Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Methodes van sociaalwetenschappelijk onderzoek..........................................................3
Observatie..........................................................................................................................................3
Zelfbeschrijvingen..............................................................................................................................3
Experiment.........................................................................................................................................4
Hoofdstuk 2: De psychologische betekenis van (on)macht....................................................................8
Wat is macht?.....................................................................................................................................8
Operant of instrumenteel leren.........................................................................................................8
Macht en gender..............................................................................................................................11
Onmacht...........................................................................................................................................11
Metingen van macht........................................................................................................................12
Power poses.....................................................................................................................................13
Hoofdstuk 3: Sociale invloed................................................................................................................14
Sociale facilitatie en inhibitie............................................................................................................14
Asch en de meerderheidsinvloed.....................................................................................................18
Milgram studies – achtergrond........................................................................................................21
Milgram studies – basisparadigma en vooronderzoeken.................................................................21
Milgram studies – de ‘officiële’ Milgramstudies...............................................................................22
Milgram studies – de ‘verdwenen’ Milgramstudies.........................................................................25
Milgram studies – andere ethische vragen.......................................................................................25
Theoretische verklaringen................................................................................................................26
Hoofdstuk 4: Attitudes.........................................................................................................................28
Wat zijn attitudes?...........................................................................................................................28
Metingen van attitudes....................................................................................................................28
De vorming van attitudes.................................................................................................................29
Cognitieve dissonantietheorie..........................................................................................................33
Hoofdstuk 5: Stereotypes.....................................................................................................................35
Wat zijn stereotypes?.......................................................................................................................35
De vorming van stereotypes.............................................................................................................36
Metingen van stereotypes................................................................................................................36
Gevolgen van stereotypes................................................................................................................37
Waarom stereotypes zichzelf in stand houden................................................................................41
Wanneer veranderen stereotypes?..................................................................................................43
Hoofdstuk 6: Agressie...........................................................................................................................45
Wat is agressie?................................................................................................................................45
Hoe meten we agressie?..................................................................................................................46
1
, Theoretische visies...........................................................................................................................48
Hoofdstuk 7: Altruïstisch gedrag..........................................................................................................59
Wat is altruïstisch gedrag?...............................................................................................................59
Onderzoek over perceptie altruïstisch gedrag..................................................................................59
Waarom helpen mensen?................................................................................................................60
Hoofdstuk 8: Sociale vergelijking..........................................................................................................67
Theorie van sociale vergelijking........................................................................................................67
Bedenkingen en toetsing theorie.....................................................................................................68
2
,Hoofdstuk 1: Methodes van sociaalwetenschappelijk
onderzoek
Observatie
Aard
• Overt of archiefmateriaal
Voordelen
• Ecologische validiteit (= de mate waarin het onderzoek conclusies toelaat over het
‘natuurlijk voorkomende gedrag van mensen zoals in ‘het echte leven’) gegarandeerd
• Ethisch en praktisch: geen ingreep realiteit
Nadelen
• Interessant gedrag is zeldzaam
• Niet alle gewenste vergelijkingen mogelijk
• Niet altijd ideale meting alle concepten
• Wie observeert? > gevoelig voor bias (voorbeeld actor-observator bias)
• Geen causale conclusies mogelijk, alleen correlationele verbanden (schijncorrelaties mogelijk
> confound variabele)
Zelfbeschrijvingen
Voordelen
• Kan over elk gedrag/mechanisme
• Dataverzameling weinig arbeidsintensief + eenvoudig
Voorwaarden valide beschrijving
1. Ondervraagde moet gedrag of reden waarom hij het gedrag vertoond kunnen
beschrijven Niet aan voldaan indien…
• Retrospectieve vragen en ondervraagde zich gedrag/context/factoren die invloed hadden
niet goed kan herinneren
• Vragen gedragingen betre 昀昀 en waar ondervraagde zich niet van bewust was
2. Ondervraagde moet de gelegenheid krijgen om dat gedrag te beschrijven
Niet aan voldaan indien…
• Vraagstelling onvoldoende ruimte biedt om eigen gedrag/factoren die een rol
hebben gespeeld te beschrijven
3. Ondervraagde moet het gedrag willen
beschrijven Niet aan voldaan indien…
• Sociale wenselijkheid zich er in mengt
Voorbeeld: morele waardes
3
, • Welke waarden en normen koesteren mensen? Welke prioriteit daarbinnen?
• Allerlei waardenvragenlijsten
• Vaststelling: centraal in menselijke interactie
o Anderen geen schade berokkenen
o Anderen in nood helpen
• Trolleydilemma: 1 leven of 5? > probleem: ecologische validiteit is laag
Aannames bij vragenlijst/interviews
Veronderstelling Probleem
We weten wat we doen Aandacht & geheugen (retrospectieve
vragen)
Waarom Aandacht & geheugen (retrospectieve
vragen)
We willen dat meedelen Sociale wenselijkheid
Vraag geeft daar gelegenheid toe Antwoordopties geschikt?
Studie Feldman-Hall, Mobbs, Evans, Hiscox, Navrady & Dalgleish (2012)
• Eigenbelang (financieel) versus een ander (lichamelijke integriteit)
• Assumptie gebaseerd op normen in maatschappij: geld geven om lijden van anderen te
verzachten
• 2 condities: werkelijk doorlopen of hypothetisch
• Deelnemer: 20 pond – Ander: 20 elektrische schokken
• Volle pond afgeven: geen schok
• Een fractie; significante verlichting intensiteit
Hypothetisch Werkelijk
< 2 pond behouden >12 pond behouden
Kleine proportie die deel houd Iedereen behield een deel v/h bedrag
9/10 zeiden alles te geven
Maar…
• Wil niet zeggen dat zelfbeschrijvingen niet heel waardevol kunnen zijn
• Bv. Als eerste indicatie of zijn hypothese waarom bepaald gedrag plaatsvind stand houdt
• Soms is het juist de beschrijving waar onderzoekers in geïnteresseerd zijn
• Minder gevoelig voor ‘foutieve’ conclusies: gedrag waar geen sterke sociale normen
over bestaan
Denken als sociaalpsycholoog
Studie Kahneman Krueger, Schkade, Schwarz & Stone (2004) over liefst dag doorbrengen met
vrienden en familie
• Event sampling
• Day reconstruction method
Experiment
Belangrijke aspecten
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ChimeneKlasen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.