Dit is een samenvatting van het vak Inleiding tot het recht dat werd gegeven door prof. Van den Langenbergh. Hierin staan de slides met toegevoegde notities van tijdens de les. Ik behaalde hiermee een 15/20
Inleiding tot het Recht –
samenvatting
1 Essentie en indeling van het recht
1.1 Begrip
- Geheel van bindende regels
o Soorten bepalingen (dingen die mogen, moeten of verboden zijn)
Gebodsbepalingen (moeten)
Belastingen
Als je huwt zijn er een aantal verplichtingen (samenwonen)
Verbodsbepalingen (niet mogen)
Je mag het invullen van de belastingaanvullingen niet
frauderen.
Als je gehuwd bent mag je uw partner niet verkrachten
Verlofbepalingen (mogen, moeten niet)
Je beroepsinkomen invullen in de belastingbrief (kan
automatisch of zelfinvullen)
De keuze over het huwelijk stelsel
o Bv over inkomen dat samen in 1 pot komt (je kan ook
scheiding van goederen doen
o Naast ‘gedragsregels’ ook: (regels over instellingen en procedures)
Regels over instellingen en procedures voor toepassing en afdwinging
Wordt spontaan gevolg maar kan ook onbewust of bewust
worden verworpen
Regels over instellingen en procedures voor wijziging v/h recht
Samenleving veranderd constant recht gaat dus ook
constant wijzigen
- Vereiste van gezag
o Uitvaardiging van het recht (opgelegd door de politieke autoriteit)
Door de democratisch verkozen regelgevende organen (politiek)
Kunnen regels uitdragen (zijn daar bevoegd voor door
democratische wijze)
Normenhiërarchie
Rechtsnormen (zie verder)
Bevoegdheidsverdelingen
o Naleven van het recht = afdwingbaarheid (Regels over procedures en
instellingen die kunnen worden afgedwongen) als iemand zich niet houdt aan
de rechtsregels = sanctionering
Rechterlijke macht
Arbitrage
Vorm van alternatieve geschillen bezichtiging
1
, Duiden zelf een scheidsrechter aan die beslist in hun zaak,
private rechtspraak (buiten een rechtbank)
Dit is niet per se openbaar = sneller en discreter
Gemeentelijke administratieve sancties
Gasboetes (verschilt van gemeente tot gemeente)
- Objectief VS subjectief recht
o Subjectief recht:
Mijn of jouw recht op iets, om iets te doen of niet te doen
Als ik met mijn fiets op het fietspad rijd en ik word aangereden
door een auto (er is schade) heb ik recht op een
schadevergoeding
Geschillen over subjectief recht gaan naar de gewone
rechtbank
o Objectief recht:
Geheel van rechtsregels die op een bepaald moment en plaats
bestaan
Artikel 1382: Wie een fout begaat en schade betrekt aan een
ander Moet schadevergoeding aan de ander
1.2 Normenstelsels
- Rechtsregels
- Sociale en etiquetteregels
o Verschillen van cultuur tot cultuur
- Morele regels = ethiek
- Godsdienstige regels
o Zijn niet noodzakelijk rechtsregels
1.2.1 Normenstelsels
2
,1.3 Doel van het recht = de samenleving ordenen
- Recht heeft verschillende eisen die hiervoor zorgen
o Rechtszekerheid
Formele aspect van het recht
Alle rechtsregels moeten duidelijk zijn zo weet de mens hoe te
gedragen
Er moet een bemiddelaar zijn om de knoop door te hakken (is de
rechterlijke macht, zijn volledig neutraal doen dit obv het recht)
Uitspraak zal volledig worden nageleefd door de bestemmeling
We mogen erop vertrouwen dat ook de overheid gebonden is aan het
recht
o Rechtvaardigheid
Is juist en eerlijk handelen naar de situatie
Veranderd mee doorheen de tijd
Vroeger verbod om homoseksualiteit nu acceptabel dus
geen rechtsregel rond
Sommige regels worden in hun algemeenheid gegeven maar een we
specifieker gaan is dit lastiger
Als je als huurder een huurcontract opzegt moet je een
opzeggingstermijn respecteren van 3 maanden is opzich
rechtvaardig (houdt rekening met de belangen van de huurder
en de verhuurder)
MAAR: als bv en bejaarde dame het financieel niet goed heeft
een bepaald moment moeilijk om alleen te wonen moet
opzegtermijn respecteren maar moet vanaf mei naar
bejaardenhuis en stuurde haar brief op 1 februari dus
opzegtermijn ging pas van start in mei (moet dan een maand
dubbel betalen = lastig omdat ze financieel onstabiel is) een
wet is een wet dus er is niets aan te doen
o Conflict tussen rechtszekerheid en rechtvaardigheid
Verjaring (goede regel t.o.v. de rechtszekerheid maar niet t.o.v. van
rechtvaardig)
1.4 Waarom “recht”?
- Historische elementen (we hebben nog steeds recht van het romeinse recht)
- Door ideologieën die veranderen veranderd het recht dus steeds
o Tijdsgebonden
- Politiek, sociaal en economisch systeem
- Realisatie van een beleid (onder druk van lobby's)
o Klimaatregels die werden beïnvloeden door de klimaatmarsen
- Morele regels kunnen soms wel rechtsregels worden
o Als je wil dat ze worden nageleefd (als het juridisch afdwingbaar wordt is het
een rechtsregels
3
, Bv: geen afval op de grond vanaf dat er een gasboete op komt = het
afdwingbaar = rechtsregel
1.5 Rechtsgeschiedenis
- Romeins recht
o Veel van onze rechtsregels komen nog uit het romeins recht
o Aansprakelijkheid > Aquila
(Buitencontractuele aansprakelijkheid)
o Bepaalde adagia
Korte uitspraken
Bv indubio prorero: wanneer er twijfel is over uitspraak
- Code napoleon
o Burgerlijk wetboek
Wordt opnieuw bekeken, er komen er meer en nieuwer
Boek goederen had heel veel heisa in de actualiteit
Eigendom, bal in de tuin mag het of mag het niet etc.?
Eigendomsrecht is één van de kernen van ons burgerlijk recht
1.6 Kenmerken van het recht
Nemo censetur ignorare legem
- Iedereen wordt geacht de wet te kennen
- Je kan je nooit beroep doen op het feit dat je niet wist dat het een recht was
- Moeten allemaal publiek zijn, gepubliceerd zijn
Dezelfde regels voor iedereen in dezelfde situaties
- Recht moet ten alle tijden objectief zijn
- Beoordelen enkel op basis van reden en argumenten
Rechtsbedeling
- Beoordeling in concerto, zuivere individuele toepassingen van het recht
Als er in een geschil een uitspraak wordt gedaan (is relevant voor dat
ene geschil)
De uitspraak geldt enkel voor die twee partijen
Specifieke normen en begrippen
- Het recht hanteert een eigen jargon
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur june_verhaert. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
