plantages werkten, was normaal. James Madison dacht niet aan
slaven toen hij ideeën ontwikkelde over vrijheid en democratie.
Vrijheid was voor hem:
Vrijheid van kolonisten tegenover de regering
Vrijheid van godsdienst
Vrijheid van dwang van de Anglicisten, waarvan koning George III het hoofd
was
Kolonisten hadden wel enige vrijheid, omdat de macht van de Engelse koning niet
absoluut was. Het werd beperkt door het parlement en doordat het Britse rijk geen
eenheidsstaat was.
In 1765 Stamp Act. Degene die belasting betaalde, hadden ook iets te zeggen over
de bestemming van het geld en daarmee over het bestuur van het land.
‘’No taxation without representation’’ = Geen belasting zonder vertegenwoordiging
In 1766 werd de Stamp Act weer ingetrokken.
Spanningen tussen koloniën en hun kolonisator + koloniën onderling namen toe.
Een deel bleef trouw aan George III en een ander deel wilde de politieke
verhoudingen sterk wijzigen en was dus voor revolutie.
In 1776 publiceert Thomas Paine Common Sense. Paine bepleitte het gebruik van
‘’het gezonde verstand’’ bij het ontwikkelen van ideeën over bestuur en samenleving.
Net als Paine zette Madison zich in voor het onafhankelijkheidsstreven. Zijn vorm
van actief burgerschap was het meeschrijven aan de Bill of Rights voor Virginia.
Hierin stonden de burgerrechten en vormde de aanzet tot een grondwet voor de
onafhankelijkheid van Virginia. Elke grondwet moest beginnen met fundamentele
rechten van de burgers; onderling de burgers en tussen de overheid.
De grondwet van de Verenigde Staten werd geschreven door de Founding Fathers.
Het nieuwe land werd een federale staat: de macht werd verdeeld tussen de
nationale overheid en de deelstaten.
Amerika werd het voorbeeld van een moderne democratie, oftewel een
representatieve of vertegenwoordigende democratie. Burgers laten politieke
beslissingen over aan volksvertegenwoordigers. Armere mannen, vrouwen, indianen
en slaven hadden geen kiesrecht. Maar dat gaf niet volgens de Founding Fathers.
Context
Volonté générale, de volkswil. De overheid moest die volkswil in politieke besluiten
vertalen m.b.v. een echte volksvertegenwoordiging via debat. Vrijheid van
meningsuiting was hierbij noodzakelijk. In 1791 kreeg Frankrijk de eerste geschreven
grondwet in Europa:
Volksvertegenwoordiging kreeg wetgevende en koning uitvoerende macht.
Vrijheid van godsdienst, meningsuiting en drukpers werden ingevoerd.
, De staat nam de eigendommen van de adel en Kerk in beslag om zo (o.a.) hun
maatschappelijke macht te breken. Edelen vluchten uit Frankrijk. Legers van
absolute vorsten en tegenstanders van de democratie vielen Frankrijk binnen.
Hierdoor radicaliseerde de revolutie dat uitliep tot een dictatuur. Het idee van de
volkswil en hoe die door bestuurders moest worden toegepast liet de
vertegenwoordigende democratie ontsporen.
Steeds meer landen voeren een vertegenwoordigende democratie in.
Madison vond dat mensen met passief kiesrecht in elk geval bezittingen en een
redelijk inkomen moest hebben. Dat verminderde het risico op corruptie en
omkoping.
Lang niet iedereen kreeg actief kiesrecht. Het argument daarvoor was dat een
volksvertegenwoordiging er voor het hele volk zat, dus ook voor mensen die niet
mochten stemmen. Overheden moesten luisteren en aanvoelen van de volkswil.
Aanvoelen kwam in de plaats van rationeel overleg in het parlement.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Evavdtoorn. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
