Samenvatting Psychologie van de adolescentie, Hoofdstuk 1 en 2 en 3 en 4
Volledige samenvatting 'Psychologie van de Adolescentie' (26e druk)
Adolescentiepsychologie (OU)
Tout pour ce livre (27)
École, étude et sujet
Universiteit Utrecht (UU)
Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs
Pedagogiek
Tous les documents sur ce sujet (12)
Vendeur
S'abonner
marjavdwind
Avis reçus
Aperçu du contenu
Psychologie van de adolescentie
Hoofdstuk 1: Inleiding
Adolescentie: een eerste typering. Adolescentie: tijd tussen kinderjaren en volwassenheid, periode
van overgang. Biologisch rijpingsproces, zowel hormoonhuishouding als hersenen. Centrale
ontwikkelingstaak: ontwikkelen eigen identiteit.
Vroeg (10-13): lichamelijke rijping, psychoseksuele ontwikkeling, losmaking van de ouders. Midden
(14-18): experimenteren met keuzemogelijkheden. Laat (19-22): verplichtingen aangaan
(maatschappelijk en persoonlijk). Toevoeging: emerging adulthood, verlengde adolescentie (23-25):
langer doorleren en langzamer verantwoording nemen.
Puberteit en adolescentie. Puberteit: lichamelijke volwassenwording. Adolescentie: leeftijdsgroep
17-22; ook psychische ontwikkeling.
Moeilijke leeftijd? Verschil tussen normaal verschijnsel en ontwikkeling stoornis; 3 keer onderscheid:
1. Eenmalig/langdurig. 2. Spanning voor nieuwe taak / spanning storing ontwikkeling. 3. Oorsprong
vóór/in adolescentie.
Ontwikkelingspsychologisch uitgangspunt. Gericht op intra-individuele veranderingen, maar soms
ook op interindividuele verschillen. Longitudinaal onderzoek: vergelijking van individuen met zichzelf
op verschillende momenten in levensloop. Karakteristiek voor fase adolescentie: 1. Vormen eigen
identiteit en bereiken autonomie t.o.v. ouders. 2. Omgang innerlijke conflicten. 3. Niveau in cognitief
functioneren (zoals morele vraagstukken). Fasen controversieel. Soms verwoord in
ontwikkelingstaken. 1. Vormgeven veranderende relaties gezin. 2. Zorgdragen voor
gezondheid/uiterlijk. 3. Zinvol invullen vrije tijd. 4. Vormgeven intimiteit/seksualiteit. 5. Participeren
in onderwijs/werk. 6. Vriendschappen/sociale contacten onderhouden. 7. Omgang met autoriteit.
Ontwikkeling: samenhang tussen momenten (onderzoek door levenslooptraject). Er is ook
discontinuïteit. Continuïteit kent twee vormen: 1. Processen en mechanismen: bijv.: hechte relaties
hebben altijd stabiliserende functie, maar worden steeds anders vormgegeven. Continuïteit:
psychologisch verschijnsel, gedragingen verschillen. 2. Relaties tussen gebeurtenissen en ervaringen.
Continuïteit: kern van persoon, vroegere ervaringen voorspellen het latere functioneren. Invloeden
zijn discutabel.
Discontinue momenten zorgen voor plasticiteit van het individu; life events leveren belangrijke
bijdrage. Aandacht voor zowel continuïteit als discontinuïteit is nodig.
Ontwikkelingspsychopathologie richt zich op ondderzoek naar condities waaronder stoornissen in
ontwikkeling optreden. Complex samenspel tussen individu en omgeving bepaald richting
ontwikkelingstraject, rekening houdend met factoren: het gezinsklimaat, kunnen maken van
concrete toekomstplannen, keuze van vrienden, partnerkeuze (4). Dynamisch interactionisme:
mensen geven hun eigen omgeving vorm en worden vormgegeven door omgeving, ook wel
transactionele modellen.
Persoon-omgevinginteractie. 1. Passief: omgeving door biologische bloedverwanten aangeboden. 2.
Evocatief: roept (onbewust) reacties op uit omgeving. 3. Actief: selectie van vrienden en werkkring.
Adolescentie: passieve naar actieve interacties.
Adolescentie als periode van transities: 1. Biologisch: uiterlijk en seksueel. 2. Cognities: denken. 3.
Sociaal: andere rol, andere interesses in relaties en andere eisen.
Twee typen problemen: internaliserend (naar binnen gericht) en externaliserend (naar buiten).
, Hoofdstuk 2: Theorieën over de adolescentie
Inleiding: Geschiedenis van adolescentiepsychologie (va. 1900). 1900-1970: klassieke theorieën,
beperkt tot beschrijven. 1970-2000: contextuele theorieën, dieper ingaan op omgeving/context.
