Counselen
1. Wat is counselen
1.1. Ontwikkeling vd hulpverlening
= counselen
1.2. Counselen in Vlaanderen/Belgie
Sinds 80’ uit USA --> grote versnippering (verscheidene beroepsverenigingen)
- Wat is counselen
- Hoe voer je counselen uit…
Counselor = geen beschermde titel
= geen psychotherapie, wel gegrond in psychologische kennis!
Opleiding > bachelor toegepaste psychologie of professionele navorming om te specialiseren
DUS counseling is term voor psychologisch consulenten
Psychotherapie is term voor masters
1.3. Counselen: vertrekpunten
I. Hollistische visie
Mens is bio-psychosociaal wezen
II. Biopsychosociaal model
Beleving komt tot stand in wisselwerking tussen die 3 gebieden
Oorspronkelijke oorzaak maakt niet uit, wisselwerking staat centraal
VB: depressie: focus op psycho maar rekening houden met bio > verandering in gedrag → weerslag
Bioloigsche
1.4. Wat doen cousnelors
- Aangaan van professionele relatie met client - Stimuleren van psychische gzh en welbevinden
- Individuen, gezinnen en groepen empoweren - Via methodisch handelen
1
, - Binnen gestructureerde setting
Zorg gericht op: meestal individu maar ook systemen + functioneringsproblemen + focus op beleving
Doel: verkrijgen van inzichten in eigen denken/voele/handelen/beleven + optimaal benutten v ongebruikte
mogelijkheden + ontwikkelen van kennis en vaardigheden om functioneren te verbeteren
1.5. Wat doen counselors NIET
Counselor is geen oplosser
Ze zijn gewoon aanwezig/present en moeten de onoplosbaarheid verdragen = dus niet doen/reageren zoals
mensen uit de nabijeomgeving vd client (‘komt wel goed’ NIET)
Counselen IS GEEN psychotherapie
Psychotherapie= gericht op ernstige psychische problemen, richt zich voornamelijk op oorspronkelijke
onderliggende probleem/verleden, heeft een andere duur vd begeleiding en diploma is een master
Wel overlapping op vlak v theorieen/methodieken… Maar accent op functioneringsproblemen en niet op
zieke mens
Binnen wereld v psychotherapie bestaan verschillende stromingen:
Psychodynamische en psychoanalytische therapie
Cognitieve gedragstherapie
Clientcentered of experientiele psychotherapie
Systeemgericht psychotherapie
Oplossingsgerichte psychotherapie
…
Elk v deze stromingen heeft egien manieren om:
- Naar de mens te kijken en hoe zijn gedrag verklaard zou knn worden
- Hoe daadoor problemen knn ontstaan
- Hoe die als beste aangepakt knn worden
1.6. Waar werken counselors?
Zelfstandige/groepspraktijk, multidisciplinaire samenwerkingen, geestelijke gzhzorg, schoolsetting,
2
, organisaties,…
1.7. De competenties van een counselor
- Kennis: vd psychologie en verschillende stromingen
Methodisch werken en interventies
Sociale kaart
- Communicatieve vaardigheden
- Professionele competenties
- Interventievaardigheden: signaleren, diagnostisceren, uitvoeren en evalueren
- Voorlichtingsvaardigheden: psycho-educatie en preventie
- Ethische en deontologische vaardigheden
- Onernemerschap
1.8. De effectiviteit van counselen
Clientfactoren 40%: motivatie vd client, eigen bagage vd client, persoonlijkheid, vaardigheden en
capaciteiten, omgeving,…
Als counselor: weinig rechtstreeks effect op, maar door rekening te houden met en af te stemmen op
deze factoren kunnne we effect wel maximaliseren
Therapeutische relatie 30%
Placebo 15%: komt overeen met initiele relatie tss client en counselor, client komt met bepaalde
3
, verwachting, via de samenwerkingsrelatie en creeeren van positieve verwachtingen kunnen we dit
efffect maximaliseren
Specifieke effecten van behandelstroming en interventies 15%: lijkt alsof model dat je volgt er niet zo
veel toe doet, MAAR alle modellen werken wel volgens een raamwerk, het systematiseert je denken
over een client over zijn/haar functionere en over welke interventies waarom werken…
Geeft als counselor ook geloof in eigen knn en technieken
Zoek een stroming die goed bij jezelf aansluit
2. Basishouding van de counselor
Counseloing verloopt gemakkelijker wnr counselor een open houding heeft tov zijn client en actief werkt aan een
samenwerkingsrelatie. Die samenwerking verloopt meest effectief als client zich veilig en gehoord voelt.
2.1. Open houding
Luisteren= met een leeg hoofd, niet denken niet interpreteren???? → NEEN, onmogelijk want je kan niet niet
denken en je vergelijkt altijd met je eigen kaders
Niet oordelen: even zinloos als niet denken, oordelen zijn een bestanddeel van je kader en dit is noodzakelijk
om client te begrijpen
Geen oplossingen bedenken: wat zou ik doen?, accepteer oplossingen als een manier om perspectief van
ander in te nemen maar niet zomaar op random momenten mee afkomen
NEEM JEZELF DUS WEL MEE IN ELK GESRPEK:
- Met oprechte en volledige aandacht
- Niet-wetende houding: client is expert van eigen verhaal, doorvragen om beter te begrijpen
- Gebruik gedachten, gevoelens, oordelen en oplossingen van jezelf om client te begrijpen
- Wees nieuwsgierig
- Observatief luisteren: obsereer de reacties v client (verbaal, non verbaal, emoties)
richt je op de reactie op de vraag, niet op de bedoeling ervan
laat doelen en interpretaties los
- Laat je aandacht volledig naar je client, niet naar jezelf
2.2. Het samenwerkingsverband
Werkrelatie creeren waarbinnen client zich veilig voelt en zich kwetsbaar kan opstellen
HOE: 3 Rogeriaanse pijlers:
Onvoorwaardelijke positieve aanvaarding
Echtheid/congruentie/authenticiteit
Empathie
= de grondhouding van een counselor
4
