Samenvatting 10 Voor Biologie - Hoofdstuk 17: Omzetting, opslag en uitscheiding
23 vues 3 fois vendu
Cours
Biologie
Type
VWO / Gymnasium
Samenvatting 10 Voor Biologie - Hoofdstuk 17: Omzetting, opslag en uitscheiding. Dit hoofdstuk gaat over de lever en nieren. Er wordt dieper ingegaan op verschillende soorten stofwisselingen in de lever en filtratie van stoffen in de nier.
Hoofdstuk 17 – Omzetting, opslag en uitscheiding
Lever; speelt belangrijke rol bij stofwisseling
o Opslag van vet
o Grote bijdrage aan Homeostase
Nieren: concentratie anorganische bestanddelen in bloed constant
Longen: continue aanvoer van O2 & afvoer van CO2
17.1. De lever
Lever krijgt bloed via slagader: leverslagader vanuit aorta
o Zuurstofrijk
Bloedaanvoer via poortader: na maaltijd beladen met voedingsstoffen
o Zuurstofarm
Bloed verlaat lever op gewone wijze via leverader
Dubbele bloedtoevoer
o Poortader: samenstelling kan sterk wisselen
o Verlaten lever: constante samenstelling
17.2. Bouw van de lever
Leverlobjes: levercellen in de vorm van eensteensmuurtjes
o Op elke zeshoek: takje van poortader, leverslagader & galgang
o Vertakken verder in leverlobje
Haarvaten = sinusoïden; wijder dan gewoon haarvatennet
o Zuurstofrijk bloed uit slagader gemengd met zuurstofarm, maar
voedselrijk bloed uit poortader
Stroomrichting: van buiten naar het centrum
Wanden van sinusoïden: bekleed met Kupffercellen
o Speciale fagocyten; nemen oude rode bloedcellen en brokstukken van
andere cellen op en halen toxinen uit het bloed
o Signaleren de aanwezigheid van lichaamsvreemde stoffen in bloed
Galkanaaltjes richting: tegengesteld aan bloed
o Levercellen vormen gal met afvalstoffen
o Gal via galgangen naar galblaas
17.3. Functies van de lever
Lever neemt deze stoffen vanuit poortaderbloed op:
o Monosachariden
o Aminozuren
o Klein-moleculaire vetzuren met korte C-ketens en glycerol
o Mineralen
o Vitamines
o Stoffen uit genotmiddelen
o Sommige medicijnen
Grote vetzuurmoleculen → via lymfevaten opgenomen
o Ander deel in onderhuids bindweefsel
, 17.3.1. Suikerstofwisseling
Lever zorgt voor de juiste bloedsuikerspiegel
o Concentratie van glucose in bloed
o Geregeld door glucagon en insuline
Insuline: glucose → glycogeen
o Verhoogt osmotische waarde niet (onoplosbaar)
o Maximum glycogeen bereikt → glucose in vet omgezet
Negatieve terugkoppeling: gehalte te hoog → insuline gemaakt
Bloedsuikerspiegel hoger dan 0.17% → glucose in urine
Lever kan glucose maken
o Omzettingsreacties met aminozuren, vetzuren & melkzuur
o Als inspanning intensief en erg lang duurt
17.3.2. Vetstofwisseling
Levercellen: vetzuren + glycerol → vetten
Zo nodig: vetten → vetzuren & glycerol
Verzadigde vetzuren → onverzadigde vetzuren
Cholesterol → galzure zouten of produceert zelf cholesterol
o Te veel → atherosclerose (aderverkalking)
o Leidt tot verstopping (infarct) & hoge bloeddruk
o Maakt deel van celmembranen
o Stof nodig bij stofwisselingsprocessen
17.3.3. Eiwitstofwisseling
Eiwitsynthese
Vormen alle plasma-eiwitten zoals albumine, globuline & stollingsfactoren
Aminozuren → andere aminozuren
o Tekort kan worden opgevangen
o Essentiële aminozuren niet zelf maken
Geen eiwitten of aminozuren opslaan → het teveel afbreken
Desaminering
o NH2-groepen → ammoniak → ureum CO(NH2)2
Aan bloed gegeven en door nieren uitgescheiden
o Rest omgezet in glucose of voor verbranding
17.3.4. Stikstofuitscheiding
Bij verschillende diergroepen anders
Zoutwatervissen (hypotonisch t.o.v. milieu)
o Verliezen hele tijd water
o Speciale chloridecellen: actief Cl-ionen uitscheiden
o Urine geconcentreerd met o.a. ureum & trimethylamine
o Kunnen H2O uit zout actief opnemen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Forcer. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