2000-nu: praktische theorieën, positieve kwaliteiten benadrukken en ontwikkeling optimaliseren.
Rol van theorieën: hoofdvragen: 1. Onderliggende opvatting/mensbeeld? 2.
Kwantitatieve/kwalitatieve ontwikkeling? 3. Bijdrage individu/omgeving? 4. Wat ontwikkelt?
Ontwikkelingstaken: reeks opgaven door het leven heen; vaardigheden nodig om opgaven te
volbrengen. Beïnvloed door biologische aspecten, omgeving en persoon zelf. Antwoord op
hoofdvragen vanuit theorie ontwikkelingstaken: 1. Biologie en maatschappij onderlinge
wisselwerking, persoon draagt actief bij aan ontwikkeling. 2. Kwalitatieve ontwikkeling,
ontwikkelingstaken. 3. Zowel individu als omgeving dragen bij. 4. Meerdere aspecten van
functioneren.
Normatieve invloeden door leeftijd omvatten biologische of omgevingsfactoren, ook historische
(normatieve) invloeden (zoals oorlog) en niet-normatieve invloeden (zoals ernstige ziekte, zware
ongevallen). Uiteindelijk drie soorten taken: 1. Alle jongeren van alle tijden. (! Kinderen) 2. Jongeren
in bepaalde periode in de geschiedenis. (! Jongvolwassenen) 3. Jongeren met grote persoonlijke
veranderingen. (! Ouderen).
Typen van theorieën: psychoanalytisch, sociaal-cultureel, cognitief; gericht op vraag 3 en 4; klassieke
ontwikkelingstaken, dus normatief en relatief tot leeftijd.
Psychoanalytisch (Sigmund Freud): emoties ontwikkelen, gestuurd door onbewuste strevingen of
driften. Bijzondere betekenis van kleuterperiode; onderdrukt in basisschoolperiode en opnieuw
ontketend in adolescentie. Nu gevaarlijker, want seksuele volwassenheid en lichamelijke kracht is
bereikt en deze impulsen moeten verdrongen worden. Ascetisme (plezier ontzeggen uit angst
controle te verliezen) en intellectualisering (emotionele/persoonlijke conflicten ontdoen van emotie
en ze filosofisch/abstract karakter geven). Later zag Anna Freud (dochter die Sigmunds werk
afmaakte) Storm and Stress als een normaal verschijnsel van adolescentie. Latere aanvullende
inzichten (relationele visie): 1. (Separatie-individuatiefase) Afstand van reële ouders door opbouwen
interne voorstelling ouderfiguren. 2. (Tweede Separatie-individuatiefase) Psychologisch/emotioneel
afstand van interne voorstellingen door omgang met mensen buiten gezin.
Klassieke drift-afweervisie en relationele visie spreken elkaar niet tegen.
Sociaal-cultureel (Margaret Mead): omgang door samenleving grote invloed op emotionele onrust.
Twee verklaringen tussen Westerse en niet-Westerse beleving van Storm and Stress. 1. Niet-
westerse samenleving simpeler: geen moeilijke beslissingen maken. 2. Niet-westerse samenleving
kent ontspannen houding t.o.v. seks voor het huwelijk. Conclusies ontvingen veel kritiek.
Cognitief (Piaget): Overgang van concrete denkwijze van een kind naar formeel/abstract zorgt dat
jongeren nadenken over hun eigen denken, waarbij realiteit ondergeschikt is aan wat mogelijk is.
Zorgt wel voor misvattingen m.b.t. zichzelf, daardoor o.a. onnodige risico’s.
Drie dimensies van Erikson: biologisch, sociaal en persoonlijk.
Contextuele theorieën: context is relaties van een persoon met een groep anderen die belangrijk
zijn. Tijdperk/geschiedenis als historische context is een voorbeeld.
Ecologische theorie beschrijft vier niveaus van interactie, die hiërarchisch georganiseerd zijn
(concentrische cirkels), van binnen naar buiten: 1. Microsysteem: meest directe beïnvloeding. 2.
Mesosysteem: relaties binnen microsysteem. 3. Exosysteem: indirecte beïnvloeding. 4.
Macrosysteem: cultuur, bevat alle systemen.
Historisch ligt voor de maatschappij een ontwikkelingstraject vast: sociaal pad van opleiding, werk,
trouwen, kinderen, etc.. Invloed van historische context in 4 basisprincipes: 1. Levensloop individu
ingebed door historische context. 2. Impact gebeurtenissen afhankelijk van moment plaatsvinden in
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur marjavdwind. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.