Samenvatting voor professionele gespreksvoering - gespekstechnieken voor afstandsonderwijs!
Goed voor de richtingen sociaal werk, orthopedagogie en toegepaste psychologie AO academiejaar
Inhoud
1.Basishouding....................................................................................................... 4
1.1 Empowerment............................................................................................... 4
Sociaal maatschappelijk kader........................................................................4
Vertaling van de ouderschapsstijlen naar de psychosociale hulpverlener.......6
1.2 Rollen in een hulpverleningsgesprek............................................................7
Niet iedere cliënt zit te wachten op een advies...............................................7
De pure expertrol en pure coachrol bestaan nauwelijks..................................8
Rollen versus stadium van verandering...........................................................9
1.3 Grondhoudingen: echtheid, empathie, onvoorwaardelijke aanvaarding.......9
Echtheid........................................................................................................... 9
Empathie....................................................................................................... 10
Onvoorwaardelijke aanvaarding....................................................................12
2. Basisvaardigheden........................................................................................... 13
2.1 Misvattingen over luisteren.........................................................................13
2.2 Slechte luistergewoonten............................................................................13
2.3 Doelen van het gesprek.............................................................................. 13
Basishouding en basisvaardigheden..............................................................15
2.4 Opening van het gesprek en begincontact.................................................15
Begin van gesprek/begincontact:..................................................................15
Cliënt op zijn gemak stellen wanneer hij begint aan zijn verhaal..................15
2.5 Niet-selectieve luistervaardigheden, aandacht gevend gedrag..................16
Inhouds- en betrekkingsaspect van communicatie........................................16
Non-verbaal gedrag....................................................................................... 16
Verbaal volgen............................................................................................... 18
Gebruik van stiltes......................................................................................... 18
2.6 Selectieve luistervaardigheden...................................................................18
Vragen stellen................................................................................................ 20
Parafraseren van inhoud................................................................................ 22
Concretiseren................................................................................................. 23
Samenvatten: selecteren van gespreksthema’s............................................25
2. 7 Regulerende vaardigheden........................................................................26
Terugkoppelen naar (begin)doelen................................................................26
1
, Situatie verduidelijken................................................................................... 26
Hardop denken.............................................................................................. 28
Afsluiten van het gesprek.............................................................................. 29
3. Soorten gesprekken......................................................................................... 30
3.1 lntakegesprek............................................................................................. 30
Diagnostiek, diagnose en intakegesprekken..................................................30
Stramien voor een intakegesprek..................................................................30
3.2 Adviesgesprek............................................................................................. 31
Variaties bij het komen tot overeenstemming...............................................34
Een non-advies.............................................................................................. 34
3.3 Slecht nieuwsgesprek................................................................................. 36
Fase 1: brengen van het slecht nieuws..........................................................36
Fase 2: Omgaan met de reacties van de ontvanger......................................38
Fase 3: zoeken naar een oplossing................................................................40
3.4 Functionerings- beoordelings- en ontwikkelingsgesprek.............................41
Context van beoordelen................................................................................. 41
Algemene gespreksvoorbereiding van beoordelings- en
functioneringsgesprekken..............................................................................43
Functioneringsgesprek................................................................................... 44
Beoordelingsgesprek..................................................................................... 46
Ontwikkelingsgesprek.................................................................................... 48
3.5 Grenzen aangeven...................................................................................... 50
Herkennen..................................................................................................... 51
Benoemen van grensoverschrijdend gedrag.................................................51
Benoemen van de consequentie bij herhaling...............................................51
Maken van een afspraak................................................................................ 51
Twee valkuilen bij grenzen aangeven............................................................52
3.6 Disciplinegesprek........................................................................................ 53
Voorbereiding disciplinegesprek....................................................................53
De juridische methode: straffen.....................................................................53
