Samenvatting – Theorieën van Internationale Betrekkingen
Bueno de Mesquita, Evaluating Arguments about International
Politics pp. 51- 81
WAT IS EEN THEORIE?
Theorieën zijn verklaringen over de verwachte relaties tussen variabelen.
Een variabele
= een kenmerk, gebeurtenis, idee... dat meer dan één waarde kan aannemen.
- De afhankelijke variabele is iets dat we hopen te verklaren.
- Onafhankelijke variabele is iets waarvan wij denken dat het ons een gehele of gedeeltelijke verklaring
geeft van de verschillende waarden die de afhankelijke variabele aanneemt.
Hypothesen - voorspellingen
= De empirische implicaties getrokken uit de theorie logische verbindingen tussen variabelen.
- Het testen van de verklaring van een theorie.
HET CONSTRUEREN VAN THEORIEËN
Neorealisme
- Neorealistische theoretici willen verklaren wanneer de staten in de wereld en de betrekkingen tussen
hen stabiel zijn en wanneer niet.
- Zij gaan ervan uit dat staten unitaire actoren zijn zonder enige interne binnenlandse verdeeldheid van
facties.
- Staten zijn unitaire actoren die er de voorkeur aan geven zich te richten op de organisatorische
opdracht van specifieke bureaucratieën en hun leiders.
Veronderstellingen = beschrijven de reeks voorwaarden waaronder de voorspellingen van de theorie naar
verwachting zullen gelden.
BEOORDEELTHEORIEËN
→ Logische waarheid of onwaarheid.
Confronteer die realiteiten met logica en bewijs, zodat we kunnen nadenken over hoe we de wereld kunnen
verbeteren zonder de wetten van de natuur te overtreden.
HET BELANG VAN LOGISCHE CONSISTENTIE
Aannames spreken elkaar tegen?
- Interne inconsistenties betekent dat ten minste een deel van de theorie op logische gronden onjuist is.
- Erop aandringen dat veronderstellingen duidelijk en expliciet worden vermeld.
MORGENTHAU - THEORIE VAN HET REALISME
Gericht op macht als de essentiële determinant van hoe naties zich tot elkaar verhouden. Zijn theorie had
fundamentele tegenstrijdigheden → maakt het moeilijk te achterhalen wat hij betoogt.
Theorie van het realisme:
Over een wereld waarin elke natie zoveel mogelijk macht wil krijgen. Elke natie wil zo graag macht dat ze streeft
naar het verwerven van meer en meer macht tegen elke prijs.
Twee soorten naties in de wereld
- Status quo machten - die tevreden zijn met wat ze hebben en dus niet streven naar uitbreiding van
hun macht.
- Imperialistische machten - die ontevreden zijn met de hoeveelheid macht die ze hebben en dus
proberen meer te krijgen.
1
,Probleem → handelingen van een toestand moeten in overeenstemming zijn met een andere voorwaarde in de
theorie.
- Het gedrag ervan wordt helemaal niet door de theorie voorspeld.
- De theorie van het realisme geeft geen uitsluitsel over wie wel en wie niet een status quo of een
imperialistische mogendheid is.
- Theorie biedt geen houvast.
Het logische dilemma dat Morgenthau creëerde is gemakkelijk te corrigeren - ga ervan uit dat de wereld uit
twee soorten staten bestaat.
- Als twee imperialistische staten tegenover elkaar staan, zal elk van hen proberen de macht van de
ander over te nemen, koste wat het kost. Ze zullen vechten tot een van hen geen macht meer heeft,
en niet langer als soevereine staat zal bestaan.
- Als twee status quo staten tegenover elkaar komen te staan, zullen zij niet vechten, ongeacht het
verschil in hun macht, omdat elke strijd potentiële kosten met zich meebrengt.
