1
METHODOLOGIE DEEL 1: VRAAGSTELLING MET INBEGRIP VAN BRONNEN
ONDERZOEKSVOORSTEL EN
ONDERZOEKSDESIGN
1. Onderzoeksvoorstel
DE ONDERZOEKSCYCLUS
Voorbeeld: de houding van Leuvense criminologiestudenten tav stalking
1) Hypothese: mannen staan toleranter tegenover stalking dan
vrouwen – geslacht heeft een impact op de houding tav stalking
o Afhankelijke variabele: houding tav stalking
o Onafhankelijke variabele: geslacht
2) Operationalisering: de twee variabelen meetbaar maken
o Houding: kwantitatieve vragenlijst
o Geslacht: M/V
3) Design: concreet plan over hoe je je onderzoek gaat uitvoeren
o Online enquête
4) Dataverzameling: online database met de antwoorden
5) Analyse: is er een verband tussen geslacht en houding tav stalking?
Is er een significant verschil tussen M-V en hun houding?
6) Bevindingen: Ja er is een verschil, mannen staan toleranter tov stalking
7) Theorie: mannen staan toleranter tegenover stalking dan vrouwen
» Design voor kwantitatief onderzoek, deductief
Bij kwalitatief, inductief onderzoek begin je onderaan, zonder een theorie
→ Beginnen met vb interviews af te nemen (heel open beginnen)
KEUZES BIJ HET UITWERKEN VAN EEN ONDERZOEKSOPZET
DEDUCTIEF VS INDUCTIEF
Deductief Inductief
- Van algemeen naar specifiek - Van specifiek naar algemeen
- Vanuit een theorie vertrekken en die - Vanuit de empirische realiteit vertrekken
‘testen’ in de empirische realiteit en een theorie ontwikkelen
- Door de bril van een conceptueel kader - Theorie ontwikkelen ipv testen
kijken naar de empirische realiteit
Er is een continuüm met tal van mogelijke tussenposities, vb:
→ Hoofdzakelijk inductief onderzoek, maar met enige theoretische voorkennis
→ Hoofdzakelijk deductief onderzoek, maar met inductieve fase als hypothese gefalsifieerd zou zijn
EENMALIG VS ITERATIEF
Eenmalig doorlopen van onderzoekscyclus Iteratief doorlopen van onderzoekscyclus
- Onderzoekscyclus wordt doorlopen als - Onderzoekscyclus wordt herhaaldelijk
stringent schema doorlopen
- Dialoog tussen theorie en empirie
Er is een continuüm met tal van mogelijke tussenposities, vb:
→ Hoofdzakelijk eenmalig doorlopen van onderzoekscyclus, maar met kleine iteratie in de vorm van
een beperkt bijkomend onderzoek
, 2
BESCHRIJVEND VS VERKLAREND
Beschrijvend Verklarend
- Wie, wat, waar, wanneer, hoeveel? - Hoe, waarom?
- In enge betekenis: één variabele of één - In zuivere vorm: experimenten of quasi-
fenomeen op zich beschrijven experimenten
- Maar ook longitudinaal kwantitatief
onderzoek en bepaalde vormen van
kwalitatief onderzoek
Er zijn verschillende visies op de invulling van ‘beschrijvend’ en ‘verklarend’
→ Enge opvatting van verklarend onderzoek (en dus brede opvatting van beschrijvend onderzoek)
o Alles wat niet focus op causale relaties is beschrijvend onderzoek
o Vb: Wikström: risicofactoren vs causale factoren
→ Brede opvatting van verklarend onderzoek (en dus enge opvatting van beschrijvend onderzoek)
o Van zodra onderzoek focust op de samenhang of risicofactoren is het verklarend
onderzoek
→ Wees steeds duidelijk en voorzichtig met de brede opvatting van verklarend onderzoek
Wat met de verklaringen door respondenten zelf?
