Inhoudstafel samenvatting inleiding Ethiek
Les 1: inleiding in de ethiek
Uitgangspunt van ethisch handelen p.1
Link sociaal werk en ethisch handelen p.1
o Sociaal werk = waardenwerk p.1
Technisch-instrumentele professionaliteit p.1
Normatieve professionaliteit p.1
Persoonlijke professionaliteit p.2
o Sociaal werk = complex werk vol morele dilemma’s p.2
o Sociaal werk = reflectief & in dialoog met elkaar p.2
Basisidee van de sociaal werker in actie p.2
Verheldering morele taal p.3
Morele vragen & opvattingen p.3
4 intuïtieve moralen van Verplaetse p.3
o Hechtingsmoraal p.3
o Geweldmoraal p.3
o Reinigingsmoraal p.3
o Samenwerkingsmoraal p.3
Ethiek p.4
Meta-ethiek p.4
o Moreel relativisme vs moreel universalisme p.4
Les 2: morele ontwikkeling, normatieve theorieën en aanpak morele problemen
Normatieve theorieën p.5
Kohlberg p.5
o Pre-conventioneel niveau p.5
o Conventioneel niveau p.5
o Post-conventioneel nivea p.6
o Kritiek p.6
Gilligan
o Preconventioneel – egoïsme p.6
o Conventioneel – altruïsme p.6
o Postconventioneel – evenwichtig eigenbelang & belang ander p.6
Normatieve theorieën – gevolgenethiek (BENTHAM) p.6
Normatieve theorieën – deontologische ethiek (KANT) p.7
Normatieve theorieën – deugdethiek (ARISTOTELES) p.7
Normatieve theorieën – zorgethiek (TRONTO) p.8
In gesprek over morele problemen p.8
o Argumentieve dialoog p.8
o Open-mindedness p.9
o Legitimatie & macht p.9
Habermas p.9
1
, Van der Laen p.10
o Spelregels en drogredenen p.10
o 4 vormen van argumentatie p.11
o Stappenplan p.12
Les 3: beroepsethiek van het sociaal werk
Gespleten karakter van SW p.13
Van der Laan – prudentie p.14
Morele toepassing op concrete cliëntrelatie (recht op…) p.14
o Autonomie & eigen verantwoordelijkheid p.14
o Hulp p.15
o Transparantie/juiste informatie p.15
o Privacy p.16
o Gelijkwaardigheid p.17
o Als geheel gezien te worden p.17
Juridische omkadering beroepsgeheim p.17
o Doorbrekingsgronden p.18
o Schuldig verzuim p.19
o Rechten/plichten tov beroepsgeheim p.19
Les 4: relevante maatschappelijke ontwikkelingen in het SW
Ontwikkeling rond aanpak sociale ongelijkheid: van verzorgingsstaat naar
participatiesamenleving p.20
o Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving p.20
o Vermaatschappelijking van de zorg p.21
o Ontstaan veiligheidsstaat p.21
o Bureaucratisering & complexiteit p.22
o Tijd van individualisering & fragmentering p.22
o Psychopathologisering/psychologiseren p22
H5 #sociaalwerk
Examenvraag!!! P.24
o Een sociaal werker is meester van de verwondering p.24
o Het terrein van sociaal werk is al een moerassig landschap
o Sociaal werk is voortdurend balanceren op een slap koord
o Ethiek is het gist in het deeg
o Beroepsethische reflectie speelt zich af in de gloed van kampvuren
2
, Afkortingen:
Inleiding Ethiek: samenvatting SW(‘er)= sociaal werk(er)
Ve = van een
Vd = van de
Les 1: inleiding in de ethiek
Obv = op basis van
EHA = ethisch handelen
Uitganspunt van EHA: Tov = ten opzichte van
‘Een mens zonder ethiek is een wild beest dat op onze wereld is losgelaten’
- Mens is een dier dat de keuze heeft om moreel te handelen
- We zijn veroordeeld tot vrijheid en verantwoordelijkheid
Link sociaal werk & ethisch handelen (H1 handboek)
1. Sociaal werk = waardenwerk
a. Technisch-instrumentele professionaliteit
i. Beschikken over kennis, kunde & professionele vaardigheden efficiënt &
effectief
ii. Nadenken over handelen: draagt het bij tot de centrale waarden & daaraan
gekoppelde normen?
iii. Deugden van belang = goede eigenschappen die de handelwijze van de sw’er
bealen
iv. Draait niet enkel om efficiency (= mate waarin de sw’er zijn doelen bereikt),
sw’er moet ook morele competenties ontwikkelen
Wat mag/moet ik doen? (doelgericht)
Wat kan ik doen? (efficientiegericht)
b. Normatieve professionaliteit
i. = Bewust zijn van de normen, waarden & deugden en in een open dialoog
kunnen toetsen aan de argumenten van anderen centraal: respect voor
anderen
ii. Waardegebonden werken: levert helderheid + helpt om prioriteiten &
keuzes te maken die bijdragen aan optimaliseren van cliënt
iii. Bewust zijn van morele vragen + hoe je hiermee omgaat kennis van eigen
moraal noodzakelijk
iv. Voortdurend leerproces
v. Kritisch zijn als sw’er nadenken over de waarden & normen
vi. Kenmerken van sw:
o Kwetsbaarheid vd mensen met wie je werkt
o Werken met gevoelige informatie
o Omgaan met macht
o Krachtenveld met verschillende belangen
o Werken met ouders, kinderen & jongeren
vii. 3 vragen bij waarden & normen
o Wat mag ik? (wetgeving/contractuele afspraken)
o Wat kan ik? (deskundigheidsnormen)
o Waar sta ik voor? (waarden, deugden)
Wat is wenselijk om te doen? (normgericht)
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur daphnedelaet12. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.