,Voorwoord
Als je wil slagen …
Misschien is je eerste reactie: "Waarom zou ik mijn plannen uitschrijven? Is dat geen verloren tijd?" Helemaal niet. De praktijk leert dat
het neerschrijven van je plannen je verplicht elk facet te overdenken. Je houdt jezelf als het ware een spiegel voor. Met het Startkompas
kan je het risico beter inschatten. Dankzij het Startkompas ga je goed doordacht en beter voorbereid van start en verhoog je je
slaagkansen.
Bovendien kan het Startkompas dienen als basis voor een ondernemingsplan. Je kan hiervoor gebruik maken van de “Gids voor het opstellen van
Ook na de opstartfase blijft het Startkompas een bruikbaar instrument. Als ondernemer hou je best een vinger aan de pols en sta je
tijdig stil bij de positie van je onderneming in een voortdurend veranderende omgeving. Bij nieuwe strategische keuzes kan je het
Startkompas gebruiken voor de inschatting van de haalbaarheid.
Doe de proef …
Voor je met invullen begint, geven wij je graag wat meer uitleg over de opbouw van dit instrument.
Het Startkompas bestaat uit vijf bouwstenen in het hiernavolgende schema. In het eerste tabblad (beschrijvend luik)
vind je alle vragen die betrekking hebben op bouwsteen 1 tot en met 4. In het tweede tabblad (financieel luik) vul
je alle cijfergegevens in.
Probeer het Startkompas zo volledig en concreet mogelijk in te vullen! Zo krijg je zicht op de uiteindelijke haalbaarheid van je project.
Indien je vragen hebt bij de resultaten van het Startkompas kan je terecht bij je boekhouder of adviseur. Je bespreekt de resultaten
sowieso best met een adviseur. Hij/ zij kan je een spiegel voorhouden, de cijfers aftoetsen aan de projectbeschrijving en zo samen met
jou lacunes en eventuele tegenstrijdigheden detecteren en aanpassen.
Als je extra begeleiding wenst bij het invullen van het Startkompas en het onderzoek van de haalbaarheid van je idee, kan je als prestarter terecht
,Schema
1. Projectvoorstelling
Wat is je idee?
Beschrijf je plannen.
2. Omgevingsanalyse
Hoe zien je markt en je omgeving eruit?
Wie zijn de andere marktspelers?
3. Commercieel plan 4. Organisatieplan
Hoe commercialiseer je je idee? Hoe zal je je bedrijf concreet organiseren?
5. Financieel luik
Alle voorgaande keuzes zullen bepalend zijn voor de invulling
van je financieel luik.
Het financieel luik wordt opgesplitst in 5 onderdelen.
Investeringen
Wat zijn de geplande investeringen?
Financiering
Hoe worden de investeringen gefinancierd?
Vaste kosten
Wat zijn de jaarlijks terugkerende kosten?
Marges
Welke winstmarge blijft over om de vaste kosten te dekken?
Doodpuntomzet
Bij welke omzet is er winst noch verlies?
Interne haalbaarheid
Kan de doodpuntomzet
bereikt worden met de Niet doen
geplande investering, de Project herbekijken
financiële middelen, de
vaste kosten en de
persoonlijke
doelstellingen?
Risicograad
Externe haalbaarheid
Kan de doodpuntomzet
bereikt worden rekening
houdende met het
marktpotentieel en de Doen
marktspelers?
Definitief ondernemingsplan
uitwerken
Omzetprognose
, houdende met het
marktpotentieel en de
marktspelers?
Omzetprognose
Inhoudstafel
1. Projectvoorstelling
1.1 Persoonlijke gegevens
1.2 Administratieve gegevens van de op te richten onderneming
1.3 Basisidee
2. Omgevingsanalyse
2.1 Bespreking van de markt/sector
2.2 Klanten
2.3 Concurrenten
2.4 Leveranciers
2.5 Partners
2.6 Trends
3. Commercieel plan
3.1 Product
3.2 Prijs
3.3 Plaats
3.4 Promotie
4. Organisatieplan
4.1 Algemene organisatie
4.2 Juridische vorm
4.3 Administratieve formaliteiten
5. Financieel luik
5.1 Investeringen
5.2 Financiering
5.3 Vaste kosten
5.4 Marges
5.5 Doodpuntomzet
5.6 Haalbaarheidstoets
,Inhoudstafel
1. Projectvoorstelling
1.1 Persoonlijke gegevens
1.2 Administratieve gegevens van de op te richten onderneming
1.3 Basisidee
2. Omgevingsanalyse
2.1 Bespreking van de markt/sector
2.2 Klanten
2.3 Concurrenten
2.4 Leveranciers
2.5 Partners
2.6 Trends
3. Commercieel plan
3.1 Product
3.2 Prijs
3.3 Plaats
3.4 Promotie
4. Organisatieplan
4.1 Algemene organisatie
4.2 Juridische vorm
4.3 Administratieve formaliteiten
5. Financieel luik
5.1 Investeringen
5.2 Financiering
5.3 Vaste kosten
5.4 Marges
5.5 Doodpuntomzet
5.6 Haalbaarheidstoets
1. Projectvoorstelling
1.1 Persoonlijke gegevens
Naam + voornaam:
Straat + huisnummer:
Postcode + gemeente:
Telefoon:
GSM:
E-mail:
Digitaal profiel (LinkedIn, Facebook,…):
Startkompas: beschrijvend luik p. 5
,Studies/opleiding:
Professionele ervaring:
Gezinssituatie:
Geboortedatum:
1.2 Administratieve gegevens van de op te richten onderneming
Naam van de zaak:
Straat + huisnummer:
Postcode + gemeente:
Telefoon:
Website:
Digitaal profiel (LinkedIn, Facebook, Twitter…):
E-mail:
1.3 Basisidee
Beschrijf uitvoerig wat je van plan bent te gaan doen.
We produceren twee producten, namelijk sinaasappelsap en marmelade. Onze producten worden op authentieke en deels
ook op ambachtelijke wijze geproduceerd. We gaan tijdens het productieproces namelijk deels handmatig en deels machinaal
te werk. Het belangrijkste kenmerk van onze producten is dat ze vers zijn en geproduceerd worden via een recept op
grootmoeders wijze. Er worden namelijk geen bewaarmiddelen toegevoegd aan onze producten. We zullen onze producten
aanbieden aan handelaren, waaronder fruitwinkels en supermarkten.
Omschrijf nauwkeurig je verschillende producten en diensten met hun belangrijkste kenmerken.
Zoals reeds eerder vermeld is het belangrijkste kenmerk van onze producten dat ze vers zijn en geproduceerd worden via een
recept op grootmoeders wijze. Het belangrijkste kenmerk van ons proces is dat we het duurzaamheidsaspect integregen. Het
sinaasappelsap wordt gebotteld in glazen flessen van 50 cl en de marmelade wordt verpakt in bokalen van 450 ml. We werken
met glazen flessen en bokalen, in plaats van bijvoorbeeld plastiek of brik, omdat we op termijn graag met een systeem willen
beginnen werken waarbij de glazen flessen en bokalen terug bij ons terecht komen voor hergebruik. Dit is één van de
manieren die wij willen hanteren om ecologisch te werk te gaan. Een tweede manier die we willen hanteren om ecologisch te
werk te gaan is door een circulaire economie te simuleren. We willen namelijk de sinaasappelschillen die we zelf niet
gebruiken in het productieproces van de marmelade ter beschikking stellen voor andere bedrijven. Ons afval kan namelijk
iemand anders zijn grondstof zijn.
Waarom denk je dat je zal slagen (persoonlijke troeven, kennis, ervaring,..)?
Startkompas: beschrijvend luik p. 6
, We denken dat we zullen slagen doordat we allemaal tijdens onze studie bedrijfsmanagement KMO de nodige know-how
opgedaan hebben in verband met het opstarten en runnen van een bedrijf. Bovendien zijn de productieprocessen relatief
simpel, waardoor wij ook daarover voeldoende kennis hebben om alles soepel te laten verlopen.
Waarom denk je dat je project zal slagen (vernieuwend concept, origineel concept, "het gat in de markt",... )?
Sinaasappelsap en marmelade zijn niet nieuw op de markt, er zijn namelijk al tal van aanbieders. Het verschil tussen 'Rafkes
Oranges' en vele andere aanbieders is dat wij lokale producenten zijn die focussen op verse producten gemaakt met een
recept op grootmoeders wijze, deels ambachtelijk en deels machinaal geproduceerd. Bovendien willen wij onze focus meer
leggen op het duurzame aspect. Een combinatie van deze kenmerken maakt ons vernieuwend en zo willen we ons
differentiëren van de concurrentie.
