Resume
Samenvatting partim epidemiologie
- Établissement
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van partim epidemiologie van biostatistiek. De afbeeldingen zijn afkomstig van de slides van de prof.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
2021-2022SAMENVATTING EPIDEMIOLOGIE
1041FBDBMW
CÉLINE DE MUNTER
, 1
DISCLAIMER
De informatie in deze samenvatting is afkomstig van mijn collegeaantekeningen en de informatie uit de PowerPoint-slides van
prof. Fransen, alsook de afbeeldingen.
Samenvatting epidemiologie 2021-2022 Céline De Munter
, 2
INHOUD
HOOFDSTUK 1: INLEIDING .................................................................................................................................................................. 4
Algemeen ........................................................................................................................................................................................ 4
Verschillende componenten van de definitie ............................................................................................................................. 4
Subdomeinen in de epidemiologie ................................................................................................................................................. 4
Beschrijvende epidemiologie ...................................................................................................................................................... 4
Analytische epidemiologie .......................................................................................................................................................... 4
HOOFDSTUK 2: FREQUENTIEMATEN .................................................................................................................................................. 5
Ziektefrequentie ............................................................................................................................................................................. 5
Algemeen .................................................................................................................................................................................... 5
Prevalentie .................................................................................................................................................................................. 5
Incidentie .................................................................................................................................................................................... 5
Mortaliteit ................................................................................................................................................................................... 6
HOOFDSTUK 3: SOORTEN EPIDEMIOLOGISCHE STUDIES.................................................................................................................... 7
Blootstelling of exposure ................................................................................................................................................................ 7
2 soorten studies ............................................................................................................................................................................ 7
Experimentele studies ................................................................................................................................................................ 7
Observationele studies ............................................................................................................................................................... 7
Hoofdstuk 4: Associatiematen .......................................................................................................................................................... 10
Associatiestudies........................................................................................................................................................................... 10
Relatief risico ................................................................................................................................................................................ 10
Rate ratio .................................................................................................................................................................................. 10
Odds ratio ................................................................................................................................................................................. 10
Odds ratio en relatief risico....................................................................................................................................................... 11
Attributief risico in blootgestelden ............................................................................................................................................... 11
Algemeen .................................................................................................................................................................................. 11
Interpretatie .............................................................................................................................................................................. 11
Voorbeeld ................................................................................................................................................................................. 11
Vaccinatie efficiëntie ..................................................................................................................................................................... 11
Algemeen .................................................................................................................................................................................. 11
Voorbeeld ................................................................................................................................................................................. 12
Attributief risico in populatie ........................................................................................................................................................ 12
Algemeen .................................................................................................................................................................................. 12
Interpretatie .............................................................................................................................................................................. 12
HOOFDSTUK 5: DIAGNOSTISCHE TESTEN ......................................................................................................................................... 13
Inleiding ........................................................................................................................................................................................ 13
Hoe goed is een test? .................................................................................................................................................................... 13
Voorbeeld ..................................................................................................................................................................................... 13
Waarde van een test ..................................................................................................................................................................... 13
Samenvatting epidemiologie 2021-2022 Céline De Munter
, 3
Algemeen .................................................................................................................................................................................. 13
Voorbeeld ................................................................................................................................................................................. 14
Cut-off punt................................................................................................................................................................................... 14
Algemeen .................................................................................................................................................................................. 14
Sensitief of specifiek? ............................................................................................................................................................... 14
ROC curve...................................................................................................................................................................................... 14
Algemeen .................................................................................................................................................................................. 14
AUC (= Area Under Curve) ........................................................................................................................................................ 14
Predictieve waarde ....................................................................................................................................................................... 14
Algemeen .................................................................................................................................................................................. 14
Prevalentie en PPV/NPV ........................................................................................................................................................... 15
LR (= Likelihood Ratio) .............................................................................................................................................................. 15
HOOFDSTUK 6: PRECISIE, VALIDITEIT, BIAS EN CONFOUNDING ....................................................................................................... 16
Kadering ........................................................................................................................................................................................ 16
Definities ....................................................................................................................................................................................... 16
Precisie en betrouwbaarheid ........................................................................................................................................................ 16
Algemeen overzicht .................................................................................................................................................................. 16
Herhaalbaarheid (voor continue variabelen) ............................................................................................................................ 17
Reproduceerbaarheid (voor categorische variabelen) ............................................................................................................. 18
Validiteit ........................................................................................................................................................................................ 19
2 soorten ................................................................................................................................................................................... 19
Bias of vertekening ................................................................................................................................................................... 19
Matching ................................................................................................................................................................................... 21
Corrigeren in de analyse ............................................................................................................................................................... 21
Gestratifieerde analyse ............................................................................................................................................................. 21
Samenvatting epidemiologie 2021-2022 Céline De Munter
, 4
HOOFDSTUK 1: INLEIDING
ALGEMEEN
▪ Definitie epidemiologie
o = studie van frequentie van ziekten i/e populatie + determinanten v/d frequentie om de
gezondheid/economisch rendement v/d populatie te verbeteren
VERSCHILLENDE COMPON ENTEN VAN DE DEFINITIE
▪ Frequentie
o Hoe komt de ziekte voor?
o Zit er een patroon in?
o Is er een verband tussen aantal zieken en populatie?
o Is dat verschillend qua tijd/plaats/sociaaleconomisch?
