Staatsrecht kan worden gezien als de wiskunde van het recht, bestuursrecht als de verhouding
tussen overheid en burger. Bestuursrecht is ‘gegroeid’ uit het staatsrecht.
Er zijn meerdere definities van de staat:
- De staat als gemeenschap (natie).
- De staat als grondgebied (land).
- De staat als overheid (gemeente, provincie, etc.).
- De staat als rijksoverheid (de Staat der Nederlanden).
In het staatsrecht gebruiken we de laatste twee betekenissen.
In het Verdrag van Montevideo wordt gesteld dat er sprake is van een land wanneer er een bevolking
is, grondgebied en een overheid die effectief gezag uitoefent. Hier is dus officieel geen erkenning van
andere landen voor nodig.
Macht: de mogelijkheid om anderen te dwingen.
Gezag: door een procedure of bepaalde kwaliteit gelegitimeerde macht. Onze democratische
rechtstaat is zo’n prodedure.
Legaliteitsbeginsel: alles wat de overheid uitvoert, behoort legaal te zijn, dus op basis van een wet.
Democratie: regering én parlement stellen de wetten vast (met grondrechten als uitzondering).
1
, INLEIDING STAATS- EN BESTUURSRECHT: HOORCOLLEGES
Hoorcollege 2
07-09-2018
Er bestaan grofweg twee stelsel: het presidentiele stelsel en het parlementaire stelsel.
Presidentieel stelsel: er is een hoofd van de regering die door de meerderheid van de bevolking is
gekozen (of zonder meerderheid door indirecte verkiezingen maar dan kun je nog doen alsof). Het
volk kiest dus zowel de president als het parlement. Er is een strikte scheiding tussen de taken van
president (samen met ministers het bestuur) en die van het parlement (de wetgeving).
Parlementair stelsel: ministers hebben geen kiezersmandaat (zijn niet door het volk gekozen) maar
worden gekozen door parlement, of een ceremoniële koning of president. Ministers krijgen dus geen
legitimatie via het volk, maar via het parlement: er hoort vertrouwen te zijn tussen het parlement en
de regering. Het parlement kan de ministers naar huis sturen, de vertrouwensregel (staat in
ongeschreven staatsrecht).
Door de vertrouwensregel kan de koning alleen ministers benoemen waarvan hij weet dat ze de
steun van het parlement hebben. De kabinetsformatie kent twee fases:
Fase onder leiding van de informateur(s) (belangrijkste): Tweede Kamer-fracties die een coalitie
willen vormen onderhandelen en sluiten compromissen. Deze compromissen worden vastgesteld in
een regeerakkoord. Als iemand afwijkt van het regeerakkoord valt alles ineen, dus het akkoord is
juridisch niet bindend maar in de praktijk wel. In ons kiesstelsel van evenredige vertegenwoordiging
hebben we meestal veel partijen nodig om een coalitie te vormen omdat we zo veel kleine partijen
hebben. De coalitie gaat de regering vormen. Soms is er nog een voorfase onder leiding van een
verkenner.
Fase onder leiding van de formateur: er wordt gezocht naar ministers en staatssecretarissen, aan de
hand van lijstjes die de coalitie heeft gegeven. Deze kandidaten worden gescreend en voorgedragen
aan de koning voor benoeming. De koning mag dus de ministers kiezen die hij wil, maar omdat de
vertrouwensregel er is en het parlement de regering kan afzetten, moet hij wel ministers kiezen die
het vertrouwen hebben van het parlement, en daarom kiest hij de kandidaten die door de coalitie
worden voorgedragen. Over het algemeen is de formateur degene die minister-president gaat
worden.
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Yara99. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,44. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.