De Huberman-methode: toepassing van progressieve consequenties..........54
De human-relationsbenadering.....................................................................54
Belonen in plaats van straffen.......................................................................55
Mogelijke integratie van de benaderingen.....................................................55
Aanbevelingen voor effectief corrigeren........................................................56
3.7 Bemiddelingsgesprek..................................................................................56
Afsluiten......................................................................................................... 60
2
, Valkuilen in het bemiddelingsgesprek...........................................................60
3.8 Herstelgericht gesprek................................................................................60
Herstelgericht werken heeft empowerment als grondslag............................60
De schuldvraag is irrelevant..........................................................................62
Voorbereiding................................................................................................ 62
Gespreksprotocol........................................................................................... 62
Effectieve ingrediënten.................................................................................. 63
Faciliteren, niet oplossen............................................................................... 63
Soft?............................................................................................................... 63
Andere settings.............................................................................................. 63
3.9 Oplossingsgericht gesprek..........................................................................65
Is een oplossing denkbaar?............................................................................65
Is er een hulpvraag?...................................................................................... 65
Is er een werkbare hulpvraag?.......................................................................65
Zijn passende steunbronnen voorhanden?....................................................65
Enkele hulpmiddelen..................................................................................... 66
3.10 Motivatiegesprek: rollen versus stadium van verandering........................69
Precontemplatiefase (struisvogelfase)...........................................................69
Contemplatiefase (kat uit de boom kijken)....................................................69
Voorbereidingsfase........................................................................................ 70
Actiestadium.................................................................................................. 70
Onderhoudsstadium....................................................................................... 70
Hoe veranderd de rol van hulpverlener?........................................................70
3.11 lntercultureel gesprek...............................................................................71
Inleiding......................................................................................................... 71
Invoegen........................................................................................................ 72
Cultuurverschil overbruggen..........................................................................73
Taalverschil overbruggen..............................................................................73
Het perspectief van de cliënt achterhalen.....................................................73
Tolken............................................................................................................ 73
Informele tolken............................................................................................. 74
Professionele tolken....................................................................................... 74
Vergoeding van tolken met ingang van 1 januari 2012.................................75
Adviserende stijl............................................................................................ 75
Evalueren en afronden................................................................................... 75
Vuistregels en een methodisch model...........................................................76
3
, 1.Basishouding
Grondbeginselen voor effectieve hulpverlening:
1. hulpverlener maakt zichzelf overbodig: dat wat niet kapot is, hoeft niet te
worden gerepareerd
2. regels en richtlijnen zijn niet waterdicht
Verschillende rollen van de hulpverlener afhankelijk van de fase waarin de
cliënt zich in het veranderproces bevindt. Kan telkens een andere rol
worden aangenomen
De cliënt komt in beweging wanneer hij de hulpverlener geloofwaardig
vind
Elke aanpak kan effect geven wanneer zij onder de juiste omstandigheden
wordt ingezet
Gesprekshouding wordt aangepast naar aanleiding van de situatie
1.1Empowerment
Empowerment gaat niet over feitelijke macht maar hoe daaraan invulling wordt
gegeven
Het probleem is niet alleen van de cliënt, kan door de cliënt zelf worden
aangepakt:
- heeft zowel de keuze, de mogelijkheden en verantwoordelijkheid heeft om
er iets aan te doen
- Hulpverlener heeft een houding die de cliënt helpt in zijn eigen kracht
te staan = empowerment
Empowerment kijkt naar hoe er aan de machtsverhouding tussen hulpverlener
en hulpvrager uiting en invulling wordt gegeven.
Sociaal maatschappelijk kader
De samenleving wil dat mensen vanuit zichzelf zich gepast gedragen
Verschuiving van verzorgingsstaat naar participatiestaat
De samenleving is een regulerend proces: een verzameling van impliciete
en expliciete gedragsregels
o maken de omgeving meer voorspelbaar voor individuen: gevoel van
grip, minder onzekerheid , gevoel van veiligheid
o Emoties en reguleren van het uiten van emoties spelen een
belangrijke rol
o Wil dat mensen zich gepast gedragen vanuit hun eigen innerlijke
overtuigingen
Gaandeweg zijn mensen zich meer bewust van emoties en behoeftes
Socialisatie = het proces van verinnerlijking van de gewenste sociale
omgangsvormen
o wordt toevertrouwd aan de ouders
o gelijkwaardige verhoudingen tussen gezinsleden zijn belangrijker
geworden:
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lt1996. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
