Strafrecht
Inleiding
Subtakken
Materieel strafrecht (strafrecht in strikte zin van het woord)
o Geheel van de rechtsregels die bepalen welke gedragingen strafbaar worden
gesteld (en dus als misdrijven kunnen worden beschouwd) en met welke
strafrechtelijke sancties daarop kan worden gereageerd
o Tov burger
Formeel strafrecht (strafprocesrecht)
o Bepaalt hoe daders van misdrijven worden opgespoord, vervolgd en berecht
o Procedurele regels tov overheid
Wie bevoegd
Federaal
o Strafbepalingen: openbaar ministerie en rechterlijke macht
Gemeenschappen en gewesten
o Bestuurlijke handhaving (vb GAS-sancties)
Gemeenschappen
o Justitiehuizen, elektronisch toezicht en jeugddeliquentierecht
o Hulp en dienstverlening
Internationaalrechtelijk en Europees recht
, DEEL 1: STRAFPROCESRECHT
1 Doelstellingen van het strafprocesrecht
Dubbele bedoeling
o Waarheid ontdekken
o Individuele grondrechten beschermen
Twee belangen staan soms diametraal tegenover elkaar
o Waarheid <-> grondrechten
Vb huiszoeking <-> recht op privacy
o Wat meer doorweegt, veranderd doorheen tijd
2 De twee fasen van een strafproces
Het vooronderzoek De terechtzitting
(fase vh onderzoek ten gronde)
Wie Openbaar ministerie of Vonnisrechter
onderzoeksrechter
Doelstellingen - Verdachte identificeren Uitspraak over 2 vragen
- Nagaan of er voldoende bezwaren - Heeft verdachte het misdrijf
zijn om voor vonnisrechter te inderdaad gepleegd?
brengen - Zo ja, welke straf?
Kenmerken - Geheim - Openbaar
- Niet tegensprekelijk - Tegensprekelijk
Inquisitoir Accusatoir
Vonnisrechter: politierechtbank, correctionele rechtbank, Hof van Assisen
3 De hoofdrolspelers in het strafprocesrecht
3.1 De verdachte
Verdachte in ruime zin van het woord
o Verzamelnaam voor alle personen tegen wie een strafzaak in de brede
betekenis van het woord loopt
o Verschillende statuten hangt af van fase vh strafproces
Tijdens de fase van het vooronderzoek
Verdachte in de strikte zin van het woord
o Persoon tegen wie een vooronderzoek loopt
Inverdenkinggestelde
o Een verdachte aan wie officieel is meegedeeld dat hij wordt verdacht van een
misdrijf
Enkel mogelijk binnen gerechtelijk vooronderzoek
≠ Inbeschuldigingstelling ( = verdachten die worden verwezen naar
Hof van Assisen)
Tijdens de fase van de terechtzitting
Beklaagde
o De verdachte die voor politierechtbank of correctionele rechtbank moet
verschijnen
, Beschuldigde
o Verdachte die voor het Hof van Assisen moet verschijnen
Is in beschuldiging gesteld door de Kamer van inbeschuldigingstelling
Veroordeelde
o Persoon die door vonnisgerecht uiteindelijk schuldig werd bevonden en
veroordeeld werd tot een straf
Verschil belangrijk voor rechten waarop verdachten aanspraak kan maken
Inverdenkinggestelde
o Inzage in strafdossier in een opsporingsonderzoek
o Bijkomende onderzoekshandelingen vragen aan onderzoeksrechter
Verdachte (beklaagde/beschuldigde)
o Heeft tijdens fase terechtzitting alle rechten van volwaardige procespartij
Inzage in dossier
3.2 Het Openbaar Ministerie
3.2.1 Structuur
Synoniem : het parket
Hiërarchisch
Parket-Generaal Parket Federaal Parket
Hoofd Procureur-Generaal Procureur des Konings, Federale procureur
met substituten
Bevoegdhei - Assisenzaken Alle misdrijven die niet - Beperkt aantal
d - Beroep tegen tot bevoegdheid parket misdrijven die
correctionele generaal horen grondgebied gewoon
parket overschrijden /
internationaal zijn
- subsidiair
Regio Rechtsgebied Gerechtelijk België
arrondissement
3.2.2 De rol van het OM in strafzaken
Het OM is geen rechter, maar partij
o Maken geen deel uit van rechterlijke macht
Geen rechter, dus geen straffen
Wel buitengerechtelijk afhandelen (vb geldsom in ruil voor geen
verdere vervolging)
o Partij: vertolkt standpunt van gemeenschap, treedt in haar naam op
Het OM stelt (al dan niet) de strafvordering in
o Bevoegd om een strafzaak voor de rechter te brengen, met het oog op
bestraffing
Niet verplicht om voor rechter te brengen
Andere opties
Seponeren
Buitengerechtelijk afhandelen
, o Synoniemen:
Aanhanging maken
Instellen van de strafvordering
Strafvervolging
o Cruciale rol: enige instantie die hiervoor bevoegd is
Uitzondering: slachtoffer kan dit ook
Door klacht met burgerlijke partijstelling in te dienen en op die
manier de (onderzoeks)rechter te dwingen een vooronderzoek
op te stellen
Gericht op het bekomen van een schadevergoeding
Het OM draagt bewijslast
o Vermoeden van onschuld (tot schuld wordt bewezen)
o OM moet schuld van verdachte aantonen/onschuld weerleggen
Het OM neemt initiatief tot uitvoering van een (door rechter) uitgesproken straf
o Uitgesproken straf uitvoeren
3.3 Het slachtoffer
Slachtoffers zijn geen noodzakelijke partij
Meerdere statuten
Slachtoffer in het algemeen
o Ieder persoon en zijn nabestaanden aan wie materiële, morele en/of
lichamelijke schade is toegebracht ten gevolge van een misdrijf
Burgerlijke partij
o Slachtoffer dat zich ‘inschrijft’ in een strafproces, met de bedoeling
vergoeding te bekomen voor de geleden schade
Wijze om burgerlijke vordering in te stellen
Via verklaring voor onderzoeksrechter of raadkamer
Of wanneer fase terechtzitting is gestart, voor vonnisrechter
Benadeelde
o Slachtoffer die zich niet burgerlijke partij stelt en dus geen partij is in het
proces, maar wel verklaart schade te hebben geleden door het misdrijf
Verklaring afleggen bij het parket (OM)
Verschil statuut belangrijk voor rechten
Slachtoffer die zich burgerlijke partij stelt (partij in proces)
o Recht op schadevergoeding (bij aantonen schade door fout verdachte)
Benadeelde
o Geen recht op schadevergoeding
o Recht op krijgen en geven van informatie
Documenten toevoegen aan strafdossier, inlichting verloop zaak,
seponeringreden, datum zaak…
3.4 De rechters in een strafproces
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur kimseys. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.