- Indien een imperialistische staat en een status-quo staat tegenover elkaar komen te staan, zal de
imperialistische staat bereid zijn te vechten, terwijl de status-quo staat voor een dilemma. Ofwel moet
hij vrijwillig macht afstaan aan de imperialistische staat, ofwel moet hij vechten om te beschermen wat
hij heeft. De status-quo-staat zal de optie met de laagste verwachte kosten kiezen.
De theorie is logisch verantwoord, maar empirisch niet interessant.
Het is moeilijk te suggereren dat de wereld gereduceerd is tot één enkele monolithische imperiale macht of tot
een wereldwijde verzameling van vredelievende status quo machten.
WAARHEID EN ONWAARHEID IN VERONDERSTELLINGEN
Een echte theorie is een theorie waarin de voorspellingen logisch volgen uit de veronderstellingen.
Als de voorspellingen niet volgen uit de aannames, dan kunnen we zeggen dat de theorie vals is. Een theorie met
tegenstrijdigheden erin, is vals.
De verzameling is nuttig als de veronderstellingen leiden tot verklaringen en voorspellingen die stroken met de
werkelijkheid.
- Als mensen zeggen dat veronderstellingen niet waar zijn, bedoelen ze eigenlijk dat ze niet nuttig zijn.
- Een andere veronderstelling is dat het niet waar is in de zin dat het niet realistisch is.
HET EERSTE PRINCIPE VAN VLEUGELLOPEN
Theorieën worden pas als vals beschouwd als het aantal tegenstrijdige bewijzen groot genoeg is.
Wing-walking:
Als u zich op de vleugel van een vliegtuig tijdens de vlucht bevindt, laat dan niet los wat u vasthoudt, tenzij u iets
beters hebt om vast te houden. Zelfs dan kan het zijn dat u twee keer moet nadenken over het loslaten. Weten
dat er iets beters beschikbaar is, betekent niet dat het alternatief zo aantrekkelijk is dat u onmiddellijk de
overstap zult willen maken, vooral niet als er risico's of kosten aan verbonden zijn.
- Hoe meer we ervan overtuigd zijn dat we een adequaat alternatief hebben, hoe lager de kosten
moeten zijn om een omschakeling naar andere instrumenten te rechtvaardigen.
- Als de inzet groot genoeg is en fouten naar verwachting voldoende kostbaar zullen zijn, dan zullen wij
waarschijnlijk de tijd en het geld besteden om een beter instrument te leren kennen.
Het eerste principe van wing-walking dwingt ons aandacht te besteden aan zowel de kosten als de baten van
alternatieve manieren om over een probleem te denken.
DE CASESTUDYMETHODE EN HET TESTEN VAN THEORIEËN
Casestudies kunnen nuttige hulpmiddelen zijn om ideeën over een verschijnsel te ontwikkelen of om licht te
werpen op een specifieke gebeurtenis, maar wanneer gevallen worden geselecteerd omdat zij consistent zijn
met een bepaalde bewering, vormen zij geen test voor de juistheid van de bewering.
2
, Regimes en samenwerking:
1. De aanwezigheid van een regime lijkt noodzakelijk maar niet voldoende voor samenwerking.
- Telkens wanneer samenwerking wordt waargenomen, stellen wij ook vast dat een regime
aanwezig is.
- De helft van de tijd wanneer er een regime is, is er nog steeds conflict, maar er is nooit
samenwerking zonder een regime.
2. Regimes zijn voldoende maar niet noodzakelijk voor samenwerking.
- Wanneer er een regime is, is er samenwerking, hoewel samenwerking ook zonder regime kan
plaatsvinden.
- De aanwezigheid van een regime is voldoende om tot samenwerking te komen, maar niet
noodzakelijk.
3. Regimes zijn zowel noodzakelijk als toereikend voor samenwerking.
- Samenwerking komt alleen voor als er een regime aanwezig is en conflict ontstaat alleen als
er geen regime is.
- Illustreert zowel noodzakelijke als voldoende voorwaarden.