Hoe zie je je onderneming evolueren de komende 5 jaren? (uitbreiding activiteit, personeel, …)?
Momenteel zijn we een start-up met een relatief kleine productie. De komende 5 jaren zouden we graag meer
naamsbekendheid en marktaandeel verwerven en zo ook onze productie opdrijven en ons personeelsbestand vergroten,
graag tot drie maal zo groot.
Wat houd je eventueel nog tegen om te starten (nodige opleiding, zwakke punten, financiële middelen,…)?
Het plan is om twee ondernemers zelf fulltime in het bedrijf te laten werken, zowel aan de administratie, de productie en de
distributie. De challenge is nu om een goed evenwicht te zoeken tussen deze drie hoofdtaken. Graag hadden we nog extra
personeelsleden in dienst genomen zodat de ondernemers een deel van hun vele taken aan hen kon overlaten, maar
financieel gezien wachten we hier beter nog wat mee.
Bronnen
► Ontwikkel je idee
www.flandersdc.be
► Ondernemerscompetenties
Entrespiegel is een scan waarbij je via zelfevaluatie je ondernemerscompetenties in kaart brengt. Je kan hiervoor terecht bij
Syntra.
http://www.entrespiegel.be/
http://www.syntra.be/
Ook kan je samen met een loopbaanbegeleider je ondernemerscompetenties in kaart brengen. Bestel je loopbaancheques bij
de vdab.
http://www.vdab.be/loopbaanbegeleiding
2. Omgevingsanalyse
2.1 Bespreking van de markt/sector
Geef de voornaamste kenmerken (grootte, structuur, conjunctuurgevoeligheid, toegankelijkheid voor nieuwkomers,
modegevoeligheid, seizoensgebondenheid, ...) van de markt/sector.
De markt van marmelade is relatief toegankelijk omdat er niet zo veel aanbieders zijn van dit product. Als we kijken naar de
markt van sinaasappelsap zien we dat er hier toch wel een groot aantal van concurrenten aanwezig zijn. Daarom is het dus
heel belangrijk om ons te onderscheiden van de concurrentie.
Welke evoluties en trends van de afgelopen jaren lijken zich de komende jaren meer en meer te manifesteren?
De laatste jaren is de vraag naar ambachtelijke streekproducten steeds meer gegroeid. Uit marktonderzoek blijkt dat 60% van
de Belgen niet kijkt op een euro meer of minder bij het aankopen van ambachtelijke streekproducten. De doorslaggevende
factor voor de consument is de smaak. 67% van de Belgen vindt ambachtelijke streekproducten beter van kwaliteit en smaak
dan producten van grootwarenhuizen.
Startkompas: beschrijvend luik p. 7
,Hoe ga je inspelen op deze trends?
Wij proberen op deze trend in te spelen door heel duidelijk aan te tonen aan de consument dat ook wij deels ambachtelijk te
werk gaan. Doordat we in de start-up fase zitten kunnen we nog niet veel budget aan marketing besteden. Daardoor proberen
we via onze website en social media de eigenschappen van ons product bekend te maken. Ook op het etiket plaatsen we dat
we dat onze producten deels ambachtelijk gemaakt werden.
Hoe blijf je in de toekomst op de hoogte van alle trends en ontwikkelingen (federatie, vakliteratuur, beurzen, …)?
In de toekomst zullen wij onder meer deelnemen aan beurzen in de voedingssector. Ook is goed netwerken en de juiste
contacten vinden iets waar wij op zullen inzetten om zo de laatste trends te ontdekken. Uiteraard zullen wij ook steeds
marktonderzoek blijven doen.
2.2 Klanten
Bepaal en omschrijf zo nauwkeurig mogelijk aan wie je je producten of diensten zal aanbieden.
Dit zijn je doelgroepen. Zijn je klanten particulieren, bedrijven of beiden? Vul in volgorde van belangrijkheid in (1 = meest
belangrijk).
Bespreek hun aankoopgedrag (behoeften, koopkracht, bestedingspatroon, ...). Wat kan hun aankoopgedrag beïnvloeden?
