Examenvoorbereiding
Nederlands 3
1. Spelling
1.1. De geschiedenis van ons schriftsysteem.
1.1.1. Een blik op ons schriftsysteem
1.1.1.1. Definities
- Spraak = systeem van klanken dat je gebruikt om mondeling met elkaar te
communiceren
- Schrift = systeem van grafische (afbeeldingen) tekens die je gebruikt om op een
zichtbare manier met elkaar te communiceren.
- Alfabetisch schrift = Nederlandse taal wordt vastgelegd door de afzonderlijke klanken
van een woord te noteren.
- Beeldschrift/ pictografisch schrift = taal wordt vastgelegd in afbeeldingen, dit is de
oudste manier om de taal vast te leggen
- Logografisch schrift = Elk plaatje staat voor een woord
- Syllabisch = Elk teken staat voor een lettergreep
- Foneem = spraakklank die betekenisverschil tussen klankgroepen veroorzaakt
- Grafeem = teken waarmee we een foneem weergeven
1.1.1.2. Voordelen en nadelen van het pictografisch schrift
- Voordeel
o Ingewikkelde boodschap op simpele manier vastleggen
o Weergeven van concrete dingen
- Nadeel
o Geen abstracte zaken
1.1.1.3. Voordelen en nadelen van het alfalbetisch schrift
- Nadelen alfabetisch schrift
o Lastig om foneem te herkennen
o Alfabet heeft niet genoeg tekens om elk foneem weer te geven
o De koppeling tussen grafemen en fonemen is niet eenduidig
- Voordelen alfabetisch schrift
o Beperkt aantal tekens te leren
o Nieuwe woorden zijn gemakkelijk te schrijven als je de foneem/grafeem
koppeling maakt
, 1.1.2. De geschiedenis van onze spelling
1.1.2.1. Geef de evolutie
- Middelnederlands (1150-1500)
o Geen vaste spellingsregels (fonetisch schrift)
Meerdere varianten
o Latijn was belangrijkste schrijftaal (elite)
o Interesse in volkstaal (gewone volk)
o Belangrijkste uitvinding boekdrukkunst
Nood aan standaardtaal
- Opbouw volkstaal (1500-1800)
o Spelling wordt eenvoudiger
Baseren op latijn
- 80-jarige oorlog en Val van Antwerpen (1568-1648)
o Sterk nationaal bewustzijn (Nederlands werd heilige taal)
Vraag naar regels en grammatica
- De spelling Siegenbeek (1804)
o Gebaseerd op uitspraak
o Weinig verschillende spelling
o Soortwoorden worden op dezelfde manier geschreven
- Spelling De Vries en Te Winkel (1863)
o Woordenboek der Vlaamse Nederlandsche taal (WNT)
Grootste historische woordenboek ter wereld (28 delen).
Gh ch
Ey ei
- De grote spellingstrijd (1891-1940)
o Spelling vereenvoudigen (Kollewijn)
o Aanpassingen voor onderwijs in 1934 (minister Marchant)
o Sch s
- Officiële spelling (na WOII)
o Eerste groene boekje (voorkeurspelling en toegelaten spelling)
2 keer herzien
1.1.2.2. Geef de definitie van de taalunie
- Taalunie = organisatie van vertegenwoordigers van alle landen waar Nederlands de
officiële taal is die zorgen voor al die regels
1.2. Beginselen (principes) van de Nederlandse Spelling
1.2.1. Wat is spelling
1.2.1.1. Geef de definitie van spelling
- Spelling = stelsel van afspraken waarmee je de klankvormen van een taal
systematisch vastlegt met behulp van grafische symbolen.
1.2.1.2. Waarom zijn die afspraken nodig
- Om datgene wat anderen hebben opgeschreven, te kunnen lezen.
, o Schrijven = de klankvorm schriftelijk weergeven
1.2.1.3. Hoe zetten we een klanksysteem om naar een schriftsysteem?
- Door een Fomeen aan een grafeem te koppelen
o Die klankvormen worden systematisch vastgelegd.
1.2.2. Beginselen van onze Nederlandse spelling.
1.2.2.1. Geef de definities?
- Standaarduitspraak = woord spellen met de klanken die je hoort in de
standaarduitspraak van dat woord. Hierbij wordt geen rekening gehouden met
regionale verschillen, leeftijden of specifieke kenmerken van een spreker.
- Gelijkvormigheid = woord/woorddeel zo veel mogelijk spellen op dezelfde wijze.
- Etymologie = spelling van woord wordt soms bepaald door de herkomst van dat
woord.
1.2.2.2. Geef de principes waarop het Nederlands steunt
- Standaarduitspraak/ het fonologisch principe
o Elk fomeen wordt weergegeven door een apart grafeem
o Als eerste beheersen voor te leren spellen (klankzuivere woorden)
o Problemen
Andere thuistaal
Onderscheiden van dialect en Standaardnederlands
Taalzwak/moeizame klankletterkoppeling
- Gelijkvormigheid
o Nagaan hoe een woord/woorddeel in anderen woorden klinkt
o Woorden die hetzelfde zijn gevormd hetzelfde gespeld
o Specifieke regels
Geen Z of V aan einde van een lettergreep
Geen dubbele medeklinker aan einde van het woord
Als het woord eindigt op een sisklank vervalt de -s van het volgende
achtervoegsel
o Problemen
Standaarduitspraak volgen
- Etymologie
o Soorten
De tweeklanken /ei/ en /au/
Spraakverschil vroeger
Woorden uit andere talen.
Vernederlandste woorden
Leenwoorden
Uitheemse spelling in uitdrukkingen
o Problemen
Het klankbeeld is anders dan spelling, je moet deze woorden dus
onthouden.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur fienvandenbrande. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.