6. Contractiel weefsel
1 Inleiding
1.1 Verschillende types spiercellen
Contractiliteit behelst het opwekken van beweging door middel van contractie. Contractiele
cellen zijn in deze functie gespecialiseerd dankzij een zeer specifiek morfologisch substraat
dat interacties waarborgt tussen zogenaamde contractiele eiwitten, waarvan actine en
myosine de voornaamste zijn.
Er zijn vier groepen contractiele cellen: spiercellen, myofibroblasten (zie module 3),
pericyten en myo-epitheelcellen. De spiercellen vormen de belangrijkste soort en omvatten
de dwarsgestreepte (willekeurige) skeletspier, de dwarsgestreepte hartspier en de gladde
("smooth", onwillekeurige) spier. Deze drie types van spiercellen liggen in een ruim
weefselverband en zullen uitvoerig besproken worden. De overige contractiele cellen zijn
kwantitatief minder belangrijk, doch spelen een belangrijke lokale regulerende rol.
2 Skeletspierweefsel
2.1Antagonistische paren van spieren
Het skeletspierweefsel vormt de spieren van de romp, ledematen en het gezicht. Deze
spieren zijn verantwoordelijk voor de willekeurige bewegingen onder invloed van het
zenuwstelsel en voor het behoud van de houding. Daar deze spieren zich meestal
vasthechten op het skelet, spreekt men van skeletspieren. Skeletspieren komen meestal
voor in antagonistische paren.
,2.2 Opbouw van de skeletspier
Een skeletspier bestaat uit zeer lange cilindervormige meerkernige myocyten, ook wel
spiercellen of spiervezels genoemd, die op een zeer specifieke manier worden gebundeld.
Om te beginnen wordt elke individuele spiercel omgeven door het endomysium, een
bindweefsellaag die zeer belangrijk is in de fysiologie van de spiercontractie omdat deze
zorgt voor elektrische isolatie van elke cel. Vervolgens worden verschillende spiercellen
gebundeld in zogenaamde ‘fasciles’ die omgeven worden door een laag fibro-collageneus
bindweefsel, het perimysium. Vanuit het perimysium lopen aftakkingen van bindweefsel,
waarin o.a. bloedvaten lopen, de spierbundel binnen. Deze vertakkingen worden steeds
fijner en de dunste uiteinden daarvan bestaan uit fijne collageen vezeltjes, capillairen en
zenuwtakjes. Ten laatste worden verschillende fascicles gegroepeerd in een spierbundel die
aan de buitenkant omgeven wordt door het epimysium dat bestaat uit dens bindweefsel.
Het epimysium verbindt de spier met andere structuren in het lichaam, zoals pezen, huid,
periostium enz.
Het bindweefsel in de spieren heeft een zeer belangrijke functie in het overbrengen van de
contractiekracht. Deze wordt van de afzonderlijke spiervezels (omgeven door het
endomysium) overgedragen op het perimysium. Het collageen van het perimysium loopt
bovendien rechtstreeks verder in dat van het epimysium, waarvan het collageen op zijn
beurt in continuïteit verloopt met dat van de pees en/of periostium.
, 2.3 De spiervezel
Een skeletspiercel is cilindrisch en kan zeer lang zijn (gemiddeld 3 cm, tot 10 cm) en ze
hebben een diameter van 10 tot 100 μm. Omwille van hun langgerekt aspect spreekt men
eerder van spiervezels dan van spiercellen. De celmembraan, het cytoplasma en het
endoplasmatisch reticulum van spiervezels worden aangeduid als respectievelijk
sarcolemma, sarcoplasma en sarcoplasmatisch reticulum. Elke skeletspiervezel heeft talrijke
(tot honderden) kernen die perifeer tegen de celmembraan gelegen zijn. Dit heeft te maken
met de embryonale ontwikkeling van skeletspiervezels: Elke skeletspiervezel ontstaat door
de fusie van vele kleine spoelvormige éénkernige rhabdomyoblasten. Aldus kan een
skeletspiervezel beschouwd worden als een syncytium. Bij dit versmeltingproces liggen de
kernen van de veelkernige cellen eerst centraal (myotubus stadium) om later in de
embryonale ontwikkeling naar de periferie te verschuiven onder het sarcolemma.
Het sarcoplasma bevat talrijke, in de lengterichting van de cel verlopende parallel aan elkaar
geschikte structuren: de myofibrillen. Elke skeletspiervezel bevat honderden van deze
myofibrillen. Tussen de myofibrillen liggen mitochondriën en glycogeen en komt een
uitgebreid systeem van sarcoplasmatisch reticulum voor. De meeste andere celorganellen
liggen in een dun laagje sarcoplasma rond de perifere kernen. Elke spiervezel is omgeven
door een basale membraan.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur studyKUL. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.