EEN STANDAARD OM THEORIEËN TE VERGELIJKEN
Hoe meer dingen een theorie kan verklaren, en hoe minder fouten zij maakt in vergelijking met alternatieve
theorieën, hoe beter zij is.
Criteria - Kenneth Waltz:
1. Verklaar de theorie die wordt getest
2. Trek er een hypothese uit
3. Onderwerp de hypothesen aan experimentele of observationele tests
4. Gebruik bij stap twee en drie de definities van termen uit de getoetste theorie.
5. het elimineren of controleren van storende variabelen die niet in de onderzochte theorie zijn
opgenomen
6. Bedenk een aantal verschillende en veeleisende tests
7. Indien een test niet slaagt, vraag dan of de theorie volledig mislukt, moet worden hersteld en
geherformuleerd, of dat de draagwijdte van de verklarende beweringen moet worden beperkt.
3
, = Een minimum dat nodig is om een theorie een kanshebber te laten blijven in de strijd om te ontdekken hoe
internationale politiek werkt.
WAAROM HEBBEN WE THEORIEËN NODIG?
Theorieën van normen:
- We kunnen onze aandacht richten op de geschiedenis van vroegere interacties tussen bepaalde staten.
- Waarschijnlijk bezorgd over de binnenlandse sociale en culturele beperkingen waarmee leiders
worden geconfronteerd.
De machtsevenwichtstheorie:
- Moedigt ons aan feiten te zoeken over de machtsmiddelen van staten en aan te nemen dat naties
inherent vijandig tegenover elkaar staan.
- We zouden ons meer zorgen maken over de rijkdom en militaire macht van staten.
RICHTLIJNEN VOOR HET EVALUEREN VAN ARGUMENTEN EN BEWIJZEN: DE WETENSCHAPPELIJKE METHODE
Gecontroleerde experimenten - theoretische verwachtingen worden getoetst aan historische gegevens.
Willekeurigheid - zorgt ervoor dat de tests de mogelijke effecten van andere factoren onder controle houden.
Repliceerbare tests - verschillende onderzoekers die hetzelfde bewijsmateriaal onderzoeken, moeten tot
dezelfde conclusies komen, ook al zijn zij niet bekend met elkaars onderzoek.
- Conclusies zijn niet gebaseerd op persoonlijke oordelen of op persoonlijke waarden.
WANNEER EEN THEORIE FOUT IS
De werkelijkheid mag dan "verkeerd" zijn in morele zin, we mogen het niet leuk vinden wat er gebeurt, maar
het gebeurt toch ontegenzeggelijk.
Sommige theoretici stellen dat de werkelijkheid niet klopt wanneer wat er feitelijk gebeurt niet overeenkomt
met de verwachtingen van de theoreticus over wat er had moeten gebeuren.
- Marxistische theorie: Als er geen klassenstrijd ontstaat, dan veronderstellen marxistische theoretici dat
er iets mis is met het klassenbewustzijn van de mensen. De theorie wordt verondersteld juist te zijn en
de mensen worden verondersteld zich te vergissen.
- De marxistische voorspellingen en de werkelijkheid waren niet met elkaar in overeenstemming.
Principe van parsimony:
Wanneer een theorie of haar hulpverklaringen moeten worden aangepast aan vele nieuwe waarnemingen, dan
moeten wij vermoeden dat de theorie gewoon fout is.
WETENSCHAPPELIJKE THEORIEËN MOETEN FALSIFIEERBAAR ZIJN
Falsifieerbaar:
Theorieën die waar kunnen zijn, maar waarvan we niet zeker kunnen zijn dat ze waar of nuttig zijn, behalve
geloof.
Voorbeeld: religieuze overtuigingen. Ze kunnen waar zijn, maar we kunnen hun waarachtigheid niet beoordelen
volgens normale wetenschappelijke normen; we moeten vertrouwen op geloof.
4
,PPT – LES 1
WAT IS EEN THEORIE?