▪ Populatie
o GEEN individu!
o Er wordt gekeken naar collectieve welzijn van populatie
o Interventie → aantal zieken in de populatie te doen dalen
o Diagnose → oorzaken van verhoogde frequentie achterhalen in de populatie
▪ Determinanten van de frequentie
o Is niet noodzakelijk de oorzaak van de ziekte
o = risicofactoren die ervoor zorgen dat de frequentie gaat toenemen/gaat zorgen voor verschillen in
de populaties
o Oorzaak hoeft dus niet noodzakelijk gekend te zijn
▪ Gezondheid/economisch rendement van de populatie
o = volksgezondheidwetenschap
o DGK → extra economisch aspect (is economische sector)
▪ Studie
o = wetenschap
o Heeft raakpunten met andere wetenschappen (bv. statistiek/biologie/DGK/economie)
SUBDOMEINEN IN DE EPIDEMIOLOGIE
BESCHRIJVENDE EPIDEMIOLOGIE
▪ Zoeken naar frequenties van zaken
▪ Zoeken naar patronen in tijd, plaats, bevolkingsgroep
▪ Analoog aan beschrijvende statistiek
ANALYTISCHE EPIDEMIOLOGIE
▪ = hypothesetesten
▪ Vergelijken met controlegroep
▪ Kijken of er associaties zijn tussen blootstelling aan ziekte en ziektestatus zelf
Samenvatting epidemiologie 2021-2022 Céline De Munter
, 5
HOOFDSTUK 2: FREQUENTIEMATEN
Getalvoorbeelden in de nota’s kunnen op het examen voorkomen!
ZIEKTEFREQUENTIE
ALGEMEEN
▪ Onderzoek start altijd vanuit onderzoeksvraag
o Voorbeelden: zie slide 3
▪ Wordt meestal uitgedrukt als een verhouding 𝑎𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛𝑒𝑛 𝑚𝑒𝑡 𝑒𝑒𝑛 𝑏𝑒𝑝𝑎𝑎𝑙𝑑 𝑘𝑒𝑛𝑚𝑒𝑟𝑘
=
▪ 3 groepen/soorten ℎ𝑒𝑡 𝑡𝑜𝑡𝑎𝑎𝑙 𝑎𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛𝑒𝑛
o Proportie
▪ Heeft teller/noemer Vergelijking 1: formule voor proportie
▪ Kenmerk → teller is deel van de noemer
o Ratio
▪ Verhouding tussen 2 categorieën (teller is geen deel van de noemer)
o Rate
▪ Tijd staat in de noemer
ℎ𝑜𝑒 𝑣𝑎𝑎𝑘 𝑘𝑜𝑚𝑡 𝑖𝑒𝑡𝑠 𝑣𝑜𝑜𝑟
▪ = frequentie binnen een bepaalde tijdsperiode =
𝑏𝑖𝑛𝑛𝑒𝑛 𝑒𝑒𝑛 𝑏𝑒𝑝𝑎𝑎𝑙𝑑𝑒 𝑡𝑖𝑗𝑑
▪ Voorbeeld: covid
o Proportie voor covid = 2/120 (is een prevalentie)
Vergelijking 2: formule voor rate
o Ratio voor covid en gezond = 2/118
Covid Geen covid Totaal
2 118 120
PREVALENTIE
▪ = proportie van personen met bepaalde ziekte op ene bepaald tijdspunt
▪ Men stelt zich niet de vraag wanneer de ziekte begonnen is
▪ = combinatie van nieuwe gevallen en bestaande gevallen 𝑡𝑜𝑡𝑎𝑎𝑙 𝑎𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑧𝑖𝑒𝑘𝑡𝑒𝑔𝑒𝑣𝑎𝑙𝑙𝑒𝑛
= ∙ 10𝑛
𝑡𝑜𝑡𝑎𝑎𝑙 𝑎𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛𝑒𝑛 𝑖𝑛 𝑑𝑒 𝑝𝑜𝑝𝑢𝑙𝑎𝑡𝑖𝑒
o Langdurige ziektes → heel hoge prevalentie
o Kortdurige ziektes → heel lage prevalentie
Vergelijking 3: formule voor prevalentie
▪ Point prevalence = prevalentie op 1 tijdspunt
▪ Period prevalence = prevalentie over een bepaalde periode
▪ Voorbeeld: appendix operaties
Voor 2011 2011-2021 Nooit Totaal
2 3 116 121
INCIDENTIE
▪ = aantal nieuwe ziektegevallen binnen een bepaalde tijdsperiode in een populatie
▪ 2 soorten weergaves
o Proportie → cumulatieve incidentie
o Rate → incidentiecijfer (= aantal nieuwe gevallen/persoon/jaar)
INCIDENTIEPROPORTIE OF CUMULATIEVE INCIDENTIE
▪ Voorbeeld appendix:
o Incidentieproportie = 3/119 𝑎𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑛𝑖𝑒𝑢𝑤𝑒 𝑧𝑖𝑒𝑘𝑡𝑒𝑔𝑒𝑣𝑎𝑙𝑙𝑒𝑛 𝑏𝑖𝑛𝑛𝑒𝑛 𝑒𝑒𝑛 𝑡𝑖𝑗𝑑𝑠𝑖𝑛𝑡𝑒𝑟𝑣𝑎𝑙
= ∙ 10𝑛
▪ Oude ziektegevallen moet je 𝑎𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑔𝑒𝑧𝑜𝑛𝑑𝑒𝑛 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛𝑒𝑛 𝑏𝑖𝑗 ℎ𝑒𝑡 𝑏𝑒𝑔𝑖𝑛 𝑣𝑎𝑛 ℎ𝑒𝑡 𝑖𝑛𝑡𝑒𝑟𝑣𝑎𝑙
aftrekken van het totaal aantal
personen Vergelijking 4: formule voor de cumulatieve incidentie
Samenvatting epidemiologie 2021-2022 Céline De Munter
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur celineafroditidemunter. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
56326 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans