SV psychodynamische therapie
Introductie
‘Dodo bird verdict’: “Everybody has won, and all must have prizes”
Sinds Rozensweig (1936) en zeker vanaf Luborsky, Singer, en Luborsky (1975):
alle therapieën zijn even effectief
– belang van non-specifieke factoren >> belang van therapie-specifieke factoren in
bepalen van therapie-uitkomst
Effect van therapie afhankelijk van:
15% model
15% verwachting dat het gaat helpen
30% therapeutische relatie
40% geen invloed, kenmerken van client
Dit impliceert tevens dat psychodynamische
therapie, zoals andere psychotherapeutische
stromingen, voor verschillende vormen van psychopathologie een effectieve, en dus te overwegen,
optie kan zijn
Introductie: Evidence base van PDT
1. De basics
► Basisassumpties (veronderstellingen) van PDT
► Basisprincipes van PDT
2. Prototype 1: Mentalization-Based Treatment for Children (MBT-C)
3. Prototype 2: Dynamic Interpersonal Therapy (DIT)
Examenvorm: schriftelijk, gesloten-boek
► Kennisvragen, Inzichtsvragen, Toepassingsvragen 5-6 vragen
EVIDENCE BASE VAN PDT
Terminologie (definitie kennen)
APA 2005 Presidential Task Force on Evidence-Based Practice:
“Evidence-based practice in psychology (EBPP) is the integration of the best
available research with clinical expertise in the context of patient
characteristics, culture, and preferences.”
1
,‘evidence-based’ is veel meer dan ‘empirically supported’. Niet enkel het wetenschappelijke is
belangrijk maar ook klinische praktijk en de clientkenmerken. Dus zowel onderzoeker, therapeut als
client moeten vinden dat het werkt.
Gebrek aan empirische steun is geen steun voor een beperking van een bepaalde therapie.
‘EMPIRICALLY SUPPORTED’? (niet in detail kennen)
Effectiviteit, toepasselijkheid (mening client), implementeerbaar/haalbaar in praktijk
‘PSYCHODYNAMISCHE THERAPIE’??
kader en doelen:
centrale focus tot
houding
kortdurend: 5-15
sessies
langdurend: meer
dan 35 sessies
interventies en
technieken: vrije
associatie tot
interpretatie
EFFECTIVITEIT VAN
PDT BIJ VOLWASSENEN
Luyten & Lowyck (2016): vooral gebaseerd op RCTs en meta-analyses
PDT is effectief bij depressie, angststoornissen, eetstoornissen, somatische en functioneel somatische
stoornissen, middelenmisbruik, en persoonlijkheidsproblematiek
► Niet enkel symptomatische verbetering
► Maar ook relationele en persoonlijkheidsfunctioneren
2
, ► Even effectief als andere evidence based behandelvormen
► Geen verschil in methodologische kwaliteit van deze studies in vergelijking met RCTs van
andere behandelvormen
► Bovendien zouden effecten op langere termijn (2 of zelfs 5 jaar follow-up) behouden
blijven
► En bij langerdurende PDT zelfs verder verbeteren: ‘sleeper effect’ (meta-analyses
Leichsenring et al., 2013; Shedler, 2010)
EFFECTIVITEIT VAN PDT BIJ KINDEREN EN ADOLESCENTEN
► Luyten & Lowyck (2016): vooral gebaseerd op narratieve systematische reviews en meta-analyses
Effectiviteit van:
► Op gehechtheid gebaseerde interventies
► Klassieke speltherapie bij kinderen met sterk internaliserende problematiek
► Stemmingsproblematiek
► Outreachende interventies voor at-risk ouders en kinderen
► MBT-A bij adolescenten met ernstige persoonlijkheidsproblematiek
► Midgley et al. (2021)
► Effectief bij een breed bereik aan geestelijke gezondheidsproblemen, in het bijzonder:
► Internaliserende stoornissen
► Ontwikkelende persoonlijkheidsstoornissen
► Vroege negatieve levenservaringen
“SUCCESVOLLE” UITKOMSTEN VAN PDT
MECHANISMEN VAN VERANDERING IN PDT
3
, DE BASICS – BASISASSUMPTIES VAN PDT
Basisassumptie 1: ONTWIKKELINGSPERSPECTIEF (Belangrijk, assumpties kennen!)
Psychodynamische theorieën zijn fundamenteel ontwikkelingspsychologisch en
ontwikkelingspsychopathologisch
1ste deelaspect: Uitgesproken klemtoon op de formatieve (vormend) rol van vroege
levenservaringen (-9 maand tot 5 jaar) op latere psychische structuren en gedrag! cave: formatief ≠
deterministische of lineair-causale, ꞊ belangrijke doch complexe invloed, in interactie met de rol van
genetica, epigenetica (omgeving interageert met genen), en latere ervaringen en
4