→ Is meestal niet verklarend, maar een beschrijving van verklaringen door respondenten
→ Slechts onder zeer strikte voorwaarden kan dit echt als verklarend onderzoek beschouwd worden
WAARDENVRIJ VS NORMATIEF
Waardenvrij Normatief
- Waardeoordelen van onderzoeker en - Waardeoordelen van onderzoeker spelen
opdrachtgever spelen zo weinig mogelijk uitdrukkelijk een rol in het onderzoek
- Het onderzochte is een ‘object’ buiten de - Vb: kritische criminologie
onderzoeker - Bedoeling is niet enkel wereld beschrijven
- Normatieve keuzes zijn ‘bias’ die vermeld en verklaren, maar ook veranderen
moeten worden
Er is een continuüm met tal van mogelijke tussenposities, vb:
→ Intersubjectiviteit
→ Streven naar objectiviteit, maar zich wel bewust zijn van eigen vooronderstellingen en die
expliciteren
KWANTITATIEF VS KWALITATIEF
Hier wordt verwezen naar types data, niet naar paradigmata
Er is een continuüm met tal van mogelijke tussenposities, vb:
→ Hoofdzakelijk kwantitatief onderzoek met enkele bijkomende diepte-interviews om de resultaten
van de kwantitatieve analyses beter te begrijpen
→ Hoofdzakelijk kwalitatief onderzoek via interviews met een beperkte bijkomende survey in een
bredere populatie om de representativiteit van de bevindingen te beoordelen
, 3
Kwantitatief Kwalitatief
Steekproef Aselecte steekproef om achteraf mbv Doelgerichte steekproef, selecteren op
statistiek te kunnen generaliseren naar specifieke criteria die gesuggereerd
een populatie worden door onderzoeksvragen en
conceptueel kader
Dataverzameling Grote aantallen data, verzameld via Kleinere aantallen, maar in de diepte –
schalen, vragenlijsten, veel aandacht voor alledaagse
observatiemethoden, etc werkelijkheid, concrete ervaring en
context – verzameld via interviews,
focusgroepen, documentanalyse,
observatie, etc
Data-analyse Via statistische procedures, variabelen Via systematische studie van teksten
beschrijven, verbanden tussen variabelen of beelden, vaak door te coderen
in een steekproef nagaan en nagaan in
hoeverre die gelden in een populatie
THEORIEGERICHT VS PRAKTIJKGERICHT
Fundamenteel onderzoek Praktijkgericht onderzoek
- Bijdrage aan wetenschappelijke discipline - Bijdrage aan de praktijk
- Met bijzondere aandacht voor - Met de ambitie om de werkelijkheid te
methodologie en/of theorie beïnvloeden
Er is een continuüm met tal van mogelijke tussenposities, vb:
→ Goed fundamenteel onderzoek heeft vaak een praktische relevantie en legt vaak de basis voor
verder praktijkgericht onderzoek
→ Praktijkgericht onderzoek kan inspiratie opleveren voor fundamenteel onderzoek
SAMENHANG TUSSEN DE KEUZES
→ Bij het uitwerken van een onderzoeksvoorstel neemt men op elk van de hoger genoemde continua
een positie in
→ In principe kan men posities op deze continua vrij combineren
→ Er zijn wel typische clusters van posities omdat ze binnen een bepaald paradigma passen
o Vb. de polen deductief, eenmalig, verklarend, waardenvrij, kwantitatief
o Vb. de polen inductief, iteratief, beschrijvend, normatief, kwalitatief
→ Maar dat moet genuanceerd worden
o Vaak kiest men niet voor een pool van het continuüm, maar een tussenpositie (cf. supra)
o Soms worden verschillende polen gecombineerd
• Vb. deductief en verklarend kwalitatief onderzoek
• Vb. inductief en beschrijvend kwantitatief onderzoek
Deductief Inductief
Eenmalig Iteratief
Verklarend Beschrijvend
Waardenvrij Normatief
Kwantitatief Kwalitatief
Kwantitatieve Kwalitatieve
benaderingen benaderingen