• Woord met meerdere betekenissen:
- Een verklaring voor een fenomeen
- Een stelling/hypothese (statement/proposition/ prediction – Bueno de Mesquita 2003)
- Een set van hypothesen
- Een geheel van aannames, concepten en hypothesen (Waltz 1979 & 1997)
- Aan de hand van algemene/abstracte begrippen en stellingen, waaruit particuliere/concrete
stellingen afgeleid kunnen
• Antwoord op algemene vs. particuliere vragen:
• Particulier: Waarom heeft de VS Irak veroverd?
• Algemeen: Waarom voeren staten oorlog?
• Theorie = antwoord op algemene vraag
• Hetgeen te verklaren is = explanandum = afhankelijke variabele
• Hetgeen verklaart = explanans = onafhankelijke variabele
• D.w.z. antwoorden op waarom-vragen
• Causaliteit
- Daarom: hypothetisch (Karl Popper)
- Is dus niet: ‘de Waarheid’
- infinite regress: eindeloze reeks van verdere waarom vragen: enkel arbitrair te stoppen,
namelijk binnen de doelstelling/vraagstelling van een bepaalde theorie
• Voorbeelden:
- (in)stabiliteit
- Oorzaken van oorlogen (klein/groot/afwezigheid)
- Wapenwedlopen (meerdere casi)
- Oorlogsverklaring VS tegen Japen 1941 (single case)
- Succes of falen van internationale samenwerking
BELANGEN VAN AANNAMES & TYPES HYPOTHESEN
• Elke theorie werkt met aannames – impliciet of expliciet
Vb. 1: Aanname van “unitaire actoren”
- We doen alsof staten zijn zoals individuen
- Simplificerende aanname om eindeloze ketting van waaromvragen te stoppen
Verenigde Staten heeft gezegd dat… Bestaat niet X-leider van de VS heeft gezegd dat.
Als we dit zeggen, is het een metafoor, een vergelijking. De VS, Frankrijk… kunnen niet spreken. Beeldspraak
om te doen alsof een staat lijkt op een mens. Doen alsof het een unitaire actor is, is een simplificering.
Altijd wel een vorm van kosten-baten analyse in deze unitaire spelers. Methode, truc, je doet alsof een staat is
zoals een persoon = methodologisch individualisme.
Moeten aannames realistisch zijn? Neen. Je kan er nooit zeker van zijn dat deze klopt. Soms is het snel
reageren, iets doen, een beslissing telt.
Vb. 2: rationaliteits-aanname:
- kosten-baten analyse
- methodologisch individualisme
Vb. 3: machtsmaximalisatie vs. machtsbehoud/overleving
• Moeten aannames realistisch zijn?
- Nee, hangt af van de doelstelling en van hun nut om fenomenen te verklaren
• Types hypothesen:
5
, - Ofwel probabilistisch (‘waarschijnlijker dat...’)
- Ofwel deterministisch (noodzakelijke en voldoende voorwaarden)
Probabilistische hypothesen en deterministische hypothesen.
De kracht van de hypothese is van een andere aard.
Toetsing van een probabilistische hypothese kan afwijken. Percentages, statistische toetsingen van
hypothesen.
Deterministisch als een staat een democratie is, gaan ze geen oorlog voeren tegen andere democratieën.
Yes/no deterministisch, categorisch.
WAT IS EEN GOEDE THEORIE?
- Logisch consistent
- Informatiegehalte: Hoeveel empirische fenomenen kan de theorie verklaren?
- Empirisch nuttig: kan je er de onderzoeksvraag mee beantwoorden?
Richting van de causaliteit: misschien is de samenhang omgekeerd:
- „Land A is democratie geworden, omdat er vrede heerste.“
- „Land A beschermt milieu omdat het intern. milieurecht respecteert.”
- Versus: “Land A respecteert intern. milieurecht omdat burgers willen dat milieu beschermd wordt.”
Hoe meer en breder de empirische implicaties, hoe meer het waard is.
6