Bijvoorbeeld: interesse voor vormgeving, dienst na verkoop, gebruiksvriendelijkheid, snelheid van levering, …
Doelgroep
doelgroep: Lokale supermarkten
1
aankoopgedrag: streekproducten promoten, snelle levering
doelgroep: Lokale kruideniers
2
aankoopgedrag: streekproducten promoten, snelle levering
doelgroep: Lokale horeca
3
aankoopgedrag: streekproducten promoten, snelle levering, dienst na verkoop
doelgroep: Scholen
4
aankoopgedrag: gezonde dranken aanbieden aan de kinderen
doelgroep:
5
aankoopgedrag:
Van waar zullen je klanten komen (gemeente, provincie, land,..)? Vul dit in volgorde van belangrijkheid in (1 = meest belangrijk).
Gebied
1 Antwerpen (provincie)
2 Herenthout (plaats van vestiging)
3 Gemeentes rondom Herenthout
4
Welke informatie heb je nodig over potentiële klanten?
We moeten te weten komen of ze momenteel al sinaasappelsap en/of marmelade verkopen en zo ja, ofdat ze te tevreden zijn
de kwaliteit en service van hun leveranciers, enzoverder. Indien ze momenteel nog geen sinaasappelsap en/of marmelade
verkopen dan moeten we te weten komen of ze hierin geïnteresseerd zouden zijn.
Hoe zal je deze informatie verzamelen?
Door marktonderzoek te doen en door potentiële klanten te bevragen.
Waarvoor zal je deze info gebruiken?
Om te kijken of de tussenhandelaar eventueel bereid zou zijn om met ons in zee te gaan.
Startkompas: beschrijvend luik p. 8
,Hoe zal je de tevredenheid van je klanten meten?
Door te kijken naar de terugkerende bestellingen van de klanten, maar ook gewoon door de tevredenheid te bevragen bij hun
zodat we hierop kunnen inspelen.
Hoe zal je een klacht behandelen?
Een klacht over ontevredenheid zal heel ernstig worden behandeld. Eerst zullen we de oorzaak van de ontevredenheid
nagaan en dan zullen we bekijken hoe we dit zo snel mogelijk kunnen oplossen voor de klant. Hierna kijken we wat we
moeten aanpassen zodat dit niet meer voorvalt.
Hoe zal je de klantentrouw verhogen?
We willen de loyaliteit van de tussenhandelaren verhogen door een goede relatie op te bouwen en veel aandacht te besteden
aan communicatie, stiptheid, enzoverder. Op vlak van eindconsument willen we klantentrouw bekomen door onder meer in te
zetten op marketing en communicatie.
2.3 Concurrenten
Het is belangrijk je concurrenten goed te kennen. Je kan van hen heel wat leren en misschien zelfs met hen samenwerken. Directe
concurrenten zijn bedrijven die gelijksoortige producten aanbieden. Indirecte concurrenten zijn ondernemers doe andere producten
verkopen die in dezelfde behoeften voorzien.
Wie zijn je concurrenten? Geef een korte beschrijving (uitstraling, aanbod/assortiment, prijszetting, ligging,…) van elke concurrent.
Wat is zijn potentieel of welk aandeel in de markt heeft hij?
Concurrenten
Naam: Minute Maid
Adres: Bergensesteenweg 14241070 Anderlecht België
Beschrijving: Minute Maid is een merk van The Coca-Cola Company. Minute maid produceert geconcentreerde
1 vruchtensappen, waaronder appelsiensap.
Potentieel: Een zeer groot marktaandeel met trouwe klanten, zijn prijsbepalers
Sterkte: Groot marktaandeel, veel merkbekendheid, goede distributie en beschikbaarheid, veel kapitaal
Zwakte: Veel suikers en conserveermiddelen waardoor minder gezond
Naam: Caprisun
Adres: Coca-Cola België – Consumentendienst, Bergensesteenweg 1424, 1070 Anderlecht
Beschrijving: Ook caprisun is een merk van Coca-Cola, ze staan bekend voor hun gemakkelijke verpakkingen
2
Potentieel: Ze hebben een grote merkbekendheid met vele trouwe klanten, vooral kinderen.
Sterkte: Unieke en handige verpakking, grote naam, trouwe klanten
Zwakte: Vrij hoog suikergehalte en veel vervuiling aan hun verpakking.
Naam: Tropicana
Adres: Jozef Verschaveweg, 8380 Brugge
Beschrijving: Tropicana is een internationale producent van vruchtensappen, waaronder appelsiensap.
3
Potentieel: Ook een grote naam op de markt, heel groot klantenaandeel en tevens ook een internationale speler
Sterkte: Grote naam, groot klantenaandeel, merkbekendheid
Zwakte: Net verkocht door Pepsico dus hebben iets of wat onzekere tijden.
Naam: Materne
Adres: Allée des Cerisiers 15150 Floreffe
Beschrijving: Materne is een agrovoedingsbedrijf gespecialiseerd in fruitverwerking, dat onder meer marmelade produceert.
4
Potentieel: In België één van de grootste merken voor confituur en appelmoes, ze hebben een trouw klantenbestand
Sterkte: Groot marktaandeel, bekend, de vorm van hun glazen potten is ook heel bekend
Zwakte: Zeer veel suikers aanwezig in hun producten
Naam: Mackays
Adres: James Chalmers Rd. Arbroath, Scotland DD11 3LR Company No: SC155016
5
Startkompas: beschrijvend luik p. 9
, Beschrijving: Mackays is vooral in de UK een grote speler en daar een echte huisnaam
5
Potentieel: Ze zijn bezig aan Internationale expansie en proberen marktaandeel af te snoepen van anderen merken.
Sterkte: Groot in de UK, expansiedrang
Zwakte: Hier nog niet heel bekend.
Waarom zou de klant jouw producten/diensten aankopen en niet die van je concurrenten?
We leveren verse en kwalitatieve producten zonder bewaarmiddelen, waardoor onze producten ook gezonder zijn. Bovendien
besteden wij ook aandacht aan duurzaamheid, ook niet te vergeten.
Welke elementen maken jouw zaak en/of producten voor de klant uniek?
Er zij verschillende elementen die onze zaak en onze producten vrij uniek maken. Eerst en vooral zetten in op duurzaamheid
en willen we ook inzetten op een ciculaire economie. Daarenboven produceren wij verse producten zonder bewaarmiddelen
en dit doen wij lokaal en deels ambachtelijk.
Aan welke onderneming(en) spiegel je je en waarom?
Aan bijvoorbeeld Ritchie Cola, een merk dat een zeer moeilijke markt met grote spelers heeft weten te veroveren.
2.4 Leveranciers
Bij welke leveranciers zal je je producten of diensten aankopen? Geef een korte beschrijving (product/ dienst, betalingstermijnen,
service, imago, kwaliteit, prijs, kortingen, ligging, leveringsvoorwaarden, ...)?
Leveranciers
Naam: Groentebroer
Adres: Henriettedijk 2a, 4675 PB Sint Philipsland, Nederland
Beschrijving: Wij bestellen onze sinaasappels bij Groentebroer omdat zij snel leveren, voor 10:00 besteld dan ontvang je je
1 bestelling nog dezelfde dag. Groentebroer behoort al jarenlang tot de top 3 in de verkiezing Beste Groenteman van
Nederland. Ze garanderen 100% garatie op kwaliteit en smaak van de producten. Ook is elke bestelling boven de 75 euro
gratis qua bezorging.
Naam: Het Imkershuis Van Ongeval BVBA
Adres: Brakelsesteenweg 369/B, 9406 Ninove
2
Beschrijving: Wij kopen ons suiker aan bij Het Imkerhuis dit doen we omdat het een familiebedrijf is dat alles zelf doet. Ook is
hun prijs per kilo één van de goedkoopste prijs dat we konden vinden.
Naam: Jumbo
Adres: Teniersplaats 5, 2000 Antwerpen
Beschrijving: Voor de geleisuiker dat we nodig hebben voor onze marmelde kozen we voor Jumbo als leverancier te
3 gebruiken. Jumbo zakelijk levert boodschappen van maandag tot zaterdag van 7:00 tot 22:00. Als bedrijf kan je zelf een
levermoment kiezen dat jou het best past. Ook kan je een voor een vast levermoment kiezen dit kan maximaal 2x per week en
is aan te passen naar wekelijks, 1x per 2 weken, 1x per 3 weken of 1x per 4 weken. Jumbo moet 3dagen na de levering
betaald worden.
Naam:
4 Adres:
Beschrijving:
Naam:
5 Adres:
Beschrijving:
2.5 Partners
Startkompas: beschrijvend luik p. 10