In dit document vind je mijn samenvatting van het vak Religie, Zingeving en Levensbeschouwing. Dit vak wordt gegeven in de studie Toegepaste Psychologie (fase 3) aan de Thomas More Hogeschool. De samenvatting is gebaseerd op de lessen en de slides. Ik ben elke les aanwezig geweest. Aan de hand van ...
Moreel dilemma: Een omstandigheid waarin morele verplichtingen van een persoon (lijken te)
vereisen dat hij twee verschillende, maar incompatibele handelingen stelt, zodat het onmogelijk is
om alle vereiste handelingen te stellen
→ intuïtief aangevoeld en gewrongen gevoel
→ aan de basis liggen enkele normen/waarden die in het specifieke geval niet met elkaar te
verenigen zijn (bv. beroepsgeheim, maar niet willen liegen tegen ouders)
Morele waarde: zaak waarvan men vindt dat ze goed, belangrijk of nastrevenswaardig is
Morele norm: gedragsregel met een bepaald draagvlak in de groep
Moreel dilemma: Wat zou ik moeten doen?
Praktisch dilemma: Ik weet wat ik moet doen, maar hoe?
Criteria voor moreel dilemma:
- Minstens 2 alternatieven waaruit gekozen moet worden
- Concrete mogelijkheden waaruit je moet kiezen
- Alternatieven hebben te maken met waarden en normen, het gaat dus niet om de vraag hoe je iets
moet aanpakken
- Een dilemma voor jou als psychologisch consulent, het is bovendien een dilemma voor een concreet
individu (niet voor psychologisch consulenten in het algemeen)
3 domeinen in de broepsethiek
1. Juridisch luik (plichtenleer)
Richtlijnen en plichten
,5 basisprincipes: beroepsgeheim en discretieplicht, respect voor de waardigheid van een cliënt,
verantwoordelijkheid, competentie, integriteit
Minderjarigen
→ decreet rechtspositie minderjarigen in de integrale jeugdhulp
→ rechten van de minderjarigen
Wet patiëntenrechten
Wet op de privacy & AVG (bewaren en bewerken van informatie)
Belang juridisch luik:
- Duidelijkheid over rechten en plichten voor alle partijen
- Bescherming van cliënten
- Biedt houvast
MAAR wetten en regels:
- ‘Lopen achter de feiten aan’ (pas nadat er problemen zijn geweest)
- Kunnen nooit op alle situaties worden toegepast
- Impliceren vaak een conflictsituatie (ipv samenwerking)
2. Moreel luik
Waarden en normen → kritisch nadenken hierover = ethische reflectie
Moraalfilosofie: explicitering en fundering van normen en waarden
Ethische theorieën benadrukken:
- Ofwel: de intentie/motivatie (Immanuel Kant)
- Ofwel: gevolgen van handeling (utilitarisme)
Belang moreel luik:
- Motiveert tot ethisch handelen
- Opbouwen professionele basisattitude
3. Psychologisch luik
Invloed van de werkrelatie + de problematiek
Praktische uitvoering:
,- Hoe breng je in de praktijk wat je besloten hebt?
- Op welke manier communiceer je dat aan de cliënt?
- Naar welke organisatie kan ik doorverwijzen?
Voor de cliënt: hoe beslissing wordt meegedeeld > wat beslissing is
Conclusie
Het juridische overschaduwt soms
→ morele overtuigingen = ‘puur subjectief’
→ praktische/psychologische kant: verondersteld dat iedereen hetzelfde doet
3 domeinen zijn even belangrijk + komen terug in casusuitwerking:
- Welke wetten en regels zijn hier van toepassing?
- Wat vind ik hier zelf van?
- Hoe pak ik het praktisch aan?
Casusuitwerking
1. Het herkennen van een ethisch dilemma
2. Een goed zicht krijgen op de casus
3. Morele principes expliciteren
4. Alternatieven formuleren
5. Andere perspectieven onderzoeken (juridisch luik)
6. Alternatieven afwegen (psychologisch luik)
Les 2: deontologische besluitvorming
, Stappen lopen in de praktijk niet altijd in deze volgorden (stappen beïnvloeden elkaar vaak = iteratief
proces)
Elementen
1. Herken en kies een dilemma
2. De situatie en de betrokkenen in kaart brengen
3. Het morele dilemma kernachtig duiden
4. Alternatieven formuleren
5. Andere perspectieven onderzoeken
6. Alternatieven afwegen, kiezen, uitvoeren en evalueren
1. Herken en kies een dilemma
Lastig om te bepalen wat de beste/betere/minst slechte keuze is
Persoonlijke of beroepsethische normen die niet met elkaar te verenigen zijn
Vaak intuïtief aangevoeld en men zit ‘gewrongen’ met de situatie
2. De situatie en de betrokkenen in kaart brengen
Situatie:
- Heb ik voldoende informatie? (setting, leeftijd, context…)
- Scheiding van feit en waarde (wees bewust van je klinische blik en van je waarden)
Voorbeeld:
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ellenboogers. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
